Wygląd:

Bochenki okrągłe lub prostokątne, o ciemnej skórce i jasnobrązowym miękiszu z widocznymi ziarnami.

Kształt:

W zależności od formy – kształt prostokątny lub okrągły, spód płaski, wierzch jest lekko zaokrąglony, kromka na przekroju jest prostokątna lub owalna.

Rozmiar:

0,5 kg, 1 kg, 3 kg.

Barwa:

Skórka o kolorze brązowym, miękisz jasnobrązowy z widocznymi ziarnami zbóż.

Konsystencja:

Konsystencja stała, lekko porowata, miękisz elastyczny, sprężysty.

Smak:

Smak i zapach typowy dla chleba pieczonego na zakwasie z wyczuwalnymi ziarnami pochodzącymi z mieszanki wieloziarnistej, słonecznika lub soi.

Tradycja:

Na wsi polskiej od wieków chleb obok kasz, ziemniaków stanowił ważny element pożywienia. „Wypieku chleba Słowianie nauczyli się przypuszczalnie od Gotów. Chleb odgrywał ważną rolę w słowiańskich obrzędach religijnych na długo przed chrześcijaństwem. (…) Chlebem i solą witało się i wita po dzień dzisiejszy dostojnych (…) gości oraz nowożeńców. Wielki poeta romantyczny Cyprian Kamil Norwid tęskniąc na emigracji za Polską pisał: Do kraju, gdzie kruszynę chleba podnoszą z ziemi przez uszanowanie, dla darów nieba… tęskno mi panie” (H. Vitry, „W staropolskiej kuchni i przy polskim stole”, Warszawa 1980). Szczególną uwagę zwracano na jakość używanych miejscowych surowców. Do wypieku chleba razowego używano mąki pochodzącej z własnych gospodarstw mielonej w lokalnym młynie, a do wyrobu ciasta wody pochodzącej ze studni w dolinie Mrogi, która ze względu na swoje bogate właściwości odżywcze nadawała wypiekom niepowtarzalny smak. Kwas potrzebny do przygotowania chleba sporządzano z surowego ciasta z poprzedniego wypieku, czyli z tak zwanej „bułeczki”. Wśród sąsiadów istniał nawet zwyczaj przekazywania sobie nawzajem „bułeczki”. Surowe ciasto umieszczano w drewnianej dzieży, a następnie zalewano wodą i pozostawiano na kilka godzin. Potem dodawano mąki wraz z niewielką ilością wody, z czego tworzył się zaczyn. Po ręcznym wyrobie ciasta pozostawiano je do wyrośnięcia. Do ciasta dodawano rozmoczone lub tłuczone ziarna zbóż oraz posypywano wierzch skórki. Następnie formowano bochenki i układano je drewnianymi łopatami w uprzednio nagrzanym piecu. Chleb wypiekano raz w tygodniu i na ważniejsze uroczystości. Tak upieczony zachowywał swoją świeżość nawet do dwóch tygodni. Chleb razowy wypiekany w gospodarstwach w dolinie Mrogi, dzięki używaniu miejscowych surowców oraz wody, słynie z niepowtarzalnego smaku.