Wygląd:

Apetyczny, pachnący, rumiany, skórka wierzchnia posypana makiem.

Kształt:

Prostokątny, z zaokrąglonym wierzchem przykrywającym gładki miąższ, regularny, zachowuje kształt formy

Rozmiar:

0,65 kg,1 kg, 2 kg.

Barwa:

Skórka brązowa równomiernie zabarwiona, gładka nieznacznie popękana, miękisz drobnoporowaty, jasny, sprężysty.

Konsystencja:

Wierzch, spód i boki lekko twarde, chrupiące, środek pulchny, miękisz elastyczny, równomiernie porowaty o drobnych porach z cienkimi ściankami bez zakalca i grudek mąki.

Smak:

Przyjemny, lekko kwaśny, zapach i smak uzupełniają się, a połączenie wrażeń smakowych i zapachowych nazywa się smakowitością.

Dodatkowe Informacje:

Bochenki tego chleba długo zachowują świeżość, są zdrowe i lekkostrawne. Może być on stosowany w żywieniu osób z chorobami przewodu pokarmowego. Jest to produkt bez konserwantów i polepszaczy.

Tradycja:

Chleb na wsi łęczyckiej od dawna stanowił ważny składnik pożywienia. Do II wojny światowej wypiekało się go domowym sposobem w każdym gospodarstwie rolnym. W połowie lat 50. XX w. chleb w domu pieczono już rzadko. Ponieważ proces przygotowania i pieczenia chleba był pracochłonny i pochłaniał wiele czasu, a jednocześnie powstawały piekarnie mechaniczne produkujące codziennie świeży chleb, konsekwencją było zaniechanie tradycyjnego pieczenia chleba w domu. Stopniowo likwidowano piece chlebowe, które mieściły się zwykle w specjalnych budynkach. Część z nich jednak pozostała, a właściciele korzystali z nich sporadycznie. Z czasem jednak niektórzy gospodarze wznowili wytwarzanie chleba na potrzeby własne, sąsiadów, ewentualnie lokalnego rynku. Etnograf Jan Piotr Dekowski w pracy pt. Z badań nad pożywieniem ludu łęczyckiego zamieszczonej w publikacji Prace i materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, seria etnograficzna 1964, nr 8 „Łęczyckie” na str. 196-198 zamieścił informacje dotyczące tradycyjnego wypieku chleba przez ludność zamieszkującą okolice miasta Łęczyca. Stwierdza, że do okresu międzywojennego chleb pieczono zwykle z mąki żytnio-razowej, później, tj. w latach międzywojennych coraz częściej z żytnio-pytlowej. Pisze także o zwyczaju obmywania chleba wodą i posypywania makiem. Formy, jakie przyjmował ten produkt oraz sposób przygotowania ziarna, zakwasu, dodatki oraz technologia wypieku zmieniały się na przestrzeni wieków. W Łęczyckim chleb przygotowywany był z mąki żytniej według tradycyjnej receptury, opartej na zakwasie. Opis przygotowania chleba znajdziemy między innymi w książce Ireny i i Krzysztofa Kubiaków pod tytułem Chleb w tradycji ludowej wydanej w 1981 roku w Warszawie. (str. 12-15). Autorzy podają, że do przygotowania zakwasu niezbędna była woda oraz część mąki przeznaczonej do wypieku pieczywa. Oba te składniki mieszało się w dzieży, specjalnym naczyniu do zarabiania ciasta tak długo, aż pokazało się „mleko”. Tak przygotowaną zawiesinę pozostawiano na całą noc. W tym czasie zachodziła fermentacja. Następnego dnia rano sprawdzano, czy zakwas jest gotowy. Przez jednorazowe zamieszanie rozczynu sprawdzano, czy pokazały się w nim bąbelki i czy wydziela lekko kwaśny zapach. Jeżeli spełniał te warunki dosypywano pozostałą mąkę przeznaczoną do wyrobu chleba, dodawano odpowiednią ilość wody i wyrabiano ciasto w dzieży ręką około godziny, po czym pozostawiano do wyrośnięcia. Charakterystyczne podczas przygotowywania chleba, także według przekazów ustnych, jest jego częste i długotrwałe przerabianie przed upieczeniem. Uformowane bochenki układano w słomiane koszyki (Dekowski Z badań nad pożywieniem ludu łęczyckiego). Natomiast Chleb przed wsadzeniem do pieca najpierw obmywano wodą, po czym smarowano mlekiem, jajkiem lub roztworem cukru (…) następnie posypywano koprem, kminkiem, makiem lub czarnuszką. Zgodnie z tym autorem na Wielkanoc przygotowywano „święcone”, w którego skład wchodził również chleb żytni posypany makiem. Chleb pieczono w opalanych drewnem glinianych piecach, z reguły wolnostojących. Czy piec jest dostatecznie napalony, sprawdzano, wrzucając weń garść mąki – jeśli się zaróżowiła, można było wsadzić chleb (I. i K. Kubiak Chleb w tradycji ludowej). W piecu chleb pozostawał od półtorej do dwóch godzin (Dekowski). Po wyjęciu z pieca obmywano chleb wodą (I. i K. Kubiak). Potwierdza to Dekowski w swojej publikacji pisząc, że: W czasie przesadzania i wysadzania chleb obmywano wodą. Gospodynie piekące chleb w poszczególnych gospodarstwach starały się, aby ich wyrób był najlepszy, wprowadzając w ramach tradycyjnej receptury produkcji zabiegi ulepszające końcowy produkt, jego smak i wygląd. Chleb wiejski łęczycki wyrabiany i wypiekany jest zgodnie z metodami tradycyjnymi dla wsi łęczyckiej.