Dziędziuchy – placki z gotowanych ziemniaków z Dokudowa
03.06.2018
Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych w dniu 2018-04-19 W kategorii Gotowe dania i potrawy W województwie woj. lubelskim
Wygląd:
Spłaszczone, owalne pieczone placki z nacięciami, z widocznymi suszonymi jagodami.
Kształt:
Kształt dużych, lekko spłaszczonych kopytek w kształcie rombu, na przekroju spłaszczony owal zbliżony do prostokąta.
Rozmiar:
Po upieczeniu osiągają długość 7-8 cm.
Barwa:
Zewnętrzna złocista z widocznymi jaśniejszymi nacięciami i ciemniejszymi punktami suszonych jagód. Na przekroju jasne ciasto ziemniaczane.
Konsystencja:
Stała, lepkie ziemniaczane ciasto.
Smak:
Smak i zapach podsmażanych ziemniaków.
Dodatkowe Informacje:
Tradycja:
W Dokudowie, a także w powiecie bialskim, ziemniaki popularne były od zawsze. W opracowaniu dotyczącym pożywienia ludności wiejskiej na przełomie XIX i XX w. „Kultura ludowa Południowego Podlasia” napisano: „Pożywienie ludności na omawianym terenie na przełomie XIX i XX w. było bardzo skromne, oparte głównie na produktach pochodzących z własnego gospodarstwa. (…) Z roślin okopowych podstawę wyżywienia stanowiły ziemniaki (…)”. Przygotowywano z nich różnego rodzaju kluski, jadano z serem, słoniną, mlekiem. Często przygotowywano również placki, m.in. dziędziuchy – pieczone placki z wykorzystaniem gotowanych ziemniaków. Ziemniaczane placki w Dokudowie i okolicach przygotowywane były bez okazji, głównie gdy z obiadu z dnia poprzedniego pozostały ugotowane ziemniaki. Spożywane były na kolację, najczęściej ze świeżym mlekiem. Częściej przygotowywano je w zimie, np. gdy rozpalało się w piecu, bo dawniej placki pieczono w piecu służącym do opalania domów. Do przygotowania dziędziuchów potrzebne są ugotowane, przepuszczone przez praskę ziemniaki, z dodatkiem mąki pszennej, jajka, soli i suszonych czarnych jagód leśnych. Z przygotowanej masy formuje się wałek o grubości około 5 cm, lekko spłaszcza i wykonuje nożem nacięcia w różnych kierunkach. Wałek jest następnie krojony na kawałki – jak duże kopytka. Pocięte paski obecnie są pieczone w piekarniku, a dawniej pieczono je w piecu chlebowym lub piecu kaflowym. Przepis ich wykonywania jest przekazywany „z pokolenia na pokolenie” z zachowaniem niezmienionej receptury. Zarówno dawniej, jak i dzisiaj, dziędziuchy cieszą się dużą popularnością. Swoje miejsce znalazły też w spektaklach obrzędowych, w szczególności pt. „Chusta prać” wystawianym przez zespól „Lewkowianie” powstały w latach 60. ubiegłego wieku. Prezentowane były też w trakcie różnych imprez okolicznościowych. Ich wytwarzanie i eksponowanie w trakcie imprez i wystawianych widowisk obrzędowych dowodzi, że są wizytówką obszaru, z którego pochodzą.
- Ostatnia modyfikacja:
- 02.07.2018 22:09 administrator gov.pl
- Pierwsza publikacja:
- 02.07.2018 22:09 administrator gov.pl