Farsz z kaszy gryczanej
03.06.2018
Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych w dniu 2009-12-17 w kategorii Inne produkty w woj. świętokrzyskim.
Wygląd:
Farsz z widocznymi ziarnami kaszy gryczanej, kawałkami grzybów, kapusty i śliwek
Kształt:
Przybiera kształt nadany mu np. łyżką.
Barwa:
Lekko brunatna, w zależności od ilości użytej kapusty może być lekko zielona lub bardziej brązowa – przy zastosowaniu większej ilości grzybów i śliwek.
Konsystencja:
Konsystencja lekko zwarta, w dotyku farsz jest lekko wilgotny i lepki.
Smak:
Smak specyficzny z lekką goryczką, może być trochę kwaśny od kiszonej kapusty i śliwek. Zapach charakterystyczny dla prażonej kaszy, suszonych grzybów i śliwek.
Tradycja:
Wieś Małyszyn Dolny położona jest na Przedgórzu Iłżeckim, w północno- wschodniej części powiatu starachowickiego. Odpowiednie, lekkie gleby oraz mikroklimat tego regionu sprawiają, iż jedną z podstawowych upraw jest tu od wielu wieków gryka, zwana również tatarką. Z jej nasion mieszkańcy wytwarzali smaczną i zdrową kaszę gryczaną. Jak podaje M. Lemnis i H. Vitry w książce „W staropolskiej kuchni i przy polskim stole”: „Polacy byli wielkimi amatorami i znawcami kasz. (…) O znaczeniu obrzędowym kasz w dawnej kuchni słowiańskiej można pisać wiele i barwnie. „Karmienie młodych kaszą” oznaczało zaręczyny, zaś „babska kasza” – swaty. W pogańskich czasach, pragnąc zapewnić noworodkowi długie i pomyślne życie, ofiarowywano boginiom „rodzanicom” dary składające się z kaszy, miodu i sera”. Polskie gospodynie od wieków przyrządzały kaszę gryczaną na wiele sposobów. Stanowiła ona dodatek do mięsa np. do zrazów, podawano ją jako samodzielne danie okraszoną skwarkami lub polaną sosem grzybowym. Duża dostępność kaszy gryczanej na Przedgórzu Iłżeckim przyczyniła się do jej powszechnego stosowania w kuchni tego regionu. Gospodynie z Małyszyna Dolnego na jej bazie sporządzały farsz, który następnie wykorzystywały do wielu potraw. Potwierdzają to relacje osób, które obecnie wykonują to nadzienie według przepisu, który przekazały im ich babcie i mamy. Farsz z kaszy gryczanej stanowił podstawę do przyrządzania dań takich jak: gołąbki, pierogi, krokiety, czy też paszteciki. Kiedyś potrawy te przygotowywano głównie na Wigilię Bożego Narodzenia, lecz obecnie cieszą się tak ogromną popularnością zarówno wśród mieszkańców, jak i gości, że spożywane są nie tylko od święta.
- Ostatnia modyfikacja:
- 07.08.2018 12:32 Sławomir Mucha
- Pierwsza publikacja:
- 07.08.2018 12:32 Sławomir Mucha