Wygląd:

Żytnio-pszenny chleb z nakładanymi żytnimi ozdobami w postaci motywów kwiatów polnych i kłosów zbóż.

Kształt:

Prostokątny lub okrągły.

Rozmiar:

W zależności od użytej formy do pieczenia.

Barwa:

Jasnobrązowa z białymi ozdobami.

Konsystencja:

Skórka chleba twarda, miękisz elastyczny i sprężysty.

Smak:

Aromatyczny, charakterystyczny dla pieczonego chleba żytniego na naturalnym zakwasie.

Tradycja:

Gmina Sieniawa, położona w powiecie przeworskim w województwie podkarpackim, zajmuje część Kotliny Sandomierskiej, zwanej Nadsaniem w dolinie Dolnego Sanu. Ze względu na zachowanie się fragmentów pierwotnego lasu z wielogatunkowym drzewostanem, teren gminy Sieniawa w całości leży w Sieniawskim Obszarze Chronionego Krajobrazu. Gmina ta jest gminą o charakterze rolniczym, uprawia się tu głównie zboże, ziemniaki i buraki. Z produktów z własnego gospodarstwa gospodynie często wypiekają gościnnik chlebowy, wyjątkowy chleb pszenno-żytni z dodatkiem gotowanych ziemniaków na serwatce. Tradycja gościnnika była ściśle związana z codziennym życiem na polskiej wsi. Gospodyni idąc z wizytą do rodziny, zawsze przynosiła właśnie ten chleb. Ponadto, córki gospodarzy piekły ten chleb i częstowały nim swoich kawalerów. „Dawniej była większa bieda i dlatego do ciasta często dodawano ziemniaki, bo zastępowały drożdże. Nie mogło ich być za dużo, żeby nie zmieniły smaku chleba, ale w powszechnej opinii chleb z ich dodatkiem jest pulchniejszy, bielszy i dłużej zachowuje świeżość” (Wywiad przeprowadzony z mieszkańcami wsi Ubieszyn). Sztuka wypieku gościnnika chlebowego przekazywana jest ustnie z pokolenia na pokolenie. Przygotowanie składników zaczyna się od zrobienia w dzieży zaczynu. „Najpierw gotuje się ziemniaki (w całości), odcedza, ale nie wylewa wody, bardzo dokładnie rozgniata, dolewa trochę wody i serwatkę, ponownie miesza i rozgniata. Nie może być żadnych grudek, a wtedy do masy dodaje się drożdże i trochę mąki razowej. Taki rozczyn zostawia się w ciepłym miejscu do wyrośnięcia. Przeważnie trwa to całą noc i następnego dnia rano można dodać resztę składników, czyli olej, sól i mąkę pszenną. Mąkę dodaje się stopniowo w trakcie wyrabiania ciasta ręką. Wyrabia się tak długo, aż ciasto odstaje od ręki i wtedy ponownie zostawia się do wyrośnięcia” (Wywiad przeprowadzony z mieszkańcami wsi Pigany). Gdy ciasto podwoi swoją objętość, należy włożyć je do blaszek, wcześniej wyłożonych liśćmi kapusty. Na chleb nakłada się motywy ozdobne z mąki żytniej w postaci kłosów zbóż lub kwiatów polnych. Gościnnik chlebowy należy piec w piecach opalanych drewnem sosnowym. W gminie Sieniawa historia i tradycja wypieku gościnnika chlebowego jest kontynuowana przez kolejne pokolenia młodych gospodyń, które zachowują jego oryginalny smak, zapach i zewnętrzny wygląd. Ponadto produkt ten prezentowany i nagradzany jest na wydarzeniach promujących lokalne, tradycyjne produkty i potrawy.