Wygląd (zewnętrzny i na przekroju)

Cienkie pęta o długości kilkunastu centymetrów w kolorze ciemno-brązowym

Kształt (zewnętrzny i na przekroju)

Walec (zakrzywiona laska)

Wielkość

Jedno pęto może ważyć około kilkunastu deko

Barwa (zewnętrzna i na przekroju)

Barwa niejednolita. Od brązowej do ciemno-brązowej. Na przekroju widoczne kawałki wątroby oraz jasne plamy kaszy

Konsystencja, „wrażenie w dotyku”

Stała.

Smak i zapach

Smak swojskiej tradycyjnej wędliny z wyczuwalnym smakiem i zapachem czosnku

Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego

Dzietrzniki to wieś znajdująca się na skraju kompleksu leśnego, w gminie Pątnów, w powiecie wieluńskim w województwie łódzkim. Mieszkańcy regionu zajmowali się głównie uprawą roli, hodowlą bydła oraz trzody chlewnej. Wszelkie produkty spożywcze pozyskiwane były z własnych upraw, zaś mięso z hodowanych w gospodarstwach świń. W XIX i w początkach XX wieku mięso spożywano okazjonalnie, ponieważ świniobicie odbywało się najczęściej przed ważnymi świętami (…) „W gospodarstwach większych i średnich zabijano zazwyczaj w ciągu roku dwa wieprze – przed Bożym Narodzeniem i Wielkanocą, ale czasem także w karnawale lub przed żniwami.” – (J.P. Dekowski „Prace i materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi”, Seria etnograficzna nr. 20 „Kultura wsi Polski środkowej w procesie zmian”, tom II, 1979, s.180). Część mięsa spożywano na bieżąco w  okresie świąt, a część przeznaczano na zapasy. Wyrabiano głównie kiełbasy oraz szynki. Dużą popularnością cieszyły także kiszki.

Produkowano różnego rodzaju kiszki, tak aby móc wykorzystywać wszystkie elementy świni, takie jak podroby, skórki, mięso z głów, podgardle czy krew.

Z wątroby i krwi robiono kiszki zwyczajne lub wątrobiane a z podgardla wytwarzano kiszki podgardlane. M. Bogacka w „Polskiej kuchni swojskiej”, Nowy Sącz, 1896, przytacza przepis na kiszki z płuc, głowizny i wątroby: „Ugotować płucka i kawałek głowizny z wieprzka, świeżo zabitego, ciekać na miazgę, dodać wątrobę surową i uciekać razem. Usiekać także białą cebulę, trochę słoniny, dodać majeranku, pieprzu, angielskiego ziela, rozrzedzić tę miazgę rosołem i wyrobić dobrze rękami, napchać miazgą grube kiszki, wyczyszczone i wypłukane w wodzie (…)”. Do tak sporządzonego nadzienia dodawano kasze, zwane dawniej krupami lub ryż. „Kiszki robiono z kaszą gryczaną, jęczmienną rzadziej używano kaszy jaglanej” – (J.P. Dekowski „Prace i materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi”, Seria etnograficzna nr. 20 „Kultura wsi Polski środkowej w procesie zmian”, tom II, 1979, s.180).

W Dzietrznikach rozpowszechniły się kiszki kaszane, tzw. kaszanki, wyrabiane z różnych podrobów. Mięso gotowane było do miękkości z dodatkiem włoszczyzny oraz przypraw. W trakcie gotowanie pierwszą wyciągano wątrobę. Po ugotowaniu, wystudzone i oddzielone mięso z głowizny oraz pozostałe podroby i skórki drobno krojono i mielono. Kasze do kaszanki gotowano w rosole, w którym gotowało się mięso. Po przestudzeniu kasze mieszano ze zmielonym pieprzem i pokrojoną drobno wątrobą, dodając na koniec świeżą krew, sól, pieprz i majeranek. Dokładnie wyrobioną i wymieszaną masą, wypełniano oczyszczone jelita wieprzowe. Kaszanki najczęściej nadziewano w cienkie jelita. Czasem używano grubych kiszek lub pęcherzy, nazywanych „Maćkiem” lub „Dorotą” – (J.P. Dekowski „Z badań nad pożywieniem ludu łowickiego (1880-1939)” w „Prace i materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi”, Seria etnograficzna nr. 12, Łódź 1968, s. 56). Uformowane w pęta kaszanki gotowano w kotle przez około 30 minut.