Kiełbasa wiejska jodłowska
18.09.2018
Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych w dniu 2013-07-31 w kategorii Produkty mięsne w woj. podkarpackim.
Wygląd:
Kiełbasa wieprzowa, średniorozdrobniona w jelitach naturalnych, pozostawiona w zwojach.
Kształt:
Batony w osłonce naturalnej, w jelicie wieprzowym cienkim.
Rozmiar:
Długość zwoju od 20 cm do 25 cm.
Barwa:
Od wiśniowej do brązowej dopuszczalne ciemniejsze smugi barwy ciemnobrązowej świadczące o wędzeniu. Na przekroju barwa mięsa od szarej do różowej pod osłonką, tłuszczu biała, w środku widoczny szary rdzeń.
Konsystencja:
Ścisła.
Smak:
Smak charakterystyczny dla kiełbasy z mięsa wieprzowego niepeklowanego, wędzonego dymem z drewna olchowo-bukowego. Wyraźny zapach przypraw pieprzu i czosnku.
Tradycja:
Gmina Jodłowa położona jest w południowo-zachodniej części powiatu dębickiego w województwie podkarpackim. Dawniej Jodłowa została rozsławiona przez anonimowego autora, który pod pseudonimem Januarius Sowizdralius w 1614 r. w utworze „Peregrynacja dziadowska zwłaszcza owych jarmarczników…” opisał słynny jarmark miedzią, winem i żywnością, odbywający się w Jodłowej 13 listopada. W czasie I Rzeczpospolitej Jodłowa należała do ziemi bieckiej i była siedzibą starostwa niegrodowego. Miejscowość leżała na dawnym trakcie kupieckim prowadzącym z Koszyc na Górnych Węgrzech do Sandomierza. W wieku XVIII wieś należąca do dóbr królewskich uzyskała czasowo prawa miejskie, jednak nigdy nie straciła rolniczego charakteru. W Jodłowej w okresie międzywojennym działała rzeźnia prowadząc ubój i produkcję wyrobów masarskich. Jednym z najpopularniejszych wyrobów masarskich była kiełbasa wiejska, której smak, zapach i wygląd zachwycił konsumentów. Był to produkt, którego wartość i smak opierały się przede wszystkim na stosowanej technologii i naturalnym surowcu. Trzoda chlewna, z której wyrabiano kiełbasę, hodowana była w sposób naturalny, karmiona paszami pochodzącymi z upraw przyzagrodowych. Istotą tej kiełbasy było również rozdrobnienie mięsa i jego właściwe wymieszanie. „Do wyrobu kiełbasy używa się pozostałego mięsa, m.in. z łopatki. Musi być lekko schłodzone i wtedy nadaje się do przemielenia w maszynce o grubych oczkach. Oprócz mięsa trzeba zmielić trochę słoniny i całą masę wymieszać z solą, pieprzem oraz czosnkiem. (…) Całość należy bardzo dokładnie wymieszać. Jest to najważniejsza czynność i od niej zależy czy kiełbasa będzie dobra. Kolejny etap to nabijanie w naturalne jelita, wcześniej wyszlamowane. (…) Kiełbasę wiesza się na specjalnych kijach, żeby „odpoczęła” i można już ja wędzić” (Wywiad przeprowadzony z mieszkańcami Jodłowej). Kiełbasę wędzono w specjalnych wędzarniach zbudowanych z cegły lub kamienia i opalanych drewnem liściastym, dzięki czemu uzyskiwała charakterystyczny aromat oraz ciemniejszą wiśniową barwę. Do dnia dzisiejszego kiełbasa jodłowska wyrabiana jest według niezmiennej receptury i cieszy się uznaniem wielu konsumentów.
- Ostatnia modyfikacja:
- 18.09.2018 14:29 Sławomir Mucha
- Pierwsza publikacja:
- 18.09.2018 14:29 Sławomir Mucha