Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności

Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) jest planem rozwojowym określającym cele związane z odbudową i tworzeniem odporności społeczno-gospodarczej Polski po kryzysie wywołanym pandemią COVID-19 oraz służące ich realizacji reformy i inwestycje.

Dokument stanowi podstawę ubiegania się o wsparcie z europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (Recovery and Resilience Facility – RRF) ustanowionego Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. (Dz.U. UE L 57 z 18.2.2021).

Zatwierdzenie KPO Polski

1 czerwca 2022 r. KPO został zaakceptowany przez Komisję Europejską
17 czerwca 2022 r. KPO został zaakceptowany przez Radę UE
21 listopada 2023 r. Komisja Europejska zaakceptowała wniosek Polski ws. I rewizji KPO
8 grudnia 2023 r. zmieniona decyzja wykonawcza po I rewizji KPO została przyjęta przez Radę UE
1 lipca 2024 r. Komisja Europejska zaakceptowała wniosek Polski ws. II rewizji KPO
16 lipca 2024 r. zmieniona decyzja wykonawcza po II rewizji KPO została przyjęta przez Radę UE.

Budżet KPO

Polska może otrzymać prawie 60 mld euro (ok. 268 mld złotych), w tym 25,27 mld euro (113,28 mld zł) w postaci dotacji i 34,54 mld euro (154,81 mld zł) w formie preferencyjnych pożyczek. Zgodnie z celami UE znaczną część budżetu KPO Polski przeznacza się na cele klimatyczne (44,96%) oraz na transformację cyfrową (21,28%).

Cel strategiczny, inwestycje i reformy KPO

Celem strategicznym KPO jest odbudowa potencjału rozwojowego gospodarki utraconego w wyniku pandemii oraz wsparcie budowy trwałej konkurencyjności gospodarki i wzrost poziomu życia społeczeństwa w dłuższym horyzoncie czasowym, co będzie odbywać się w szczególności poprzez przyspieszenie rozwoju niskoemisyjnej gospodarki o obiegu zamkniętym, która w sposób odpowiedzialny wykorzystuje zasoby środowiska, a także rozwój oparty na wykorzystaniu rozwiązań cyfrowych.

KPO wpisuje się w zalecenia Rady UE dla Polski (CSR) oraz Krajowy Program Reform. Obejmuje reformy i inwestycje, które zakończą do 31 sierpnia 2026 r.

Łącznie w KPO jest 57 inwestycji i 54 reformy ujęte w siedmiu komponentach:

Odporność i konkurencyjność gospodarki
Zielona energia i zmniejszenie energochłonności
Transformacja cyfrowa
Efektywność, dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia
Zielona, inteligentna mobilność
Poprawa jakości instytucji i warunków realizacji Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności
REPower EU

Reformy i inwestycje KPO, za które odpowiada Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Reformy:

A1.4 Reforma na rzecz poprawienia warunków konkurencyjności i ochrony producentów/konsumentów w sektorze rolnym
A2.4 Wzmocnienie mechanizmów współpracy pomiędzy sektorem nauki oraz przemysłem
B3.1 Wsparcie zrównoważonej gospodarki wodno-ściekowej na obszarach wiejskich
B3.3 Wsparcie dla zrównoważonego gospodarowania zasobami wodnymi w rolnictwie i na obszarach wiejskich.

Inwestycje:

A1.4.1 Inwestycje na rzecz dywersyfikacji i skracania łańcucha dostaw produktów rolnych i spożywczych oraz budowy odporności podmiotów uczestniczących w łańcuchu
A2.4.1 Inwestycje w rozbudowę potencjału badawczego
B3.1.1 Inwestycje w zrównoważoną gospodarkę wodno-ściekową na terenach wiejskich
B3.3.1 Inwestycje w zwiększanie potencjału zrównoważonej gospodarki wodnej na obszarach wiejskich.

Kamienie milowe i wskaźniki KPO, za realizację których odpowiada MRiRW

A18G Wejście w życie nowej ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi
A19G Przyjęcie przeglądu śródokresowego nowej ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi
A39G Ustanowienie zasad korzystania laboratoriów i transferu wiedzy instytutów nadzorowanych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
B39G Opracowanie zasad terytorialnego ukierunkowania wsparcia inwestycji wodociągowych lub kanalizacyjnych planu odbudowy i zwiększania odporności na obszarach wiejskich
B21L Wejście w życie zmian w przepisach krajowych, które są niezbędne do poprawy warunków odnoszących się do odpornej gospodarki wodnej w rolnictwie i na obszarach wiejskich
A20G Przyjęcie kryteriów kwalifikacji beneficjentów w odniesieniu do wszystkich projektów objętych zakresem tej inwestycji;
A21G Wybudowane lub zmodernizowane centra przechowalniczo-dystrybucyjne oraz zmodernizowane rynki hurtowe;
A22G oraz A23G MŚP w sektorze rolno-spożywczym, które ukończyły projekty ukierunkowane na modernizację infrastruktury i wyposażenia;
A24G Organizacje charytatywne sektora spożywczego, które ukończyły projekty ukierunkowane na modernizację infrastruktury i wyposażenia;
A25G i A26G Rolnicy i rybacy, którzy zakończyli realizację projektów ukierunkowanych na modernizację infrastruktury i wyposażenia, skracają łańcuchy zaopatrzenia w żywność i wdrażają rozwiązania w zakresie rolnictwa 4.0 w ramach procesów produkcji;
A26aG Zrealizowane projekty dotyczące unowocześnienia bazy dydaktycznej i demonstracyjnej na potrzeby edukacji w zakresie rolnictwa 4.0;
A40G Laboratoria z nowoczesną infrastrukturą badawczą i analityczną w instytucjach poległych i/lub nadzorowanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi;
B41G Nowa lub zmodernizowana infrastruktura kanalizacyjna i wodociągowa dla ludności wiejskiej;
B22L Przyjęcie kryteriów kwalifikacji w odniesieniu do zaproszeń do składania wniosków;
B23L Obszar gruntów rolnych/leśnych (w hektarach) korzystających z ulepszonego potencjału retencyjnego.