Wygląd:

Gęsty płyn z widocznymi kawałkami grzybów, szatkowanej kapusty oraz kaszy jaglanej.

Kształt:

W zależności od naczynia.

Rozmiar:

W zależności od naczynia.

Barwa:

Barwa żółto-kremowa.

Konsystencja:

Konsystencja gęstego płynu.

Smak:

Smak lekko kwaśny z wyraźnym posmakiem grzybów i kiszonej kapusty.

Tradycja:

Wieś Słomiana leży w województwie podkarpackim, w gminie Pysznica. Położona jest na skraju lasu, dlatego też jej mieszkańcy nauczyli się korzystać z jego dobrodziejstw, m.in. zbierając grzyby i przyrządzając z nich rozmaite potrawy. Bardzo popularne i cenione w tych okolicach były zwłaszcza gąski zielone. Gąski („goski”) to grzyby blaszkowe, rosnące na glebach piaszczystych, na mchu, najczęściej w młodnikach leśnych. Mają bardzo charakterystyczny, lekko zielonkawy odcień kapelusza. Gąski zbiera się od października, często nawet jeszcze po pierwszych przymrozkach. W przeszłości powszechne było kiszenie gąsek w specjalnych, drewnianych skopcach oraz gotowanie kwasu z gąsek – ta potrawa jest popularna w Słomianej do dnia dzisiejszego. Aby ugotować kwas, gospodyni musiała najpierw posiekać dość drobno kapustę głowiastą, którą następnie należało zakisić. Posiekaną kapustę umieszczano w tym celu w specjalnym naczyniu, w przeszłości były to przeważnie kamionkowe garnki, solono i zalewano letnią wodą. Naczynie stawiano w cieple. Po około 7 dniach kapusta była ukiszona i gotowa do użycia. Następnie należało nalać do garnka ok. 3 l zimnej wody, dodać do niej „dobrą garść” ukiszonej kapusty, wlać nieco soku z ukiszonej kapusty oraz wsypać garść „jagieł” (kaszy jaglanej). W zależności od indywidualnych upodobań gospodyń, dodawano więcej kiszonej kapusty, wówczas wywar był kwaśniejszy. Gdy gotowane w garnku składniki były odpowiednio miękkie, wtedy dodawano uprzednio dokładnie wypłukane z piasku i pokrojone zielone gąski. Ich ilość także zależała od przyzwyczajeń gospodyni, ale potrawa powinna mieć konsystencję niezbyt gęstej zupy. Po dodaniu gąsek potrawę gotowano dość krótko, najwyżej kilkanaście minut. Pod koniec gotowania dodawano pokrojoną w kostkę i podsmażoną na maśle cebulę. Zupę zaprawiano niewielką ilością śmietany wymieszanej z mąką. Śmietanę z mąką mieszano w garnuszku przy pomocy „koziełka” – mątewki, wykonanej z okorowanego wierzchołka drzewa świerkowego. Po dokładnym wymieszaniu wlewano do gotującej się zupy, po zagotowaniu potrawa była gotowa do spożycia. Kwas z gąsek jest do chwili obecnej bardzo popularną potrawą w Słomianej. Gospodynie gotowały go jako posiłek codzienny, niegdyś wyłącznie w okresie jesiennym, tj. w czasie zbiorów zielonych gąsek. Podawano go na ciepło, z chlebem. Obecnie powszechnie stosowane jest mrożenie grzybów w zamrażarkach, w związku z tym kwas z gąsek można gotować przez cały rok.