Wygląd:

Starannie uformowana masa.

Kształt:

Uzależniony od sposobu pakowania – kostka lub osełka.

Rozmiar:

Kostka 200 g, osełka 500 g, 300 g.

Barwa:

Żółta, jednolita w całej masie. Dopuszcza się nieznacznie intensywniejszą barwę na powierzchni.

Konsystencja:

Jednolita, zwarta, smarowna.

Smak:

Czysty, mlekowy, maślany.

Tradycja:

Tradycja wytwarzania masła chmielnickiego związana jest z historią powstania w 1925 roku Spółdzielni Mleczarskiej w Drugni. Spółdzielnia zajmowała się skupem mleka, które następnie przerabiane było na masło i rozprowadzane do odbiorców. Początkowo produkcja masła odbywała się w starej karczmie przy użyciu beczki o ręcznym napędzie, wirówki, wygniatacza i formy do pakowania. Żywiołowy rozwój spółdzielni został przerwany działaniami wojennymi okupanta, który przeniósł ją do miasta Chmielnik i dopiero w 1957 roku nastąpił dynamiczny rozwój wytwarzanych w Chmielniku produktów mleczarskich. Masło chmielnickie przygotowywane jest od ponad 50 lat niezmienną metodą według zachowanej starej receptury. „Sposób produkcji masła chmielnickiego nie zmienia się od kilkudziesięciu lat. Jedynym surowcem do jego wytwarzania zawsze była i jest śmietana ukwaszona zakwasem” (Wywiad etnograficzny z mieszkańcami Chmielnika). Przez cały okres produkowania masła udoskonalono jedynie sprzęt do zmaślania, to znaczy drewniane maselnice zastąpiono metalowymi. Masło chmielnickie zawdzięcza swoje niepowtarzalne walory smakowe jakości mleka, które pozyskiwane jest od krów przebywających na terenach położonych między rzekami Nidą, Wisłą i Świętokrzyskim Parkiem Narodowym. Pastwiska położone na tym terenie obfitują w pełnowartościowe trawy oraz aromatyczne zioła. „(…) Nie ma w okolicy żadnego zakładu przemysłowego, który by ten teren zanieczyszczał. Jest za to dużo dzikich pastwisk porośniętych ziołami, których aromat przedostaje się do mleka. Dlatego masło z Chmielnika tak wszystkim smakuje” (Wywiad etnograficzny z mieszkańcami Chmielnika). W 2011 r. produkt otrzymał I miejsce w kategorii produktów pochodzenia zwierzęcego w konkursie Nasze Kulinarne Dziedzictwo – Smaki Regionów.