Masło lasowiackie
03.06.2018
Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych w dniu 2017-03-03 w kategorii Oleje i tłuszcze w woj. podkarpackim.
Wygląd:
Jednolita masa starannie uformowana.
Kształt:
Kostka lub osełka.
Rozmiar:
Około 200 g.
Barwa:
Jednolita biało-kremowa, dopuszcza się nieznacznie intensywniejszą na powierzchni.
Konsystencja:
Jednolita zwarta masa, lekko mazista.
Smak:
Delikatny, lekko kwaśny posmak pasteryzacji.
Tradycja:
Masło lasowiackie jest produktem wyrabianym od pokoleń na terenie zamieszkałym przez grupę etnograficzną Lasowiaków – tereny dawnej Puszczy Sandomierskiej, tj. widły Wisły i Sanu. Specyficzne gleby, roślinność, warunki klimatyczne tych obszarów miały istotny wpływ na jakość mleka i produktów z niego wytwarzanych. Do wyrobu masła na tych terenach służyła specjalna maselnica – naczynie drewniane, klepkowate, spięte metalowymi obręczami, które składało się z korpusu, nakładki, ubijaka i pierścienia zakrywającego otwór w nakładce, w którym poruszał się drewniany drążek. Do korpusu, wyczyszczonego i wyparzonego, wlewało się około 5 litrów zebranej śmietany, zakrywało nakładką, nakładano pierścień i ubijano wlaną do korpusu śmietanę. Ubijano aż do momentu wykształcenia się krupek masła, następnie formowano je w osełkę. Przy ubijaniu masła uczestniczyła nieraz cała rodzina: babcie, mamy, wnuczęta. Masła najczęściej używano do smarowania chleba, a także dodawano do różnych wypieków, szczególnie do ciasta drożdżowego. „Żaden inny tłuszcz nie był tak dobry w drożdżówce. Babcia zawsze mówiła, że jak ktoś dodaje margaryny to chyba nie wie co to jest ciasto drożdżowe. No i taką drożdżówkę, jak się brało kromkę, też smarowało się masłem. Żadne ciasto nie jest tak dobre!” (Wywiad przeprowadzony z mieszkanką Stalowej Woli). Masło lasowiackie było nazywane przez miejscową ludność „naszym masłem”, „masłem stąd”. Takie określenie wskazuje, że tamtejsza ludność czuła bardzo mocne przywiązanie do produktów wytwarzanych na swoim terenie, przede wszystkim do masła.
- Ostatnia modyfikacja:
- 19.09.2018 12:48 Sławomir Mucha
- Pierwsza publikacja:
- 19.09.2018 12:48 Sławomir Mucha