Masłomęcki chleb na zakwasie
03.09.2021
W dniu 2 września 2021 roku na Listę Produktów Tradycyjnych został wpisany w kategorii: Wyroby piekarnicze i cukiernicze: „masłomęcki chleb na zakwasie”.
Wygląd (zewnętrzny i na przekroju)
Chleb posypany makiem i otrębami. W przekroju miękisz równomiernie porowaty
Kształt (zewnętrzny i na przekroju)
Kształt podłużny, prostokątny. W przekroju kromki chleba w kształcie prostokątnym
Wielkość
Bochenek chleba o masie od 1 kg do 1,30 kg, o długości około 30-35 cm.
Barwa (zewnętrzna i na przekroju)
Barwa zewnętrzna – skórka ciemnobrązowa, wypieczona z widocznym ziarnem maku i otrębami. Miękisz barwy ciemnobrązowej
Konsystencja, „wrażenie w dotyku”
Chleb o miękiszu sprężystym, lekko wilgotnym, bogatym w ziarna lnu, maku i otrąb. Skórka chrupiąca
Smak i zapach
Charakterystyczny dla świeżego i wypieczonego chleba. Ma lekki posmak kwaskowatości.
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego
W polskiej tradycji chleb to symbol pożywienia, dostatku i pomyślności. Współcześnie wita się nowożeńców chlebem i solą przed salą weselną. Niegdyś na chrzest dziecka matka chrzestna przynosiła bochen, a podczas przeprowadzki do nowego domu chleb wnoszono na samym początku. Gospodyni, gdy zaczynała kroić bochenek nakreślała na nim znak krzyża. Również z wielkim szacunkiem podnoszono chleb, gdy upadł.
Społeczności wiejskie zbierają przepisy kulinarne, odtwarzają stare umiejętności, zwyczaje i obrzędy. Tradycja to istotny element aktywności lokalnej, a jej kultywowanie w aspekcie kulinarnym stało się uniwersalne. Przykładem jest społeczność lokalna z Masłomęcza. Chleb na zakwasie jest wypiekany przez gospodynie tej miejscowości od 40 lat. Upowszechniana wiedza z pokolenia na pokolenie dała efekt w postaci wspaniałego chleba na zakwasie z Masłomęcza.
Tradycję pieczenia masłomęckiego chleba na zakwasie kultywują gospodynie z KGW Masłomęcz, które perfekcyjnie posiadły wiedzę o wypieku chleba tylko na zakwasie. Panie z KGW, niegdyś w piecach opalanych drewnem, dziś w piekarnikach elektrycznych przygotowują z wielką starannością chleb na zakwasie na wszelkie święta i na spotkania we własnym gronie. Chleb z piekarnika elektrycznego ma inny smak i kolor. Piece opalane drewnem dawały osobliwe walory, jednak staranne dobieranie mąki powoduje, że obecny smak chleba na zakwasie jest odzwierciedleniem dawnego pieczywa z pieca, z zachowaniem najstarszych metod w jego przygotowaniu. Nie sposób wyobrazić sobie dożynek gminnych czy powiatowych oraz świąt okolicznościowych bez chleba z Masłomęcza. Świadomość i doświadczenie nacechowane elementami tradycji ludowej dają podstawy do zrozumienia istoty przygotowania wiejskiego chleba w tym regionie, potrawy ważnej i niezastąpionej w jadłospisie domowym.