Mazowieckie powidła śliwkowe
12.08.2019
Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych w dniu 2019-08-09 w kategorii Warzywa i owoce w woj. mazowieckim.
Wygląd
Gęsta, jednolita masa owocowa
Kształt
Powidła przyjmują kształt naczynia
Wielkość
Zależna od naczynia, w którym się znajdują
Barwa
Brązowa z odcieniem czerwonym lub brunatnym
Konsystencja, „wrażenie w dotyku”
Gęsta, jednolita masa owocowa
Smak i zapach
Aromatyczny zapach owoców, z wyczuwalnym zapachem śliwki węgierki. Smak słodki, śliwkowy, lekko kwaśny.
Tradycja
Szczególny rozkwit produkcji powideł przypadł na początek XX w. ze względu na intensywny rozwój sadownictwa. Z owoców pozyskiwanych z przydomowych sadów i ogrodów, gospodynie na Mazowszu przygotowywały przeróżne wyroby. Z najstarszej odmiany śliwki – węgierki powstawały mazowieckie powidła śliwkowe.
Wyglądem powidła zbliżone są do mazistej marmolady. Odróżniają się od niej tym, że do powideł nie dodaje się cukru albo dodaje się go niewiele. Pożądaną gęstość osiąga się poprzez silne wygotowanie owoców. Powidła ze śliwek najlepiej smaży się pod koniec września lub na początku października, gdy śliwki są najsłodsze. Śliwki wcześniej dokładnie umyte i pozbawione pestek, smaży się w głębokim żeliwnym lub stalowym garnku. Niegdyś powidła smażono w miedzianych kotłach, zwanych także kuprowymi. Cały proces wysmażania powideł trwa nawet kilka dni. W trakcie smażenia masę należy często mieszać, aby nie przywarła do dna garnka. Tak długi i mozolny proces pozwala na uzyskanie lepszej konsystencji powideł. Gdy powidła stają się tak gęste, że zaczynają odstawać od naczynia sprawdza się ich smak. Jeśli są za kwaśne, dodaję się cukru. Po dodaniu cukru powidła stają się rzadsze i trzeba je ponownie zagęścić. Koniec zagęszczania określa się na podstawie wagi powideł. Średnio z około 3,5 kg śliwek otrzymuje się 1 kg powideł. Gotowe powidła przekłada się na gorąco do glinianych lub kamionkowych garnuszków, wygładza ich powierzchnię i pozostawia do ostygnięcia. Po wystudzeniu oczyszcza się brzegi naczynia i zalewa otwartą powierzchnię roztopionym łojem lub margaryną w celu zabezpieczenia przed pleśnią.
Uzyskane powidła idealnie nadają się do smarowania chleba, nadziewania pierożków oraz do przekładania ciast.