Wygląd (zewnętrzny i na przekroju)                   

Złote, jasnobrązowe placki z widocznymi w przekroju pęcherzykami powietrza charakterystycznymi dla wyrobów mączno-drożdżowych

Kształt (zewnętrzny i na przekroju)

Zaokrąglone na rogach prostokąty, w przekroju lekko spłaszczone

Wielkość

Od 10 do 12 cm

Barwa (zewnętrzna i na przekroju)

Złocista, jasnobrązowa na zewnątrz; mleczna, żółtawa w środku

Konsystencja, „wrażenie w dotyku”

Pulchne, a jednocześnie – tuż po usmażeniu – chrupiące, miękkie, puszyste

Smak i zapach

Słodki, mleczny smak; charakterystyczny drożdżowy zapach ciasta

Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego

Oładzie drożdżowe na terenie województwa podlaskiego to potrawa pojawiająca się od wielu pokoleń w dwóch postaciach i wielu nazwach. Są to podłużne placki z ciasta drożdżowego, na mące, mleku i jajkach, smażone w głębokim tłuszczu na złoto. Podawane na słodko, z cukrem pudrem, konfiturami albo miodem.

Iwona Wojtkiewicz w publikacji przypominającej „Słowniczek gwary augustowskiej” Aleksandra Osipowicza (lata 80-te XIX w.) wspomina o nazwach charakterystycznych dla tego rejonu. Widnieją tam „oładzie” i „oładki”  - z tartych na surowo kartofli bądź z mąki pszennej na drożdżach. W zgodzie z tym wskazaniem pozostaje opinia etnograficzna przygotowana w Dziale Etnografii Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej. Czytamy w niej, że: „Sama nazwa ma najpewniej pochodzenie wschodniosłowiańskie i w języku polskim funkcjonuje  jako nazwa gwarowa. Nad Biebrzą i terenie między rzekami Supraślą a Narwią pojawiają się warianty nazwy: ałatki i ołatki. Na północnym zachodzie, od Biebrzy Az na południe Białegostoku, pojawiają się formy ałazi, ołazi a od wschodu forma z wtrąconym „H” , czyli ahłazi”.

Jak podają mieszkańcy Dolistowa Starego, którzy wychowali się nad Biebrzą i pamiętają oraz kultywują do dziś przygotowywanie oładzi, był to wypiek niezbędny na niedzielę, przybycie gości, na deser albo śniadanie. Zgodnie ze wspomnianą opinią etnograficzną: „Oładzie wspominane są głównie przez informatorów urodzonych w latach 50-60 tych XX w. Przyrządzane były przez ich rodziców, jak i dziadków”.

Oładzie drożdżowe są obecne w polskiej kuchni od wielu lat. W wydanej w 1989 r. w Łomży „Kuchni Regionalnej Mazowsze-Kurpie-Podlasie” – do której to publikacji, przepisy przysyłały autentyczne gospodynie z wymienionych terenów – są również rozmaite „ołatki” w tym drożdżowe, smażone, podawane z miodem.

O obecności oładzi w dzisiejszych społecznościach, może niedużych, ale działających prężnie i kultywujących tradycyjne kulinaria, świadczy fakt przygotowywania ich nadal w rodzinnych domach, w agroturystykach dla turystów czy podczas rozmaitych konkursów kulinarnych.