Osiński farsz z zakwaszonych ziemniaków
04.06.2019
Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych w dniu 2019-05-31 w kategorii Inne produkty w woj. świętokrzyskim.
Wygląd:
Farsz o brunatno-szarej barwie
Kształt:
Przybiera kształt nadany mu np. łyżką, lub modeluje się w zależności od potrzeby np. stosując do w gołąbkach albo pierogach
Barwa:
Kolor jasno szary ze względu na używane do sporządzenia farszu ziemniaki ze skórą
Konsystencja:
Posiada dość zwartą konsystencję z wyczuwalnymi kawałkami boczku lub słoniny użytymi do okraszenia. W dotyku jest wilgotny i lepki
Smak:
Smak lekko kwaskowy z delikatnym posmakiem serwatki. Przypomina smak kiszonej kapusty. Wyczuwalny smak i zapach użytych przypraw: pieprzu, soli oraz lubczyku
Tradycja:
Gmina Mirzec położona jest w północnej części województwa świętokrzyskiego, w powiecie starachowickim na obrzeżu Gór Świętokrzyskich. Podstawową dziedziną gospodarki tego obszaru było rolnictwo. Gmina obejmuje dziesięć sołectw, miedzy innymi Osiny.
Dawniej rodzaj pożywienia mieszkańców wsi na Kielecczyźnie uzależniony był od gospodarki rolniczo hodowlanej i zasobów środowiska naturalnego. Najważniejszą rolę odgrywały potrawy przyrządzane z produktów roślinnych, takich jak zboża, rośliny strączkowe czy ziemniaki. Jedzenie na wsi było wówczas mało urozmaicone. Na śniadanie spożywano zalewajkę, na obiad ziemniaki z białym barszczem a na kolaję jedzono suche ziemniaki.
Na terenie gminy Mirzec w sołectwie Osiny popularnym produktem stał się farsz z zakwaszonych ziemniaków, potocznie nazwany osińską kapustą z ziemniaków. Wiosną, gdy w domach kończyły się zapasy, gospodynie chcąc urozmaicić pożywienie domowników i wykorzystać wszystko co zostawało w spiżarni, przygotowywały farsz. Najlepsze do wyrobu farszu były stare ziemniaki, wyszorowane, wymyte i nie skrobane. Należało je poszatkować w cebrzyku na drobne. Na noc zalewane były serwatką, pozyskaną po wyrobie sera.
Do rana ziemniaki kisiły się, następnie przekładane do saganka, posolone gotowały się.
Po ugotowaniu doprawiane do smaku pieprzem i lubczykiem, odcedzano, kraszono słoniną, cebulą lub olejem. Farsz z zakwaszonych ziemniaków wykorzystywany był również jako nadzienie do pierogów lub gołąbków na specjalne okazje np. wesela.
W 2018 roku osiński farsz z zakwaszonych ziemniaków został doceniony przez kapitułę konkursu „Nasze Kulinarne Dziedzictwo – Smaki Regionów” i otrzymał wyróżnienie w kategorii „inne produkty”.
- Ostatnia modyfikacja:
- 04.06.2019 13:52 Iwona Chromiak
- Pierwsza publikacja:
- 04.06.2019 13:52 Iwona Chromiak