W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Pieczywo obrzędowe weselne - „korowaj lipski” i gąski weselne

03.06.2018

Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych w dniu 2005-09-28 w kategorii Wyroby piekarnicze i cukiernicze w woj. podlaskim.

Wygląd:

Bułka drożdżowa w kształcie walca, na którym umieszczone są elementy ozdobne takie jak: warkocz (po obwodzie ciasta z 3 wałeczków), gąski ( zawsze do pary od 8 do 14 szt.), kłosy (4) i gniazdo (1 gniazdo umieszczone na środku ciasta).

Kształt:

Kształtem zewnętrznym przypomina walec, a w przekroju prostokąt.

Rozmiar:

Średnica od 21 cm do 25 cm Wysokość od 15 do 20 cm Obwód 62 cm do 76 cm

Barwa:

Barwa zewnętrzna od jasnego do ciemnego brązu, a w przekroju żółta.

Konsystencja:

Konsystencja – bułka drożdżowa

Smak:

Smak i zapach bułki drożdżowej maślanej

Dodatkowe Informacje:

Elementy ozdobne umieszczone na korowaju miały swoją symbolikę i tak: warkocz, biała wstążka i zielone gałązki – to symbole czystości, dziewictwa panny młodej. Kłosy i gąski miały wróżyć bogactwo i powodzenie parze młodej, zaś gniazdko symbolizowało powstanie nowej rodziny.

Tradycja:

Korowaj, chleb weselny w Serbii, Bułgarii, u Ukraińców, Białorusinów, na Podlasiu wśród ludu wiejskiego i drobnej szlachty, w niektórych okolicach Mazowsza. W każdym razie jest to chleb obrzędowy, przygotowany wśród pienia pieśni i różnych czynności będący poniekąd rytuałem ofiarniczym. Zresztą obrzędy związane z wypiekiem korowaju różnią się między sobą zależnie od okolicy. Na ogół wszędzie przy pieczeniu korowaju asystują sąsiadki tzw. korowajnice, spełniające różne czynności przy wyrabianiu korowaja. (Encyklopedia powszechna, pod red. St. Michalskiego ULTIMA THULE, t. 6, W-wa, 1934, s. 14 -15). Pieką go zarówno z pszennej jak i żytniej mąki, albo też mieszanej stosownie do zamożności. Leży on na wieku od dzieży, w której kwas zaczyniają; wieko to jest zasłane owsem, o który swaty czyli Bojary dobijają się usilnie i dają swoim koniom, wtem przekonaniu, że przez to będą zdrowemi i wesołemi… Jest wyznaczony oddzielny drużek czyli drużba, do krajania go i obdzielania nim obecnych. Jak z uroczystością z pieca go wyjmują i wnoszą do izby godowej, przy śpiewie tak i teraz gdy nóż ujmuje drużba do krojenia korowaja, cała drużba weselna powstaje i pieśnią towarzyszy tej czynności. (Encyklopedia powszechna t. 15 nakład, druk i własność Samuel Orgelbrand 1864, s. 526 – 527). Opis wypieku korowaja znajduje się również w książce J.I. Kraszewskiego „Stara Baśń”: „z pieśnią się odbył taniec wokół dzierży, w której ciasto rosło, z pieśnią poczęto lepić misternie korowaj święty, ofiarny, na którym spleciona kosa panny młodej siedziała i ptaszki, i pozatykane gałązki zielone, jagódki czerwone, kłosy dojrzałe. Wszystko to były godła dziewictwa, młodości, wesela, które się z tym dniem ofiary kończyło, a poczynało od niego życie trudu, łez i pracy, które jedna miłość miała osłodzić. Gdy korowaj był skończony, ulepiony z nową pieśnią do pieca go niesiono uroczyście, rzucając z nim razem kukułki z ciasta urobione, ptaszki poświęcone bóstwu żywota – Żywii.” (J. I. Kraszewski „Stara Baśń” Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, W-wa 1969 r., s. 326.) Wraz z każdym korowajem wypiekane były ptaszki – na Podlasiu znane pod nazwą gąski weselne, rozdawane dzieciom w przeddzień wesela. Elementy ozdobne umieszczone na korowaju miały swoją symbolikę i tak: warkocz, biała wstążka i zielone gałązki – to symbole czystości, dziewictwa panny młodej. Kłosy i gąski miały wróżyć bogactwo i powodzenie parze młodej, zaś gniazdko symbolizowało powstanie nowej rodziny.

Informacje o publikacji dokumentu
Ostatnia modyfikacja:
17.07.2018 10:59 Sławomir Mucha
Pierwsza publikacja:
17.07.2018 10:59 Sławomir Mucha
{"register":{"columns":[]}}