Pierogi ruskie pilzneńskie
03.06.2018
Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych w dniu 2007-01-30 w kategorii Gotowe dania i potrawy w woj. podkarpackim.
Wygląd:
Pierożki o kształcie półkolistym, na brzegu charakterystyczna falbanka w miejscu zlepienia. Na przekroju widoczne nadzienie otoczone ciastem pierogowym.
Kształt:
Kształt półkolisty, na przekroju owalny.
Rozmiar:
Ok. 25-30 g.
Barwa:
Powierzchnia barwy jasnokremowej do kremowej, na przekroju barwa nadzienia kremowo-szara z widocznymi przyprawami.
Konsystencja:
Konsystencja dość miękka.
Smak:
Smak i zapach charakterystyczny dla gotowanego ciasta pierogowego i nadzienia z gotowanych ziemniaków i sera twarogowego, dobrze wyczuwalne przyprawy.
Dodatkowe Informacje:
Produkt do bezpośredniego spożycia.
Tradycja:
Przez lata historii zmieniał się styl żywienia. Początkowo, według Jana Świętka (Brzozowa i okolice Zakliczyna nad Dunajcem, s. 41), co (…) zamożniejsi przyrządzają także niekiedy, najczęściej w niedzielę i święta na obiad „ pierogi” z serem lub kapustą albo mięsem. Także ludność Pogórza, do którego geograficznie przynależy ziemia pilzneńska spożywała głównie potrawy mączne. Alfred Wacławski w opracowaniu pt. Nad rzeką Ropą, pożywienie Ludowe – praca zbiorowa, s. 220, pisze: W pożywieniu ludności Pogórza dość istotną rolę grały potrawy mączne, które u Łemków należały raczej do potraw odświętnych. Pierogi z serem, kapustą kiszoną, jabłkami, powidłem były i są ulubioną potrawą tutejszej ludności. Pierogi z serem pieprznym maszczą masłem lub śmietaną, natomiast pierogi z kapustą – słoniną. W późniejszym okresie potrawy z mąki jako tańsze stają się podstawą kuchni ludzi niezamożnych. Także w pożywieniu ludności dawnej Galicji tj. dzisiejszej Małopolski i Podkarpacia potrawy mączne grały bardzo istotną rolę. Ukształtowanie terenu, liczne wojny i zabory powodowały, że ziemie te zamieszkiwała głównie ludność uboga, której kuchnia siłą rzeczy była skromna i tania. Dzisiaj obserwuje się powrót do tradycyjnych potraw mącznych, bacząc nie tyle na dietę, co walory smakowe. Polska kuchnia słynie ze znakomitych pierogów nadziewanych farszem mięsnym, z kiszonej kapusty i grzybów, a także serem czy owocami. Szczególnym powodzeniem cieszą się pierogi ruskie (farsz z sera, ziemniaków i smażonej cebuli). Robert Korzeniowski – trzykrotny mistrz świata w chodzie sportowym, pochodzący z Podkarpacia w wywiadzie udzielonym Elżbiecie Kęsy zamieszczonym w książce Kuchnia Podkarpacka, Księgarnia Akademicka LIBRA 2004 r., s. 31, powiedział: Nie wyobrażam sobie, dokąd i do czego bym dzisiaj doszedł, gdyby nie pierogi ruskie, którymi zajadałem się od najwcześniejszego dzieciństwa (…). A oto przepis na pierogi ruskie babki Stefanii Korzeniowskiej z Oleszyc na Podkarpaciu: wystarczy zagnieść ciasto, tak, aby dało się rozwałkować i jeszcze było puszyste i lepkie. Robię to na wyczucie. Niezbyt wielką szklanką z rozwałkowanego ciasta wycinam kółeczka, do których trafi farsz. Farsz powinien być przygotowany wcześniej z ziemniaków zmieszanych w równej proporcji z wcześnie zmielonym białym serem i przyzłoconą na maśle drobno pokrojoną cebulką. Solę go i pieprzę do smaku. Farsz w ilości jedna pełna łyżeczka do herbaty, wkładam do wyciętych tuż wcześniej, aby nie wyschły, kółeczek i tak zgrabnie jak to możliwe sklejam je na brzegach. Wszystkie sklejone tak pierogi układam na suchej, specjalnie przygotowanej do tego ściereczce. Potem wystarczy wrzucić je do garnka z wrzącą lekko osoloną wodą i mieszając, nie dopuścić do ich przyklejenia do dna. Gdy ugotowane już wypłyną na powierzchnię, po 2-3 minutach wybrać je cedzakiem i podawać w towarzystwie dowolnej omasty (…). Ostatnio ten właśnie przysmak wraca na polskie stoły. Na terenach gminy Pilzno przygotowywaniem ruskich pierogów zajmowały się zawsze kobiety. Sztuki przyrządzania pierogów młode kobiety uczyły się od swoich babek i matek. Farsz przygotowywano z ziemniaków, które obrane i ugotowane w osolonej wodzie dokładnie rozbijano tłuczkiem i mieszano z białym serem. Do tak przygotowanej masy dodawano przyrumienioną na masełku lub słoninie cebulę. Ciasto pierogowe sporządzano z przesianej mąki, jaja i wody. Dobrze wyrobione ciasto, rozwałkowuje się i wykrawa się szklanką krążki, nakłada się farsz i dokładnie zlepia brzegi. Pierogi wrzuca się na osoloną, wrzącą wodę i gotuje ok. 5 minut. Do dziś produkuje się pierogi ruskie według receptury wykorzystywanej w latach 60. ubiegłego wieku przez jedną z kucharek wiejskich w Łękach Górnych. Tajemnicą smaku pierogów ruskich pilzneńskich są ziemniaki i dobra mąka z pszenicy uprawianej na czystych ekologicznie terenach Podkarpacia oraz specjalny sposób przygotowania farszu do pierogów polegający na częściowo ręcznym rozdrabnianiu składników.
- Ostatnia modyfikacja:
- 21.09.2018 10:18 Sławomir Mucha
- Pierwsza publikacja:
- 21.09.2018 10:18 Sławomir Mucha