W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Placek drożdżowy z kruszonką

11.06.2024

W dniu 5 czerwca 2024 r. na Listę Produktów Tradycyjnych został wpisany w kategorii: Wyroby piekarnicze i cukiernicze: „placek drożdżowy z kruszonką”.

 Placek

Wygląd (zewnętrzny i na przekroju)                   

Placek drożdżowy w kolorze jasnobrązowym, posypany jasną kruszonką. W przekroju kolor jasnosłonecznym z widocznymi rodzynkami

Kształt (zewnętrzny i na przekroju)

Przyjmuje kształt naczynia w którym jest wypiekany. Może być w przekroju wąski, wysoki lub bardziej płaski, z widoczną kruszonką na wierzchu placka

Wielkość

W zależności w jakiej brytfannie jest pieczony i z jakiej proporcji ciasta jest wykonany

Barwa (zewnętrzna i na przekroju)

Po wypieczeniu jasny brąz, kruszonka w kolorze jasnego masła, miąższ jasny, słoneczny z widocznymi rodzynkami

Konsystencja, „wrażenie w dotyku”

Skórka chrupiąca łącznie z kruszonką, miąższ puszysty, miękki i lekko wilgotny

Smak i zapach

Słodki maślany z nutą drożdży, masła i mleka

Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego

Podstawą placka drożdżowego z kruszonką są proste składniki dostępne
w każdej kuchni, w szczególności w każdym gospodarstwie wiejskim: mąka, mleko, masło, żółtka, cukier, drożdże. Dopiero spojrzenie przez pryzmat historii i uwarunkowań ekonomicznych, a ponadto analiza receptur i proporcji składników pokaże, że 70 czy 120 lat temu był to produkt odświętny, kosztowny i wyjątkowy.

W przepisie na placek drożdżowy z kruszonką masło jest określane jako „prawdziwe”, dla odróżnienia od produktów, które oprócz masła zawierają w swoim składzie oleje lub inne domieszki. Masła ma być sporo: na kilogram mąki – 200 g masła do ciasta i dodatkowo 50 g do kruszonki. Ponadto: 0,3 litra tłustego mleka, 8 żółtek, 200 g cukru, 50 g drożdży, rodzynki i sól. Nie mniej ważna od drożdży jest w przepisie mąka, która powinna być w typie 450 lub 500, czyli bardzo lekka, tortowa, a więc droga i wykwintna.

Tradycyjnie, w XIX wieku i na początku XX wieku na Lubelszczyźnie na co dzień używano mąki żytniej, rzadziej gryczanej, a pszenna była jedynie do potraw świątecznych.

Przepisy na wypieki drożdżowe (baby, strucle, bułki maślane, ale także placki bardzo zbliżone do naszego placka z kruszonką) znaleźć można we wszystkich starych książkach kucharskich, poradnikach, zeszytach kulinarnych jak np.: „Kucharka szlachecka” opracowana przez M. z K. Marciszewską (1893), „Kucharz Polski dla młodych gospodyń” opracowany przez Bronisławę Leśniewską (1911), M. Litwinka jest autorką „Kucharka polska” M. Litwinki (pocz. XX w.) „Uniwersalna książka kucharska” autorstwa Marii Ochorowicz-Monatowej (1910 i 1926) „Polska kuchnia i śpiżarnia” autorstwa Jadwigi Izdebskiej (1905). Zawierają one cenne wskazówki co do tajników wykonania znakomitego ciasta i kruszonki. Wzmianki o plackach drożdżowych znajdziemy też w literaturze (np. w powieści „Chłopi” Władysława Reymonta), w relacjach „historii mówionej”, w wywiadach etnograficznych. Wynika z nich, że placek drożdżowy z kruszonką jest produktem o ponad stuletniej historii, a sposoby jego wykonania przetrwały do dziś w postaci praktycznie niezmienionej.

Zdjęcia (1)

{"register":{"columns":[]}}