Płatności bezpośrednie
Płatności bezpośrednie są przyznawane:
- rolnikowi aktywnemu zawodowo prowadzącemu działalność rolniczą, któremu został nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, który może być wykorzystywany do ubiegania się o te płatności;
- jeżeli łączna powierzchnia gruntów objętych obszarem zatwierdzonym będących w posiadaniu rolnika na dzień 31 maja roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie płatności, jest nie mniejsza niż 1 ha lub w przypadku rolników posiadających mniej niż 1 ha, ale otrzymujących płatności do zwierząt (w tym płatności do dobrostanu) minimalna kwota płatności bezpośrednich wynosi co najmniej równowartość w złotych kwoty 200 EUR;
- do powierzchni działki rolnej lub jednostki gruntu nierolniczego:
- położonych na gruncie stanowiącym kwalifikujący się hektar,
- o powierzchni nie mniejszej niż 0,1 ha,
- nie większej jednak niż maksymalny kwalifikujący się obszar.
Działalność rolnicza – działalność polegająca na:
- wytwarzaniu produktów rolnych przez hodowlę lub chów zwierząt do celów gospodarskich lub uprawę lub hodowlę roślin, gdzie produkty rolne oznaczają produkty wymienione w załączniku I do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), z wyjątkiem produktów rybołówstwa, a także uprawie bawełny i zagajników o krótkiej rotacji lub
- utrzymywaniu użytków rolnych w stanie, dzięki któremu nadają się one do wypasu lub uprawy bez konieczności podejmowania działań przygotowawczych wykraczających poza użycie zwykłych metod rolniczych i zwykłego sprzętu rolniczego. Co oznacza, że jeżeli na danym gruncie nie jest prowadzona produkcja to:
- w przypadku gruntów ornych i trwałych użytków zielonych - rolnik ma obowiązek wykonać co najmniej jeden zabieg agrotechniczny mający na celu usunięcie lub zniszczenie niepożądanej roślinności;
- w przypadku sadów - rolnik ma obowiązek wykonać co najmniej dwa zabiegi agrotechniczne, w tym jeden mający na celu usunięcie lub zniszczenie niepożądanej roślinności i drugi mający na celu usunięcie obumarłych drzew lub gałęzi, lub cięcie sanitarne suchych i zasychających gałęzi
- w terminie do 31 lipca w roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie pomocy.
Rolnicy, którzy na swoich użytkach rolnych realizują zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatyczne wykonują powyższe obowiązki w terminach i zakresie wynikającym z przepisów rolno-środowiskowo-klimatycznych.
W przypadku gruntów ugorowanych z roślinami miododajnymi, miedz śródpolnych, stref buforowych lub pasów gruntów wzdłuż obrzeży lasów, dla których określono normy oraz szczegółowe warunki ich stosowania, uznaje się je za pozostające w stanie, dzięki któremu nadają się do wypasu lub uprawy, nawet jeśli nie przeprowadzono na nich ww. zabiegów lub przeprowadzono je po 31 lipca.
Rolnik aktywny zawodowo
Za rolnika aktywnego zawodowo automatycznie będzie uznawany rolnik, którego kwota płatności bezpośrednich za rok poprzedni nie przekracza równowartości w złotych kwoty 5 000 euro.
Jeżeli kwota płatności bezpośrednich przekracza równowartość w złotych kwoty 5 000 euro rolnik jest uznawany za aktywnego, jeżeli nie zarządza portami lotniczymi, nie administruje wodociągami, nie administruje stałymi terenami sportowymi lub rekreacyjnymi, nie świadczy usług przewozu kolejowego lub usług w zakresie obrotu nieruchomościami.
Niemniej jednak rolnik prowadzący tego rodzaju działalność będzie mógł zostać uznany za aktywnego, jeżeli:
- działalność rolnicza jest jego działalnością przeważającą, co wynika z danych zawartych w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG) lub Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) lub z dokumentów z Krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON)
lub udokumentuje, że:
- jego przychód z działalności rolniczej stanowi co najmniej 1/3 całego jego przychodu, lub
- kwota płatności bezpośrednich, jakie mu przysługiwały za rok poprzedzający rok złożenia wniosku o przyznanie pomocy, wynosi co najmniej 5% całości przychodów z działalności pozarolniczej.
Tytuł prawny
Płatności bezpośrednie oraz uzupełniająca płatność podstawowa są przyznawane do gruntu, który w dniu 31 maja roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie płatności, jest w posiadaniu podmiotu ubiegającego się o ich przyznanie na podstawie tytułu prawnego. Warunek posiadania prawa do użytkowania gruntów może zostać spełniony poprzez wszystkie dopuszczone prawem formy, jak np. tytuł własności czy umowa dzierżawy, w tym umowa ustna.
Jednocześnie podmiot, który nie użytkuje gruntu nie jest uprawniony do uzyskania płatności (nawet jeśli posiada tytuł prawny).
Jeżeli grunt lub zwierzę jest przedmiotem współposiadania to płatności bezpośrednie oraz uzupełniająca płatność podstawowa przysługuje temu współwłaścicielowi, co do którego pozostali współposiadacze wyrazili zgodę na piśmie. Zgoda ta nie jest wymagana, jeżeli współwłaścicielem jest małżonek wnioskodawcy.
Kwalifikujący się hektar oznacza:
- użytki rolne danego gospodarstwa, które w trakcie roku kalendarzowego, na który wnioskuje się o płatności bezpośrednie, są wykorzystywane do prowadzenia działalności rolniczej lub są w przeważającej mierze wykorzystywane do prowadzenia działalności rolniczej;
- obszary objęte zobowiązaniami rolno-środowiskowo-klimatycznymi (jeżeli wymogi określone dla tych zobowiązań przewidują możliwość wykonywania zabiegów agrotechnicznych co drugi rok):
- Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków na obszarach Natura 2000,
- Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków poza obszarami Natura 2000,
- Ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk na obszarach Natura 2000,
- Bioróżnorodność na gruntach ornych – Wariant Wieloletnie pasy kwietne,
- w ramach Pakietu 4. Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na obszarach Natura 2000 lub Pakietu 5. Cenne siedliska poza obszarami Natura 2000 Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020;
- obszary:
- na których występują elementy krajobrazu podlegające obowiązkowi zachowania zgodnie z normą 8 dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska,
- wykorzystywane do osiągnięcia minimalnego udziału powierzchni gruntów ornych przeznaczonych na obszary i elementy nieprodukcyjne, w tym grunty ugorowane,
- które w okresie, w którym ma zastosowanie odnośne zobowiązanie rolnika, zostały ustanowione lub są utrzymywane w wyniku jednego z ekoschematów;
- inne niż ww. elementy krajobrazu obejmujące:
- nieutwardzone drogi dojazdowe, pasy zadrzewień, żywopłoty lub ściany tarasów – o maksymalnej szerokości 2 m,
- zadrzewienia śródpolne o powierzchni nie większej niż 100 m²,
- rozproszone drzewa znajdujące się na użytkach rolnych, o ile liczba drzew na hektar, innych niż drzewa owocowe, nie przekracza 100 sztuk (nie dotyczy to systemów rolno-leśnych uznawanych za kwalifikujący się hektar).
Grunty, na których znajdują się ww. zadrzewienia lub rozproszone drzewa zalicza się do kwalifikującego się hektara pod warunkiem, że można na nich prowadzić działalność rolniczą.
Użytki rolne, do których mogą zostać przyznane płatności bezpośrednie muszą spełniać warunki uznawania za kwalifikujący się hektar od dnia złożenia wniosku o przyznanie tych płatności do końca roku kalendarzowego, a w przypadku gdy zakończenie działalności rolniczej nastąpi w kolejnym roku kalendarzowym – do dnia zakończenia wykonywania działalności rolniczej, wskazanej we wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich, na tych użytkach.
Obszary wykorzystywane do produkcji konopi stanowią kwalifikujące się hektary tylko wtedy, gdy stosowne odmiany zawierają maksymalnie 0,3% tetrahydrokannabinolu (THC).
Zagajniki o krótkiej rotacji – grunty wykorzystywane do uprawy drzew z rodzaju:
- wierzba (Salix sp.) – maksymalny cykl zbioru 8 lat, minimalna obsada 10 000 na ha,
- topola (Populus sp.) – maksymalny cykl zbioru 8 lat, minimalna obsada 6 500 na ha,
- brzoza (Betula sp.) - maksymalny cykl zbioru 10 lat, minimalna obsada 10 000 na ha
- których korzenie lub podstawy łodyg pozostają w glebie po zbiorach, z których w następnym sezonie wschodzą nowe pędy.