Posiedzenie Rady AGRIFISH – rozmowy o przyszłości rolnictwa i rybołówstwa w UE
25.06.2024
24 czerwca br. w Luksemburgu odbyło się posiedzenie Rady UE ds. Rolnictwa i Rybołówstwa (AGRIFISH). Polskiej delegacji przewodniczył minister rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierski. Głównymi tematami obrad były wnioski dotyczące przyszłości rolnictwa w Unii Europejskiej (UE) oraz komunikat Komisji Europejskiej (KE) na temat stanu zrównoważonego rybołówstwa w UE.
Przyszłość rolnictwa w UE
Prezydencja belgijska zaprezentowała konkluzje Rady w sprawie przyszłości rolnictwa w UE., Wnioski zostały poparte przez 26 państw członkowskich, a ze względu na sprzeciw Rumunii – przyjęte jako konkluzje prezydencji.
Podkreślają one kluczową rolę sektora rolnego w zapewnianiu bezpieczeństwa żywnościowego i autonomii strategicznej. Konkluzje koncentrują się przede wszystkim na silnym i konkurencyjnym sektorze rolnym UE, innowacjach i współpracy, uproszczeniach, wsparciu skierowanym do młodych i nowych rolników, a także na odporności na zmianę klimatu.
Stanowisko Polski
Minister Czesław Siekierski podkreślił, że polscy rolnicy oczekują sprawiedliwego i równego traktowania oraz jednolitych zasad – również w zakresie stabilizowania dochodów rolników.
– Dzięki m.in. naciskom Polski w tekście konkluzji znalazły się zapisy mówiące o sprawiedliwym podziale wsparcia w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR), w szczególności płatności bezpośrednich oraz zapisy dotyczące obszarów wiejskich – podkreślił minister polskiego resortu rolnictwa.
W tekście przedłożonym Radzie uwzględniono też inne kwestie postulowane przez Polskę, np. wskazanie na kluczową rolę rolnictwa w zapewnieniu bezpieczeństwa w Europie czy podkreślenie znaczenia innych polityk UE dla zrównoważonego rolnictwa i obszarów wiejskich.
– Musimy pamiętać o utrzymujących się różnicach rozwojowych obszarów wiejskich i rolnictwa, pomiędzy poszczególnymi państwami. Te różnice należy brać pod uwagę i dążyć do ich zmniejszenia, podczas przyszłej dyskusji na temat podziału środków WPR na rozwój obszarów wiejskich – powiedział minister Czesław Siekierski.
Szef resortu rolnictwa podsumował, że wnioski prezydencji są ważnym sygnałem dla instytucji europejskich, aby z większą troską podchodziły one do rolnictwa europejskiego.
– To dobra podstawa do prac nad przyszłym kształtem Wspólnej Polityki Rolnej i innych polityk UE. Wnioski podkreślają również rolę rolnictwa w całej gospodarce i w społeczeństwie UE. Dlatego Polska je popiera – zaznaczył minister Siekierski.
Tymczasowe ramy kryzysowe
Delegacje Bułgarii i Rumunii przygotowały notę na temat zniesienia lub zwiększenia indywidualnego limitu dla przedsiębiorstwa zajmującego się podstawową produkcją rolną, na mocy tymczasowych ram kryzysowych i przejściowych w zakresie pomocy państwa. Polska dołączyła do tego dokumentu.
Stanowisko Polski
Polski minister rolnictwa i rozwoju wsi poinformował, że wprowadzenie w Polsce programów pomocowych w oparciu o tymczasowe ramy kryzysowe, na przestrzeni ostatnich dwóch lat, pozwoliło wielu tysiącom gospodarstw rolnych na skorzystanie z dodatkowej formy wsparcia.
– Dzięki wydłużeniu tymczasowych ram kryzysowych do 31 grudnia br. producenci rolni będą nadal mogli korzystać z tych środków – powiedział minister Czesław Siekierski.
Minister podkreślił również, że należy podwyższyć limit możliwej do przyznania pomocy dla producentów rolnych, którzy osiągnęli już pułap.
– Wykorzystanie większych nakładów finansowych na produkcję rolną może przyczynić się do zapewnienia większej stabilizacji rynku żywnościowego w Europie – zapewnił minister Siekierski.
Szkody spowodowane niekorzystnymi warunkami pogodowymi
Delegacja Chorwacji przedstawiła informacje na temat znacznych szkód na obszarach rolniczych, spowodowanych niekorzystnymi warunkami pogodowymi.
Stanowisko Polski
Minister Siekierski podkreślił, że w Polsce w ostatnich latach również występuje coraz więcej niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, które wyniszczają uprawy rolne.
– W tym roku susze, nawałnice, przymrozki i gradobicia wystąpiły na znacznym obszarze naszego kraju. To bardzo negatywnie wpłynęło na uprawy w sadach i winnicach. Straty wciąż są szacowane i istnieje duże ryzyko, że część rolników zaprzestanie produkcji. Powinniśmy jak najszybciej wesprzeć poszkodowanych producentów – powiedział minister Czesław Siekierski.
Polski minister rolnictwa poinformował też, że w najbliższym czasie skieruje do Komisji wniosek o pomoc, w oparciu o artykuł 221 rozporządzenia o wspólnej organizacji rynków.
– Komisja Europejska powinna zaplanować niezbędne środki do złagodzenia oraz zapobiegania w przyszłości skutkom zmian klimatycznych – dodał minister Siekierski.
Zrównoważone rybołówstwo w UE
Unijni ministrowie przedyskutowali komunikat KE na temat stanu zrównoważonego rybołówstwa w UE, który zawiera wytyczne dotyczące ustalania uprawnień do połowów na 2025 r.
Stanowisko Polski
Minister Siekierski podkreślił, że dbałość o ekosystem Morza Bałtyckiego jest obecnie priorytetem, jednocześnie stwierdził, że bez jego odbudowy rybołówstwo bałtyckie będzie zagrożone.
– Brak możliwości prowadzenia ukierunkowanych połowów śledzia zachodniego, łososia i obu stad dorsza na Morzu Bałtyckim ma bezpośrednie, negatywne przełożenie na sytuację ekonomiczną osób zajmujących się rybołówstwem – przypomniał szef polskiego resortu rolnictwa.
Minister Czesław Siekierski podkreśli, że celem Polski jest zapewnienie rybakom możliwości kontynuowania działalności połowowej na Morzu Bałtyckim.
– W tym celu niezbędne jest podejmowanie dalszych działań, które pozwolą na poprawę kondycji stad ryb w Morzu Bałtyckim, przy jednoczesnym uwzględnieniu aspektu społeczno-ekonomicznego – dodał szef polskiej delegacji.
Wpływ działań Rosji na Morze Bałtyckie i jednolity rynek UE
Delegacje Litwy, Estonii, Łotwy i Szwecji zaprezentowały notę na temat wpływu działań Rosji na Morze Bałtyckie i na jednolity rynek UE.
Stanowisko Polski
Minister Siekierski podkreślił, że działalność połowowa Rosji na Morzu Bałtyckim stanowi bardzo poważne zagrożenie dla stad ryb Morza Bałtyckiego.
– Musimy pamiętać, że rosyjskie rybołówstwo nie respektuje doradztwa naukowego Międzynarodowej Rady Badań Morza i eksploatuje stado dorsza wschodniego – powiedział minister Siekierski.
Minister dodał, że decyzje podjęte przez Unię Europejską, które mają służyć odbudowie zasobów, mogą być nieskuteczne z powodu rosyjskich połowów.
– Zdaję sobie sprawę z tego, że UE nie ma wpływu na działalność rosyjskiego rybołówstwa, zwłaszcza w obecnej sytuacji międzynarodowej. Jednak ważne jest, aby stale podkreślać, że nie akceptujemy sposobu wykorzystywania zasobów ryb Morza Bałtyckiego przez Rosję – zaznaczył szef polskiej delegacji.
Minister Czesław Siekierski dodał jednocześnie, że dalsze obostrzenia w zakresie importu produktów rybołówstwa z Rosji powinny być wprowadzane bardzo ostrożnie i po wcześniejszych konsultacjach z sektorem.
– Nie możemy zapominać, że import z tego kierunku odgrywa istotną rolę
w funkcjonowaniu znacznej części europejskiego sektora przetwórstwa rybnego – podkreślił minister Siekierski.
Spotkania na marginesie posiedzenia Rady
Na marginesie Rady AGRIFISH minister rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierski odbył spotkanie bilateralne z Prezydencją belgijską na temat projektu rozporządzenia ws. nowych technik genomowych.
Minister Siekierski uczestniczył również w spotkaniu ministrów rolnictwa grupy wyszehradzkiej GV4. Podczas spotkania Republika Czeska, sprawująca obecnie przewodnictwo w GV4, podsumowała prace w Grupie Wyszehradzkiej, natomiast Polska zaprezentowała priorytety polskiego przewodnictwa na kolejny rok.