Realizacja zobowiązań wobec rolników

– Tak jak zapowiedzieliśmy, w rekordowo szybkim terminie 16 października rozpoczęliśmy wypłatę zaliczek na płatności bezpośrednie. Została na nie przeznaczona najwyższa jak dotąd kwota 2,5 mld zł. Celem jest przede wszystkich wsparcie dla rolników poszkodowanych w wyniku powodzi – powiedział wiceminister Stefan Krajewski.

– Zaliczki będą wypłacane do 29 listopada 2024 r., a do końca listopada pieniądze znajdą się na kontach rolników. 2 grudnia zaś ruszy wypłata dopłat bezpośrednich, płatności krajowych, dopłat obszarowych w ramach drugiego filara, płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych oraz zalesieniowych – zapowiedział wiceminister.

Sekretarz stanu podkreślił, że jednym ze zgłaszanych przez rolników problemów było zbyt wolne rozpatrywanie wniosków.

– Dokonaliśmy zmian w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR), żeby usprawnić pracę tej instytucji. Jest to największa agencja płatnicza w Europie – powiedział sekretarz stanu, zaznaczając, że te zmiany należały się polskim rolnikom.

Wiceminister Michał Kołodziejczak podkreślił, że zgodnie z obietnicą daną rolnikom podjęliśmy działania, aby wypłaty wsparcia odbywały się jak najszybciej.

– Wszystkie decyzje ministerstwa są teraz konsultowane z rolnikami – dodał sekretarz stanu.

Wsparcie rolników poszkodowanych w wyniku powodzi

Wiceminister Adam Nowak podkreślił, że ministerstwo od razu po wystąpieniu powodzi przystąpiło do szybkich i sprawnych działań, aby wspierać poszkodowanych rolników i utrzymać ciągłość produkcji rolniczej.

– Przygotowaliśmy rozporządzenie, które w poniedziałek zostało podpisane przez Premiera – aby uruchomić wsparcie w postaci rekompensaty za niezabrane plony oraz pomoc w spłacie III i IV raty podatku rolnego – przypomniał podsekretarz stanu i podkreślił, że jest to pomoc o znacznej wysokości.

– W 1997 r. rolnicy na południu naszego kraju dotknięci powodzią otrzymali od rządu rekompensaty o równowartości jednej tony pszenicy. Dziś pomoc, którą przekazujemy, odpowiada wartości ponad 5 ton pszenicy – dodał wiceminister Nowak.

Podsekretarz stanu wymienił pozostałe formy pomocy rządu dla rolników dotkniętych skutkami powodzi.

– Aby otrzymać pomoc na spłatę III i IV raty podatku rolnego, rolnicy powinni złożyć wnioski do 29 listopada. Warunkiem otrzymania tego wsparcia jest przedłożenie protokołu komisji oceniającego straty oraz nakazu podatkowego, który będzie określał wysokość należnej rekompensaty – wyjaśnił wiceminister Nowak.

Wiceminister wspomniał także o działaniach przywracających potencjał produkcyjny gleb. – Są one złożone i wymagają współpracy różnych instytucji – powiedział podsekretarz stanu.

Wiceminister poinformował również, że działa system przekazywania poszkodowanym rolnikom bezpłatnego paliwa.

Przypomniał ponadto, że w budżecie państwa na 2025 r. została zarezerwowana rekordowo wysoka kwota 85 mld zł na rolnictwo. – Wielkie podziękowania należą się instytucjom z otoczenia MRiRW, które miały na to wpływ, a także premierowi Donaldowi Tuskowi za zrozumienie potrzeb rolnictwa – podkreślił wiceminister Nowak.

Podsekretarz stanu zaznaczył, że rządowi zależało, aby w pierwszej kolejności uruchomić te działania pomocowe, które nie wymagały długich procedur. Zapowiedział, że pozostałe formy pomocy będą dostępne tak szybko, jak będzie to możliwe.

Straty i pomoc w liczbach

Odpowiadając na pytanie dziennikarzy, wiceminister Adam Nowak, poinformował, że powierzchnia strat spowodowanych powodzią nie przekroczy 30 tys. ha niezebranych płodów rolnych.

– Powodzią zostało objętych 127 tys. ha działek rolnych, ale nie wszystkie zostały zalane i zniszczone – wyjaśnił podsekretarz stanu.

Wiceminister Nowak poinformował, że na rekompensaty za niezebrane płody rolne na terenach objętych stanem klęski żywiołowej został przeznaczony budżet 150 mln zł. Dodał, że rolnicy spoza tych obszarów, którzy także ucierpieli w wyniku powodzi, otrzymają wsparcie, którego forma jest w trakcie przygotowania.

– Weryfikacja wielkości strat odbywa się za pomocą map powodzi IMGiW oraz wyników prac komisji, które szacują straty na polach i w budynkach gospodarczych – przekazał wiceminister i podziękował pracownikom IMGiW oraz ARiMR za wykorzystywanie nowych technologii.

Podsekretarz stanu zaznaczył, że w ostatnich latach zabrakło prawidłowej polityki rolnej w zakresie retencji i melioracji. Mamy też ciągle problem z suszą. – Dziś to największe z wyzwań środowiskowo-klimatycznych – stwierdził.

Światowy Dzień Żywności i Światowy Dzień Chleba

Nawiązując do obchodzonych dziś Światowych Dni: Żywności oraz Chleba wiceminister Michał Kołodziejczak przytoczył dane nt. eksportu polskiej żywności, którego wartość za 2023 r. wynosi 52 mld euro.

– Jest to sukces, który zawdzięczamy polskim producentom żywności – podkreślił sekretarz stanu.

Wiceminister Kołodziejczak poinformował także, że ustabilizowała się sytuacja na rynku zbóż. – Cena pszenicy wzrosła zgodnie z analizami i prognozami naszego resortowego Zespołu ds. monitorowania rynku zbóż – powiedział sekretarz stanu.

Wiceminister poinformował także o działaniach resortu służących zapobieganiu marnowania żywności, a przede wszystkim o nowelizacji przepisów w tym zakresie. Przypomniał, że w znowelizowanej ustawie m.in. zmieniamy definicję przeterminowanej żywności , podnosimy kary dla sklepów za zbyt duże straty żywności i zobowiązujemy sklepy pod rygorem kar do współpracy z bankami żywności i do prowadzenia kampanii informacyjnej zapobiegającej marnowaniu jedzenia.

– Dbamy o żywność, bo żywność to wartość. Będziemy robić wszystko, żeby marnowało się jej jak najmniej. Zawsze też będziemy wspierać producentów żywności – podkreślił wiceminister Kołodziejczak.

Komentarz do wyników dialogu strategicznego

Odpowiadając na pytania dziennikarzy, wiceminister Stefan Krajewski skomentował przyjęty przez przewodniczącą Komisji Europejskiej (KE) Ursulę von der Leyen raport końcowy dialogu strategicznego nt. przyszłości rolnictwa w UE.

– Głos rolników musi być słyszalny. Potrzebny jest dialog z rolnikami, nie może to być monolog. Mam nadzieję, że głos organizacji rolniczych będzie przez KE wysłuchany – powiedział sekretarz stanu i dodał, że rolnicy są w stanie wypełnić zobowiązania pod warunkiem, że będą miały one charakter zdroworozsądkowy. – Będziemy zwracać na to uwagę podczas polskiej prezydencji – zapowiedział.

Wzmocnienie pozycji rolnika w łańcuchu żywnościowym

Wiceminister Michał Kołodziejczak odniósł się do poruszonej przez dziennikarzy kwestii umacniania pozycji rynkowej rolnika.

Poinformował, że działania w tym zakresie już się w resorcie rozpoczęły – powstaje zespół złożony z ekspertów z ministerstwa oraz z instytucji z nim powiązanych.

– W pierwszej kolejności będziemy przygotowywać mapę problemów, oczywiście w dialogu ze związkowcami i organizacjami branżowymi – zapowiedział sekretarz stanu. – Podchodzimy do tego zagadnienia całościowo – dodał.