Wygląd:

Serca z ciasta piernikowego ozdobione białym lub kolorowym lukrem.

Kształt:

Kształt serca, na przekroju prostokątny.

Rozmiar:

Duży piernik o wymiarach 13x19 cm lub mały o wymiarach 5x8 cm. Mogą być również innej wielkości, w zależności od zapotrzebowania.

Barwa:

Ciemnobrązowa.

Konsystencja:

Konsystencja zwarta, gładka powierzchnia, od spodu lekko porowata, przy złamaniu kruche.

Smak:

Korzenno-miodowy z wyczuwalną nutą pieprzu i ostrych przypraw piernikowych oraz słodkiego lukru.

Tradycja:

Tradycja wytwarzania produktu pod nazwą „serca kaziukowe/kaziukowe serducha” została przeniesiona na ziemię zachodniopomorską po II wojnie światowej wraz z wygnańcami z Wilna. Wyrób piernikowych serc był nieodłącznym elementem tamtejszych Kaziuków (jarmarków), a po II wojnie światowej stał się także popularny w Polsce. Kaziuki odbywają się 4 marca, w dzień Świętego Kazimierza. Wykrojone z ciasta piernikowego serca kaziukowe, po wypieczeniu, ozdobione lukrowym napisem przypominają o patronie, o pełnym miłości i pokory sercu królewicza Św. Kazimierza Jagiellończyka, patrona młodzieży, Wilna i Europy. W 2004 roku obchodzono 400-lecie beatyfikacji królewicza Kazimierza, do którego to wydarzenia nawiązuje wileński jarmark. Kaziuki mają zatem wielowiekową tradycję. Pierwsze kaziuki odbyły się w Świdwinie. Później odbywały się w Koszalinie przy nowej parafii pod wezwaniem św. Kazimierza. Po odpuście rozdano wśród uczestników 430 piernikowych serc, a że wyczuwało się w nich nadmiar pieprzu, stąd przylgnęła żartobliwa nazwa „kaziukowe serducha”. Zarówno tym, którzy obdarowywali kaziukowymi sercami, jak i nimi obdarowanym przynosiły owe pierniki radość, a może i szczęście. Serca wypiekano z ciasta na miodzie, z dużą ilością przypraw, by były „królewskie” w smaku. Wyróżniały je ponadto bogate zdobienia kolorowymi lukrami. Wytwórcy trzymali się swoich receptur, gromadząc na doroczny wypiek potrzebne i bardzo drogie wówczas przyprawy korzenne. Produkt nagrodzono w konkursach „Nasze Kulinarne Dziedzictwo” 2001 oraz „Poszukiwacze Smaków” 2014. Niezmienny smak i wysoka jakość kaziukowych serduch doceniło w 2010 roku krajowe jury konkursu „Nasze Kulinarne Dziedzictwo – Smaki Regionów”, przyznając temu piernikowemu przysmakowi najwyższe wyróżnienie, czyli „Perłę 2010”.