Wygląd                                    

Jabłka dojrzałe kolor czerwono-pomarańczowy, śliwki ciemny granat, gruszki żółto-zielone

Kształt 

Jabłka – krążki z wydrążonym gniazdem nasiennym, gruszki – kształt owalny, śliwki – kształt owocu

Wielkość

Jabłka średnica zmniejszona o 20%, gruszki o 40%, śliwki o około 50%

Barwa 

Jabłka – barwa żółto-biała, gruszka – brązowa, śliwki – ciemno-granatowe

Konsystencja, „wrażenie w dotyku”

Jabłka – suche i kruszące się pod naciskiem, gruszki i śliwki - miękkie

Smak i zapach

Słodki zapach pieczonego jabłka, bardzo słodki zapach gruszek, słodko-kwaśny zapach i smak pieczonej śliwki

Tradycja

Wtelno to wieś położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie bydgoskim, 16 km na północny-zachód od centrum Bydgoszczy. Region ten charakteryzują liczne przydomowe sady, obfite w przeróżne rodzaje owoców.

Zwyczaj suszenia owoców na Pomorzu i Kujawach sięga lat 60-tych ubiegłego wieku. W Strzelcach Dolnych w Dolinie Wisły, w gminie Dobrcz znajdowały się liczne, tradycyjne suszarnie, gdzie jednoczenie suszono owoce i wysmażano powidła śliwkowe. Były to specjalne piece zbudowane w sadzie, będące kombinacją piekarnika i suszarni. W głębi pieca znajdowało się jedno palenisko, na którym pieczono chleb, a powyżej zbudowane było drugie palenisko służące do ogrzewania suszarni. Suszarnia składała się z dwóch przylegających do siebie części, gdzie umieszczano deski z rozłożonymi owocami. Z ususzonych owoców sporządzano głównie, zupy z dodatkiem klusek, wigilijny kompot czy nadzienie do pączków. Tradycyjne suszarnie zostały zlikwidowane na skutek zakazów administracyjnych odnoszących się do przepisów przeciwpożarowych, jednak zwyczaj suszenia zachował się, a owoce suszone były na blachach na słońcu.

Susz owocowy, dawniej w gwarze kujawskiej zwany „brzadem”, produkowany był głównie z jabłek, gruszek oraz śliwek. Suszenie to najstarsza i najprostsza metoda utrwalania żywności. Świeże owoce zawierają  około 80-95% wody. Suszenie polega na ich odwodnieniu. Dzięki odparowaniu około 60-70% wody, ususzone produkty uzyskują trwałość i zostaje zahamowany w nich rozwój drobnoustrojów.

Do uzyskania idealnego i wyjątkowego w smaku suszu, należy wykorzystywać dostatecznie dojrzałe owoce. Umyte owoce przygotowuje się do suszenia. Z jabłek usuwa się gniazda nasienne i kroi na plastry. Ze śliwek ręcznie usuwa się pestki, a od gruszek odcina nożykiem ogonki, wycina gniazdo kwiatowe i kroi na plasterki. Jabłka suszone są dwuetapowo. Pierwszy etap to podsuszanie produktu w temperaturze około 60ºC-70ºC przez 1-1,5 godziny. Po wstępnym podsuszeniu następuje właściwe, które trwa przez około 3-4 godziny w temperaturze 70ºC-95ºC. Odpowiednio wysuszone jabłka powinny uzyskać barwę delikatnie żółtą. Gruszki suszy się podobnie jak jabłka, z tym, że końcowe suszenie odbywać się powinno w wyższej temperaturze około 95ºC-110ºC. Natomiast śliwki suszy się w temperaturze między 40ºC-60ºC przez około 5-7 godzin. Po wstępnym poduszeniu temperatura podnoszona jest do 90ºC-110ºC na 2-3 godziny. Ususzone owoce pozostawia się na sitach do ostygnięcia i pakuje w próżniowe woreczki. 

Susz owocowy dawniej „brzad”, oprócz wyżej wskazanych możliwości wykorzystywania, idealnie nadaje się jako słodkie i chrupiące plasterki - „chipsy do pochrupania”.