Wygląd (zewnętrzny i na przekroju)                   

Masa ziemniaczana z kawałkami cebulki i skwarek

Kształt (zewnętrzny i na przekroju)

Przyjmuje kształt naczynia

Wielkość

W zależności od naczynia, bądź wielkości stołowej łyżki

Barwa (zewnętrzna i na przekroju)

Żółta, mleczno-żółta z widocznymi kawałkami cebulki oraz skwarów

Konsystencja, „wrażenie w dotyku”

Miękka, puszysta masa

Smak i zapach

Smak charakterystyczny dla wyrobów ziemniaczanych, lekko słony. Zapach gotowanych ziemniaków z dodatkiem przysmażonej cebulki i skwarków.

Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego

Tołkanica znana również pod nazwami: tawkanica, tłukanica, towkanicia, jest potrawą od lat goszczącą na podlaskich stołach. Podawano ją zarówno jako potrawę gorącą na chłopskich weselach, ale też jako główny, kolacyjny posiłek po ciężkim dniu pracy w gospodarstwie.

Podstawą są ugotowane ziemniaki utłuczone w naczyniu razem z podsmażoną cebulką. W okresie poza postnym dodawano do ziemniaczanej masy także chrupkie skwarki, czasem także ugotowany i utłuczony groch. Warzywną masę podawano jeszcze ciepłą w porcjach na talerz, albo zapiekano dodatkowo w piecu, bądź na patelni, by przyrumienioną i z chrupiącą skórką pokroić na pojedyncze porcje i nałożyć na talerze.

To tradycyjne dla woj. podlaskiego danie, wciąż jest odkrywane na nowo, o czym świadczą artykuły i audycje realizowane przez współczesnych dziennikarzy, autorów przewodników po regionie i blogerów. Prostota tej potrawy, sytość jaka z nią idzie, łatwość przygotowania i dostępność składników sprawia, że jest również chętnie prezentowana na rozmaitych jarmarkach kulinarnych i konkursach na tradycyjne „jadło” w regionie.