Wygląd:

Twaróg hajnowski jest produktem białkowym otrzymywanym z mleka.

Kształt:

Twaróg hajnowski produkowany jest w postaci krajanki (blok) lub klinków.

Rozmiar:

Masa klinka – 250 g, masa krajanki – ok. 600-800 g.

Barwa:

Barwa biała do lekko kremowej w zależności od zawartości tłuszczu.

Konsystencja:

Konsystencja twarogów hajnowskich jest jednolita, zwarta, bez grudek, lekko luźna.

Smak:

Smak jest czysty, łagodny i lekko kwaśny.

Tradycja:

Od czasów rozwoju rolnictwa na terenie dzisiejszych rejonów Białowieskiego Parku Narodowego, twaróg oraz inne przetwory mleczne stanowią ważny element żywienia mieszkańców. Twaróg hajnowski produkowany jest w sposób, który jest co prawda powszechny również w innych częściach Polski, jednakże swą specyfikę zawdzięcza jakości wykorzystywanego do produkcji mleka. Ziemia hajnowska zachowała swój naturalny charakter, co z jednej strony wynika ze stosowanych na tym obszarze form ochrony, z drugiej zaś z powodu braku rozwiniętego przemysłu. Puszcza Białowieska wraz z położonymi obok niej Puszczami Lacką i Knyszyńską, stanowią obiekty o niepowtarzalnych wartościach przyrodniczych. Na ich obszarze grupują się różne formy ochrony przyrody i krajobrazu o zróżnicowanym i strefowym układzie reżimów ochronnych: od obszaru chronionego krajobrazu, poprzez modelowy leśny kompleks promocyjny, obiekty rezerwatowe, pomniki przyrody, użytki ekologiczne, stanowiska dokumentacyjne, ochronę gatunkową roślin i zwierząt, po obszary poddane od dziesięcioleci ochronie ścisłej. Ziemie te mają charakter rolniczy, dlatego też silne są tu tradycje hodowli bydła mlecznego. Należy zauważyć, że zachowała się tu wielofunkcyjna struktura gospodarowania, dlatego też zdecydowana większość krów na tym terenie wypasana jest zgodnie z wielopokoleniową tradycją, a zwierzęta mają dostęp do naturalnych pastwisk, pozostając na nich od wczesnej wiosny do późnej jesieni. Pastwiska te cechuje skład specyficznych dla tych terenów roślin, które występują w dużej obfitości i różnorodności. Nic więc dziwnego, że mleko użyte do wytwarzania twarogu hajnowskiego wpływa na jego jakość i smak. Początki działalności przemysłu mleczarskiego na ziemi hajnowskiej sięgają roku 1954. Od lat sześćdziesiątych XX wieku przetwórstwo mleka przenosi się do powstałej na tym terenie mleczarni w Hajnówce. Do dnia dzisiejszego wśród tutejszych mieszkańców żywa jest jednak tradycja wytwarzania twarogu, który spożywany jest bezpośrednio, bądź też stanowi bazę do wyśmienitych serników.