Tworóg z Dionizowa
11.09.2018
W dniu 27 sierpnia 2018 roku na Listę Produktów Tradycyjnych został wpisany w kategorii: Sery i inne produkty mleczne „Tworóg z Dionizowa” (woj. łódzkie).
Wygląd (zewnętrzny i na przekroju)
Klinek o barwie białej lub lekko kremowej, na przekroju lekko grudkowata struktura.
Kształt (zewnętrzny i na przekroju)
Kształt podłużny, elipsowaty zwężony z jednego końca (tzw. klinek)
Wielkość
Od 250 do 500 g.
Barwa (zewnętrzna i na przekroju)
Biała z kremowym odcieniem.
Konsystencja, „wrażenie w dotyku”
Stała, zwarta ale jednocześnie lekko luźna i grudkowata.
Smak i zapach
Smak lekko kwaśny, łagodny, charakterystyczny dla serów z mleka krowiego.
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego
Mleko, głównie krowie i jego przetwory były prawdziwym skarbem, zwłaszcza w pożywieniu ludności chłopskiej. Dostatek mleka był na wsi świadectwem zamożności. Mleko spożywano świeże lub w postaci przetworzonej, przerobione na masło lub śmietanę, a także twarogi i sery twarogowe. Najczęściej twarogi, wytwarzane w Dionizowie nazywano "tworogami". Robiono je z odciągniętego, ukwaszonego mleka. „Zarówno sery jak i masło wyrabiano na użytek domowy tylko w pewnych okresach (…) Do konsumpcji bieżącej wyrabiano 1 ser i około ½ kg masła. (…) Sery wyrabiano przeważnie ze zsiadłego odciąganego mleka. Podgrzane mleko wlewano w lniany kawałek płótna” (J.P. Dekowski „Z badań nad pożywieniem ludu łowickiego”, Łódź 1968). Mleko po odciągnięciu śmietany pozostawiano do ukwaszenia w ciepłym miejscu. Po ukwaszeniu zlewano go do wybielonego kotła, ogrzewając powoli powstający tworóg. Gdy twaróg już odpowiednio skrzepł zdejmowano z ognia i zlewano do wiszącego worka; po odłączeniu tym sposobem od serwatki, powstawał twaróg według potrzeby. Tworóg był formowany ręcznie a krzep wylewany był do woreczków z tkaniny, w kształcie rożka, a następnie odciskany między płytami kamiennymi. Po odciśnięciu tworóg uzyskiwał charakterystyczny dla domowych wyrobów, tradycyjny kształt klinka.
- Ostatnia modyfikacja:
- 11.09.2018 09:16 Sławomir Mucha
- Pierwsza publikacja:
- 11.09.2018 09:16 Sławomir Mucha