Walka z ASF

– Kiedy rozpoczynałem pracę w ministerstwie, mieliśmy w Polsce 124 ogniska ASF, a tylko kilka procent rolników miało sporządzone obowiązkowe plany bioasekuracyjne – podkreślił szef resortu rolnictwa.

– Podjąłem decyzję o udzieleniu rolnikom pomocy w ich przygotowaniu przez ARiMR, ODR-y i Inspekcję Weterynaryjną. W jej efekcie w listopadzie takie plany miało już opracowane ponad 95 proc. rolników – dodał wicepremier.

Skuteczność podejmowanych działań związanych ze sporządzeniem i przestrzeganiem planów oraz prowadzonej depopulacji dzików spowodowała, że w ciągu roku liczba ognisk ASF spadła do 14.

Rynek trzody chlewnej

– Na kłopoty z ASF nałożyły się niskie ceny oferowane na runku trzody chlewnej, co skutkowało zamykaniem hodowli w całej Europie – przypomniał szef resortu rolnictwa.

Wicepremier zwrócił uwagę, że w tym czasie najważniejsze było wsparcie skierowane na utrzymanie hodowli. W ramach dwóch transz naborów do rolników zajmujących się hodowlą trzody chlewnej trafiło w sumie 400 mln złotych.

– Zgodnie z przewidywaniami sytuacja na tym rynku uległa poprawie i aktualne ceny oferowane rolnikom są już do przyjęcia – dodał wicepremier Henryk Kowalczyk.

Rynek nawozów

– Kolejnym problemem przed rokiem był gwałtowny wzrost cen nawozów. Dziś wiemy, że był on spowodowany przygotowaniami do wojny w Ukrainie – przypomniał szef resortu rolnictwa.

Zwrócił przy tym uwagę, że głównym kosztem w produkcji nawozów jest cena gazu. Spekulacja nią spowodowała drastyczne podwyżki cen nawozów.

– W styczniu podjęliśmy decyzjęo  dopłatach do nawozów. Komisja Europejska wyraziła zgodę w marcu i mogliśmy z naszego budżetu dopłacać rolnikom do ich zakupu. Na ten cel przeznaczyliśmy 3,9 mld złotych. Rolnicy złożyli wnioski na sumę 3,5 mld zł – poinformował szef resortu rolnictwa.

Wicepremier przypomniał jednocześnie, że Polska była jedynym krajem w Unii Europejskiej, który taki mechanizm zastosował.

System ubezpieczeń

– Jednym z zadań, które miałem do wykonania, obejmując urząd, było uporządkowanie systemu ubezpieczeń upraw rolnych – podkreślił wicepremier.

Dzięki podjętym decyzjom i zakupowi udziałów w TUW Pocztowym powstały AGRO Ubezpieczenia – Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych. Oferują one kompleksowe ubezpieczenie wraz z ubezpieczeniem od suszy.

– Nowością jest możliwość dokonania cesji na rzecz ARiMR, aby uregulować 35 proc. składki z należnych rolnikowi środków z tytułu płatności bezpośrednich – dodał szef resortu rolnictwa.

Uwolnienie Rolniczego Handlu Detalicznego (RHD)

Podsumowując rok pracy w MRiRW, wicepremier podkreślił znaczenie uwolnienia RHD.

– Zwiększyliśmy z 40 do 100 tys. złotych kwotę przychodów wolną od podatku dochodowego. Znieśliśmy limity sprzedaży oraz wprowadziliśmy bezpłatne miejsca na targowiskach w piątki i soboty – przypomniał szef resortu rolnictwa.

Środki unijne z polityki spójności

Zwrócił również uwagę, że w nowej polityce rolnej szereg działań na obszarach wiejskich finansowanych będzie z innych funduszy, w tym w ramach polityki spójności. Na te cele zagwarantowanych zostało 10 mld euro.

Krajowy Plan Strategiczny dla WPR 2023–2027

– Zatwierdzony został 31 sierpnia 2022 r. i Polska znalazła się pod tym względem wśród pierwszych 7 państw – podkreślił wicepremier.

Budżet tej perspektywy finansowej wynosi 25 mld euro.

– Już w tym roku ponad 60 proc. gospodarstw otrzymuje płatności bezpośrednie powyżej średniej unijnej, a od 2023 roku będzie to dotyczyło ponad 97 proc. gospodarstw rolnych w Polsce – dodał szef resortu rolnictwa.

Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO)

– 17 czerwca 2022 r. Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) został zatwierdzony przez Radę Unii Europejskiej i mamy na to odpowiednie dokumenty – podkreślił wicepremier, informując jednocześnie, że 2,25 mld euro przeznaczonych jest na inwestycje, za które odpowiada resort rolnictwa.

Prowadzony jest już nabór na 4 działania, z których dwa dotyczą przetwórstwa.

Pozostałe działania

Podsumowując rok działalności w resorcie rolnictwa, wicepremier Henryk Kowalczyk zwrócił uwagę na podniesienie zarobków pracowników instytucji obsługujących rolnictwo, zwłaszcza w oddziałach terenowych KRUS, PIORiN, Inspekcji Weterynaryjnej, ARiMR oraz ODR.

Omówił także zmiany w rolniczych emeryturach, z których najważniejsza dotyczy możliwości otrzymywania świadczeń bez konieczności zbywania gospodarstwa.

Podkreślił rolę powołanej w maju Krajowej Grupy Spożywczej w zapobieganiu panice i ustabilizowaniu cen na rynku zbóż na poziomie 1400 zł za tonę pszenicy. Przypomniał także wykorzystanie nadzwyczajnych środków wsparcia w sektorze jabłek, trzody chlewnej i drobiu. Poinformował również o udzielonej pomocy finansowej w zakresie szkód w uprawach rolnych, czy też w ramach różnego rodzaju oddłużenia.

Wicepremier Henryk Kowalczyk zwrócił również uwagę na zmiany przepisów dotyczących Kół Gospodyń Wiejskich, które dzięki możliwości wsparcia finansowego bardzo rozwinęły swoją działalność.