W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Wiśnia sokowa nadwiślanka

03.06.2018

Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych w dniu 2006-09-05 w kategorii Warzywa i owoce w woj. świętokrzyskim.

Wygląd:

Owoc wiśni o intensywnej bordowej barwie, mniejszy od odmian szlachetnych.

Kształt:

Owoc okrągły, lekko spłaszczony.

Rozmiar:

Średnica owocu 12-20 mm, masa 2-3,35 g, uzależniona jest od wieku drzewa i stanowiska.

Barwa:

Barwa ciemnoczerwona do bordowej, jednolita na całej powierzchni owocu. Miąższ w kolorze ciemnoczerwonym, jednolity w całej objętości owocu. Intensywna barwa utrzymuje się także po procesie przetwórczym.

Konsystencja:

Owoc jędrny, soczysty.

Smak:

Owoc aromatyczny, smak i zapach charakterystyczny dla wiśni, bardzo intensywny, lekko cierpki.

Dodatkowe Informacje:

Owoce otrzymywane są z uprawy wiśni własnokorzeniowych rozmnażanych z odrostów korzeniowych. Drzewa cechuje silny wzrost, są długowieczne (50-100 lat) na glebach gliniastych, natomiast na wapieniach ich żywotność wynosi 20-25 lat. W naturalnych warunkach korona osiąga kulisto-spłaszczony kształt. Na wapieniach owoc ma intensywniejszą barwę, lecz jest mniejszy. Owocowaniu drzew sprzyja podwyższona zawartość wapnia w podłożu. Drzewa cechuje znaczna odporność na choroby, lecz stosunkowo niska na wiosenne ochłodzenia, głównie w okresie kwitnienia, a przez to duża nieregularność owocowania.

Tradycja:

Wiśnia nadwiślanka jest lokalnym typem wiśni sokowej, znanej również pod nazwą słupska, słupianka lub słupiec od nazwy miejscowości Słupia Nadbrzeżna, w której po raz pierwszy na początku XX wieku pojawiły się pierwsze jej nasadzenia (Myjak J., 1999, Wiśnia ratuje rolników, Samorządowe pismo społeczno-kulturalne OŻARÓW, Nr 4/VIII; Suszyna J., 2006, Regionalna sokówka, Biuletyn Wieści z Izby, Świętokrzyska Izba Rolnicza 1(20): 10). Ich twórcą był Teofil Zając ze Słupi Nadbrzeżnej, który sadzonki nabył od ziemianina Leszczyńskiego. Wiśnie prawdopodobnie stanowiły wyselekcjonowane siewki wiśni stepowej, której reliktowe egzemplarze można jeszcze dziś spotkać w tym rejonie. Dane o prekursorze uprawy tej wiśni potwierdza również Czesław Mikołajek ur. w 1916 roku, obecnie zamieszkały w Nowym (Myjak J., 1999, Wiśnia ratuje rolników, Samorządowe pismo społeczno-kulturalne, op. cit.). Teofil Zając urzeczony walorami owoców namówił w 1925 roku dyrektora szkoły w Słupi Nadbrzeżnej – Jana Krupę na obsadzenie z pomocą uczniów drogi do Tadeuszowa. Pan Czesław Mikołajek był jednym z uczniów uczestniczących w akcji sadzenia. Jak się okazało, był to doskonały sposób na rozpropagowanie uprawy tej wiśni. Z biegiem czasu wiśnia rozpowszechniona została w pasie nadwiślańskim i stąd jej aktualna częściej stosowana nazwa nadwiślanka. Najdynamiczniejszy rozwój uprawy nastąpił w okresie międzywojennym pod wpływem zainteresowania kupców, którzy owoce kupowali na pniu. Owoce cieszyły się i cieszą powodzeniem zarówno w konsumpcji owoców świeżych, jak i w przetwórstwie (Lenartowicz W., Płocharski W., Zbroszczyk J., 1985, Technologia rozwoju różnych odmian wiśni. Raporty naukowe, ISiK Skierniewice). Zwiększający się areał nasadzeń zmuszał producentów do nowych kanałów dystrybucji. Jednym z nich okazała się droga wodna, gdzie statkiem regularnie kursującym na trasie Warszawa – Sandomierz, owoce były transportowane do Warszawy (Suszyna J., 2006, Regionalna sokówka, Biuletyn Wieści z Izby, op. cit.). Na rynku warszawskim wiśnie cieszyły się dużym powodzeniem ku zadowoleniu konsumenta i producenta. Problematykę uprawy tej regionalnej sokówki podejmowali liczni autorzy prac dyplomowych i badawczych (Warsiński H., 1979, Badanie cech biologicznych i morfologicznych lokalnej wiśni ze Słupi Nadbrzeżnej, maszynopis pracy magisterskiej, Biblioteka AR Lublin; Wociór S., Warsiński H., Kaca M., 2003, Wzrost i plonowanie wiśni na Wyżynie Sandomierskiej, materiały konferencyjne „Ogrodnictwo Ziemi Sandomierskiej” – 17 listopada, Towarzystwo Naukowe Sandomierskie, s. 65-71) oraz pracownicy Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach (Lenartowicz W., Płocharski W., Zbroszczyk J., 1985, Technologia rozwoju różnych odmian wiśni. Raporty naukowe, op. cit.). Sokówka nadwiślana znalazła się również w opisie podręcznika dla studentów akademii rolniczych Sadownictwo (Pieniążek S. A., Warszawa 1981). Z uwagi na znacznie wyższe parametry (ekstrakt i kwasowość) w porównaniu z owocami innych odmian wiśni, owoce nadwiślanki są bardzo przydatne do produkcji koncentratu wiśniowego, a wyprodukowany z nich koncentrat wiśniowy ma lepszą barwę i aromat przy mniejszym zużyciu owoców. Walory owoców nadwiślanki podejmowali również w swoich artykułach regionaliści (Myjak J., 1999, Wiśnia ratuje rolników. Samorządowe pismo społeczno-kulturalne; O sokówce ze Słupi, Samorządowe pismo społeczno-kulturalne, op. cit.). Obecnie nasadzenia drzew tej odmiany stanowią areał około 1000 ha i zlokalizowane są w pasie nadwiślańskim cechującym się dużą zawartością wapnia w podłożu (Myjak J., O sokówce ze Słupi, op. cit.; Suszyna J., Regionalna sokówka, op. cit.).

Informacje o publikacji dokumentu
Ostatnia modyfikacja:
07.08.2018 10:30 Sławomir Mucha
Pierwsza publikacja:
07.08.2018 10:30 Sławomir Mucha
{"register":{"columns":[]}}