Wiśniówka jasielska
03.06.2018
Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych w dniu 2012-07-04 w kategorii Napoje w woj. podkarpackim.
Wygląd:
Płyn klarowny.
Kształt:
W zależności od naczynia.
Rozmiar:
W zależności od naczynia.
Barwa:
Ciemnoczerwona, wiśniowa.
Konsystencja:
Płynna.
Smak:
Słodkawy, lekko musujący z nutką goryczy o charakterystycznym zapachu wiśni.
Tradycja:
„Prawie w każdym domu, szczególnie na wsi istnieją stare wypróbowane przepisy sporządzania nalewek” (…) „W celu otrzymania mocnej nalewki najlepiej po zlaniu z owoców wódki lub spirytusu zasypać je grubą warstwą cukru, wystawić na działanie promieni słonecznych lub odstawić butelkę w ciepłe miejsce i potrząsać nią, aż cukier się rozpuści zupełnie. Otrzymany syrop przesączyć i zamieszać z uprzednio zlaną nalewką” (Jan Gajkoś, „Nalewki”, 1958). Recepturę na przygotowanie nalewki z wiśni zwaną potocznie „wiśniówką” w Jaśle i okolicy, datuje się na okres międzywojenny XX wieku, a nasilenie popularności na lata 50 i 60 XX wieku. Jak wynika z wywiadów etnograficznych przeprowadzonych z mieszkańcami Jasła, wiśniówka gościła na stołach głównie podczas różnych świąt i lokalnych wydarzeń. Dawniej przygotowywana była indywidualnie, najczęściej w dworach jasielszczyzny lub zasobnych domach i była chlubą każdej gospodyni. „Najlepsze do produkcji nalewki były wiśnie „łutówki”: dojrzały owoc był niezbyt duży ale bardzo ciemnej barwy (prawie czarny) i słodki. Wszystkie gospodynie, które robiły nalewki używały do ich wyrobu owoców z własnego sadu, zrywanych na przełomie lipca i sierpnia. Należało odważyć 2 kg wiśni, umyć, oberwać ogonki a następnie takie owoce, z pestkami wsypać do szklanego słoja i zalać 2/3 l spirytusu oraz 1/3 l wody. (…) Następnie ten słój stawiano na oknie w słońcu, gdzie musiał stać ponad miesiąc ale nie dłużej niż 6 tygodni. Mówiło się że wiśnie „macerują się”. Po odstaniu na oknie właściwego czasu wlany do słoja alkohol nabierał pięknego, wiśniowego koloru. Wówczas trzeba było zlać alkohol do szklanych butelek, które stawiano do ciemnej i chłodnej piwnicy. Natomiast do wiśni pozostawionych w słoju wsypywano ½ kg cukru, wlewano ½ szklanki miodu i stawiano na oknie na 2-4 tygodni” (Wywiad etnograficzny przeprowadzony z mieszkańcami Jasła). Następnie mieszano sok i wcześniej przygotowany alkohol i odstawiano w chłodnym i ciemnym miejscu np. piwnicy. Po około pół roku wiśniówka jasielska była gotowa do spożycia. Do dnia dzisiejszego mieszkańcy Jasła i okolic przygotowują wiśniówkę jasielską według starych receptur.
- Ostatnia modyfikacja:
- 19.09.2018 13:44 Sławomir Mucha
- Pierwsza publikacja:
- 19.09.2018 13:44 Sławomir Mucha