Zakwas buraczany z Dębna
12.09.2019
Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych w dniu 2019-09-10 w kategorii Napoje w woj. zachodniopomorskim.
Wygląd (zewnętrzny i na przekroju)
Klarowny płyn
Kształt (zewnętrzny i na przekroju)
Przyjmuje kształt naczynia, w którym się znajduje
Wielkość
Zakwas najczęściej nalewany jest w szklane butelki 1 litrowe
Barwa (zewnętrzna i na przekroju)
Czerwono-bordowa
Konsystencja, „wrażenie w dotyku”
Płyn
Smak i zapach
Zapach i smak lekko kwaśny
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego
Zakwas buraczany to warzywny napój przygotowywany z buraków ćwikłowych, znany i wytwarzany na terenie województwa zachodniopomorskiego od co najmniej 70 lat. Tradycja sporządzania zakwasu związana jest z historią przesiedleńców, którzy przybyli na tereny Pomorza Zachodniego po II wojnie światowej z przedwojennych wschodnich terenów Polski, przywożąc ze sobą swój kulinarny dorobek.
Długoletnią tradycję wytwarzania zakwasu buraczanego z Dębna, potwierdzają receptury, które w latach 60-tych i 70-tych pojawiały się w lokalnej prasie. Dostępne przepisy miały na celu zachęcać młode gospodynie do samodzielnego przygotowywania zakwasu buraczanego, na bazie którego sporządzać można było barszcz na Wigilię Bożego Narodzenia: (…) „Dziś szczególnie dla młodych gospodyń, sposób przyrządzania barszczu wigilijnego. Na 4-5 dni przed wigilią przygotowujemy naturalny zakwas buraczany, który nadaje barszczowi nie tylko „klasyczny” smak, ale także piękny kolor (…)” - Kurier szczeciński nr 291, z dnia 9-10 grudnia 1960 roku, artykuł „Na Twojej Fajerce – Barszcz wigilijny”.
Przygotowanie zakwasu buraczanego z Dębna nie wymaga wysokich umiejętności kulinarnych. Około 5-6 buraków ćwikłowych należy dokładnie umyć, pokroić na bardzo cienkie kawałki wraz ze skórką i ułożyć w glinianym lub kamiennym garnku. Następnie buraki zalewa się letnią, przegotowaną wodą, dodaje sól, pieprz, czosnek, liść laurowy, ziele angielskie oraz cukier. Na wierzchu układa się 5 dkg suchej skórki z chleba żytniego, która przyspiesza proces kwaszenia. Naczynie należy zakryć gazą i odstawić w ciepłe miejsce o temperaturze około 20ºC-24ºC na tydzień. Po zakończonym procesie kiszenia należy zdjąć z powierzchni gotowego zakwasu, powstałą pleśń i przecedzić barszcz przez sitko wyłożone gazą. Zakwas buraczany można wykorzystać od razu lub zlać do szklanych butelek, zakorkować i przechowywać w chłodnym miejscu.