Wygląd:

Pokrojone w plastry bądź kawałki: ziemniaki, marchew, cebula, buraki, boczek lub kiełbasa oraz posiekana natka pietruszki.

Kształt:

Potrawa podawana na liściu kapusty bądź talerzu, przypominająca kształtem „kopczyk”.

Rozmiar:

Jedna porcja ziemniaków po cabańsku wynosi ok. 300g - 400g.

Barwa:

Potrawa wielobarwna z uwagi na użyte składniki. Barwa od pomarańczowej (marchew), przez różową (burak ćwikłowy) do ciemnobrązowej (kawałki boczku, kiełbasy) z dodatkiem zielonej (natka pietruszki). Natomiast ziemniaki, które przylegają do dna i boków garnka podczas pieczenia przybierają lekko złocisty kolor.

Konsystencja:

Konsystencja potrawy stała, po upieczeniu miękka. Widoczne poszczególne składniki potrawy.

Smak:

Zapach intensywny w szczególności pod koniec pieczenia potrawy. Bardzo dobrze wyczuwalny smak ziemniaków, kiełbasy, boczku, a także aromat użytych jarzyn.

Dodatkowe Informacje:

Tradycja:

Cabanie to potomkowie ludności napływowej, która osiedliła się na Ziemi Chrzanowskiej w okresie najazdów tatarskich w XIII wieku. Byli oni pasterzami (czabani) pilnującymi zwierząt potrzebnych do wyżywienia wielkich armii tatarskich najeżdżających Europę od wschodu. Po nagłej śmierci przywódcy chana tatarskiego, armia wycofała się, a cześć pasterzy pozostała na ziemiach podbijanych, stając się właścicielami wielkich stad bydła. Podstawową potrawą przygotowywaną przez pasterzy były pieczone ziemniaki z warzywami. Była to prosta potrawa przyrządzana w okresie tzw. „wykopek”, gdzie ziemniaki, cebula, marchew i buraki stanowiły zazwyczaj część płodów rolnych. Na przestrzeni lat sposób przyrządzania potrawy uległ zmianie – począwszy od wymiany garnka glinianego na bardziej wytrzymały i dostępny – żeliwny, po sposób podawania potrawy z tradycyjnego – na liściach kapusty na współczesny. Także zmieniła się nazwa potrawy z ziemniaków pieczonych na ziemniaki po cabańsku, jednakże jej smak oraz zapach pozostał niezmienny. Sposób przygotowywania potrawy stanowi swego rodzaju obrzęd, w którym zadaniem kobiet jest przygotowywanie składników potrawy, a zadaniem mężczyzn dopilnowanie, aby potrawa była właściwie upieczona. Potrawę można podawać z kubkiem kwaśnego mleka, maślanki, kefiru bądź ogórkiem kiszonym. Obecnie w okresie od wczesnej wiosny do późnej jesieni w powiecie chrzanowskim trwa pieczenie ziemniaków, na ogródkach przydomowych czy też działkach, gdzie można spotkać rodowitych chrzanowian – Cabanów przygotowujących ich tradycyjną lokalną potrawę.