W dniu 10 marca 2021 r. została opublikowana nowelizacja rozporządzenia dotycząca działania Rolnictwo ekologiczne PROW 2014-2020 – rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 marca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Rolnictwo ekologiczne” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz. U. poz. 434).

Na forach unijnych nie zakończyły się jeszcze prace nad kształtem Wspólnej Polityki Rolnej w nowym okresie programowania i tym samym opóźnione będzie wdrożenie m.in. działań ukierunkowanych na wspieranie rolnictwa ekologicznego w ramach nowej perspektywy programowo-finansowej. „Nowa” WPR zostanie wdrożona dopiero od 2023 r. Z tego też względu lata 2021–2022 będą tzw. okresem przejściowym, w trakcie którego m.in. wsparcie dla rolnictwa ekologicznego będzie kontynuowane według zasad dla okresu programowania na lata 2014–2020. Podobna sytuacja miała miejsce po zakończeniu perspektywy finansowej na lata 2007–2013, kiedy to PROW na lata 2014–2020 zaczął być wdrażany nie od 2014 r. lecz od 2015 r.

Najważniejsze zmiany w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 marca 2021 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Rolnictwo ekologiczne” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz. U. poz. 434) dotyczą:

1. Skrócenia okresu realizacji nowych zobowiązań ekologicznych

Zgodnie z tzw. unijnym rozporządzeniem przejściowym[1], które zmienia m.in. przepisy rozporządzenia (UE) nr 1305/2013, nowe zobowiązania w ramach działania Rolnictwo ekologiczne PROW 2014–2020 mogą być od roku 2021 podejmowane na okres od 1 roku do 3 lat, a nie jak dotychczas na okres 5 lat. W przypadku Polski podjęto decyzję, że zobowiązania podejmowane w latach 2021-2022 (tj. w okresie przejściowym) będą trwały 3 lata. Przyjęcie takiego rozwiązania (czyli określenie jak najdłuższego okresu trwania zobowiązania ekologicznego) pozwoli na realizację zobowiązań wieloletnich, w ramach których możliwe jest osiągnięcie najlepszych efektów środowiskowych działania.

2. Podwyższenia stawek płatności dla pakietów/wariantów działania

Od roku 2021 zostały podniesione stawki płatności dla wszystkich pakietów i wariantów działania Rolnictwo ekologiczne PROW 2014-2020. Stawki płatności wzrosną średnio o około 27%.

Wprowadzenie okresu przejściowego, w trakcie którego kontynuowane będzie wsparcie dla rolnictwa ekologicznego oraz wzrost kosztów produkcji na przestrzeni ostatnich lat powoduje konieczność podniesienia stawek płatności ekologicznych, tak aby płatności te rekompensowały rolnikom poniesione koszty i utracone dochody w wyniku podjęcia i prowadzenia produkcji rolnej metodami ekologicznymi.

3. Wprowadzenia dodatkowych wymogów dla uprawy pomidorów ekologicznych

Od 2021 r. zostały wprowadzone dodatkowe wymogi dla uprawy pomidorów ekologicznych:

• uprawa pomidorów z rozsady (a nie z siewu) – do uprawy może zostać wykorzystany wyłącznie materiał nasadzeniowy, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8 lit. g ustawy o nasiennictwie (tzn. materiał siewny, czyli materiał nasadzeniowy roślin warzywnych lub ozdobnych obejmujący całe rośliny uzyskane z materiału rozmnożeniowego, a w przypadku roślin warzywnych – z materiału siewnego, przeznaczone do nasadzeń w celu produkcji warzyw lub roślin ozdobnych).
• uprawa pomidorów z minimalną obsadą 20 000 szt./ha.

Oczekiwanym efektem wprowadzenia ww. dodatkowych wymogów do wsparcia ekologicznych upraw pomidorów jest ukierunkowanie wsparcia w ramach działania Rolnictwo ekologiczne PROW 2014–2020 na najbardziej wartościowe uprawy z największym potencjałem rynkowym. Spowoduje to, że ze wsparcia zostaną wykluczone uprawy, których wyłącznym celem jest maksymalizacja płatności, a nie faktyczna produkcja pomidorów na rynek.