W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Zupa karpielanka

03.06.2018

Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych w dniu 2015-12-16 W kategorii Gotowe dania i potrawy W województwie woj. małopolskim

Wygląd:

Zupa z brukwi z widocznymi warzywami w postaci fasoli, marchwi oraz natki pietruszki.

Kształt:

Przyjmuje kształt naczynia, w którym się znajduje.

Rozmiar:

W zależności od naczynia, w którym się znajduje.

Barwa:

Wywar jasnożółty, kremowy.

Konsystencja:

Płynna, lekko zagęszczona, warzywa miękkie.

Smak:

Charakterystyczny dla wywarów warzywnych z wyraźnie wyczuwalną brukwią.

Dodatkowe Informacje:

Tradycja:

Okolice Młodowa i Głębokiego, a także Piwnicznej, Kokuszki i Łomnicy to tereny góralszczyzny nadpopradzkiej, regionu geograficzno-etnograficznego stanowiącego część góralszczyzny sądeckiej. Ze względu na panujące tu ciężkie warunki klimatyczne i glebowe, brukiew (znana na tych terenach pod nazwą karpiel lub gwarowo korpiel), obok rzepy i ziemniaków, była najczęściej uprawianą rośliną okopową. Nie wymagała szczególnej pielęgnacji, jednak ważne było, żeby rozsadę wsiewać do ziemi odkwaszonej popiołem. W tym celu wypalano tzw. łozki, czyli teren po wycięciu lasu. Do lat 70. XX w. brukiew sadzono powszechnie, później roślina kojarząca się z biedą była uprawiana w niewielkich ilościach i jedzona niechętnie. Na tych terenach znane były dwie odmiany karpiela: biała – o bardziej wyrazistym smaku, ostra oraz żółta – słodsza. Podobnie jak ziemniaki i rzepa, karpiele mogły być przechowywane w piwnicach aż do wczesnej wiosny, stanowiąc jeden z podstawowych produktów spożywczych. Najczęściej gotowano z nich zupę, jednak najsmaczniejsze – szczególnie dla dzieci, były karpiele zapiekane w popiele lub pieczone na blasze w formie talarków. W miejscowej tradycji kulinarnej zupa z karpieli jest obecna od dawna. Starsi mieszkańcy pamiętają ją z kuchni swoich babć i mam, co wskazuje, że była znana co najmniej od początku minionego stulecia, a w latach 30. i 40. XX w. gotowano ją powszechnie jako danie obiadowe. Na stołach pojawiała się nawet kilka razy w tygodniu. Znane były różne odmiany zupy z karpieli oraz różne sposoby przygotowania poszczególnych jej odmian. Najpopularniejsza była zupa na mleku. Mówiło się na nią „karpielanka” lub „korpielanka”, „karpielówka” czy „korpielówka”, używana była także nazwa „zaczepnięte karpiele” lub „karpiele na mleku”. Podstawowymi surowcami do jej wyrobu są: brukiew, marchew, drobna biała fasolka perłowa, masło, mąka, śmietanka lub mleko, natka pietruszki, woda i sól. Od lat 70. XX w., kiedy uprawa karpieli zaczęła zanikać, zupę gotowano coraz rzadziej. Jednak w niektórych domostwach do dziś pojawia się na stole kilka razy do roku. Ponadto, zupa karpielanka cieszy się popularnością na wszelkich biesiadach plenerowych, jarmarkach i innych imprezach, których celem jest promocja produktów lokalnych.

Informacje o publikacji dokumentu
Ostatnia modyfikacja:
02.07.2018 22:04 administrator gov.pl
Pierwsza publikacja:
02.07.2018 22:04 administrator gov.pl
{"register":{"columns":[]}}