Kujawsko-Pomorski Urząd Wojewódzki w Bydgoszczy

Podczas dzisiejszego znakowania, w którym wzięli udział m.in. Doradca Wojewody Kujawsko-Pomorskiego do spraw Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Polityki Historycznej Jarosław Jakubowski, Doradca Wojewody Kujawsko-Pomorskiego Jerzy Kowalik oraz radna miasta Bydgoszczy Grażyna Szabelska, tabliczki „Żołnierz Armii Krajowej” zyskały trzy groby.

Dziś, w wolnej Polsce, mamy obowiązek oddania hołdu ich bohaterstwu i poświęceniu. W ramach Wieloletniego Programu Rządowego „Niepodległa” oznaczamy miejsca pochówku akowców symbolicznymi tabliczkami. Są one znakiem pamięci dla przyszłych pokoleń

– powiedział Doradca Wojewody Kujawsko-Pomorskiego do spraw Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Polityki Historycznej Jarosław Jakubowski.

Nadawanie tabliczek w ramach akcji wojewody odbywało się dziś na trzech cmentarzach:

• parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy przy ul. Kossaka,
• komunalnym przy ul. Kcyńskiej,
• parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa przy ul. Rynkowskiej.

Na pierwszym ze wspomnianych cmentarzy oznakowano miejsce pochówku śp. Jadwigi Deręgowskiej. W uroczystości uczestniczyła krewna śp. Jadwigi Deręgowskiej, pani Małgorzata Pytka.

To, co wiem o działalności mojej cioci, to wszystko z zapisków, jakie znalazłam. Ci ludzie rzadko wspominali tamte czasy. Ciocia była wspaniałą kobietą i można było do niej przyjść ze wszystkim. Bardzo mi jej brakuje, mimo tego, że minęło już wiele lat od jej śmierci. Była dla mnie jak matka. To bardzo ważne, aby o tych osobach pamiętać. Jest ich coraz mniej i pamięć o nich zanika

– powiedziała pani Małgorzata Pytka.

Kolejna uroczystość miała miejsce na cmentarzu komunalnym przy ul. Kcyńskiej. Tam tabliczkę „Żołnierz Armii Krajowej” nadano miejscu pochówku śp. Cecylii Zienowicz, a w uroczystości uczestniczył jej syn, pan Jacek Zienowicz, który powiedział, że jest dumny z faktu, iż może tutaj dzisiaj stać, trzymać biało-czerwoną flagę i oddawać honory swojej mamie. Syn śp. Cecylii Zienowicz wspomniał także, iż w trakcie przeglądania dokumentów po śmierci mamy znalazł jej wspomnienia, w których na końcu widniało zdanie „i tak jestem szczęśliwa i niczego nie żałuję”. 

Trzeci ze znakowanych dziś grobów należy do śp. Janiny Meger. Uroczystość tą uświetniła obecność syna śp. pani Janiny, pana Mariana Megera, który wspomniał, że jego matka była osobą ciepłą i przez całe życie zajmującą się domem.

Mama niewiele mówiła o swojej przeszłości, ale wiedzieliśmy, na czym to polegało. Znajomi i sąsiedzi, z którymi współpracowała, też ponieśli konsekwencje, nie zawsze zasłużone. Był to trudny i niebezpieczny okres w jej życiu. Była w grupie Leszka Białego, dowoziła do tucholskich lasów sfałszowane pieczątki, które służyły do fałszowania dokumentów. Pomagała także rozwiązywać tym ludziom kwestie żywnościowe. Czuje się bardzo zobowiązany, że ktoś po latach przypomniał sobie ten fragment życiorysu i jest to na pewno bardzo miłe, że mama została tak upamiętniona

– powiedział Marian Meger.

Ci ludzie nie bali się prowadzić swojej działalności pod niemieckim terrorem. Po wojnie jednak wiele wycierpieli i wielu z nich zostało niestety straconych. Ich rodziny były napiętnowane. Informacje o tym, że ktoś był w AK, były przez to trzymane w tajemnicy. My chcemy przełamać taką PRL-owską zmowę milczenia o członkach i członkiniach AK i pokazać, że tacy ludzie byli, że są wśród nas miejsca ich pochówku i warto pokłonić się im i oddać im hołd

– dodał Jarosław Jakubowski.

Akcja pn. „W hołdzie Żołnierzom Armii Krajowej” polega na zlokalizowaniu i oznakowaniu tabliczkami pamiątkowymi (naklejanymi) grobów weteranów Armii Krajowej na terenie województwa kujawsko-pomorskiego. Wnioski o oznakowanie grobu żołnierza AK można pobrać tutaj: https://www.gov.pl/web/uw-kujawsko-pomorski/w-holdzie-zolnierzom-armii-krajowej--zloz-wniosek-o-oznakowanie-grobu3

Całkowita wartość projektu to 64 000 złotych. Na tę kwotę złożyło się m.in.: wykonanie tabliczek do oznaczenia miejsc pamięci, zakup biało-czerwonych flag, a także wyprodukowanie programu TVP dotyczącego projektu.