Ochrona ludności

To system, który składa się z organów administracji publicznej. Wykonują one zadania, by zapewnić bezpieczeństwo ludności przez ochronę życia i zdrowia ludzi, mienia, infrastruktury niezbędnej dla zaspokojenia potrzeb bytowych, dóbr kultury i środowiska w sytuacji zagrożenia. Współtworzą go także podmioty wykonujące te zadania oraz siły i środki przeznaczone do ich realizacji.

Definiując pojęcie ochrony ludności wskazuje się w ustawie na obronę cywilną, jako ukierunkowaną na ochronę ludności cywilnej przed zagrożeniami, wynikającymi z działań zbrojnych i ich następstw.

W czasie pokoju zadania w obszarze ochrony ludności będą realizowały podmioty ochrony ludności, natomiast w czasie wojny te same podmioty, ale przekształcone w organizacje obrony cywilnej, co jest zgodne z prawnymi uregulowaniami międzynarodowymi przyjętymi przez Polskę. Zawarte w ustawie definicje pozwalają na uporządkowanie omawianej problematyki w polskim systemie prawnym, uwzględniając wszystkie obowiązujące dotychczas regulacje prawne z zakresu szeroko rozumianej ochrony ludności.

Struktury ochrony ludności

Rozwiązania nie tworzą nowych struktur, lecz wskazują aktualnie funkcjonujące struktury oraz organizacje publiczne (organy, instytucje, służby). To na nich będzie oparte funkcjonowanie systemu ochrony ludności i obrony cywilnej. Przepisy określają odpowiedzialność organów rządowych i samorządowych, a ponadto służb, inspekcji i straży oraz innych podmiotów mających w zakresie swoich kompetencji zadania związane z ochroną ludności. Wszystkie te podmioty wskazane w ustawie oraz w innych przepisach prawa, określa się, jako podmioty ochrony ludności, a organy właściwe w sprawach ochrony ludności, jako organy ochrony ludności.

Struktura obrony cywilnej opiera się na podmiotach ochrony ludności tj. m.in. służbach, inspekcjach i strażach oraz podmiotach Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego i jednostkach OSP.

Ustawa uporządkuje i zintegruje wszelkie regulacje prawne w tej dziedzinie. Nie ingeruje natomiast w pragmatyki i kompetencje podmiotów realizujących zadania z zakresu ochrony ludności, określone odrębnymi ustawami. Przepisy ustawy zwiększają potencjał ochrony ludności i obrony cywilnej państwa. Następuje to m.in. poprzez:

wskazanie podmiotów odpowiedzialnych za realizację zadań ochrony ludności i obrony cywilnej;
opisanie zadań ochrony ludności i obrony cywilnej;
określenie mechanizmów przekształcania się ochrony ludności w obronę cywilną;
określenie sposobu wzmacniania materialnego potencjału ochrony ludności;
zwiększenie społecznego zaangażowania w ochronę ludności (organizacje pozarządowe, samoobrona);
zwiększenie świadomości zagrożeń i społecznej odporności na zagrożenia poprzez działania optymalizacyjne, informacyjne i edukację.