Pamięci gen. bryg. Zbigniewa Nowka (1959–2019)
17.06.2024
W sali imienia gen. bryg. Zbigniewa Nowka w siedzibie Urzędu Wojewódzkiego w Bydgoszczy, w piątą rocznicę śmierci generała, złożono kwiaty pod tablicą upamiętniającą jego osobę. W Urzędzie Marszałkowskim w Toruniu, gdzie jedna z reprezentacyjnych sal również nosi imię generała, także uczczono jego pamięć.
Zbigniew Włodzimierz Nowek urodził się w Bydgoszczy. Studiował prawo i historię na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie na początku lat 80. zaangażował się w działalność opozycyjną. Był współzałożycielem, a w latach 1980–1981 przewodniczącym Niezależnego Zrzeszenia Studentów UMK. W następnych latach kontynuował działalność opozycyjną.
W 1990 r. podjął pracę w nowopowstałym Urzędzie Ochrony Państwa. W latach 1990–1997 był szefem Delegatury UOP w Bydgoszczy odnosząc na tym stanowisku wiele sukcesów. Za pracę i efekty odznaczany i awansowany był przez prezydenta Lecha Wałęsę, ministrów spraw wewnętrznych Andrzeja Milczanowskiego i Zbigniewa Siemiątkowskiego czy Prezesa Rady Ministrów Włodzimierza Cimoszewicza. W listopadzie 1997 r. został powołany na zastępcę szefa UOP, natomiast 6 lutego 1998 r. objął funkcję szefa tego Urzędu.
Angażował się w prace na rzecz akcesji Polski w struktury NATO. W kolejnych latach swojej pracy doceniany był m.in. przez ministra-koordynatora służb specjalnych Janusza Pałubickiego czy premiera Jerzego Buzka. Jego i bezpośrednio podległych mu funkcjonariuszy sukcesem było m.in. ujawnienie siatki szpiegowskiej wśród dyplomatów Federacji Rosyjskiej w Polsce oraz szpiegów w strukturach Wojskowych Służb Informacyjnych (WSI). Następnie podał się do dymisji na znak protestu przeciwko likwidacji UOP przez rząd Leszka Millera.
Był ekspertem Sejmowej Komisji ds. Służb Specjalnych oraz Komisji Śledczej ds. PKN Orlen z ramienia ugrupowań opozycyjnych w IV Kadencji Sejmu. W 2005 r. premier Kazimierz Marcinkiewicz postawił go na czele Agencji Wywiadu, która w 2002 r. została powołana w miejsce zlikwidowanego UOP. 15 sierpnia 2006 został awansowany na stopień generała brygady przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. W marcu 2008 r. przestał pełnić funkcję Szefa Agencji Wywiadu. W 2010 r. przez nieco ponad pół roku był zastępcą szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego (BBN), po czym złożył dymisję.
6 grudnia 2010 r. odsłonił swój podpis w Alei Bydgoskich Autografów przy ul. Długiej w Bydgoszczy.
Zmarł 17 czerwca 2019 r. w Prądkach koło Bydgoszczy. Spoczywa na cmentarzu w podbydgoskim Cielu.
27 września 2019 r. Salę 102 w Urzędzie Wojewódzkim w Bydgoszczy nazwano jego imieniem oraz odsłonięto tablicę pamiątkową.
