Kujawsko-Pomorski Urząd Wojewódzki w Bydgoszczy

- Dzięki państwa niezłomnej postawie, dzięki temu, że byliście odważni, dzięki temu, że pragnęliście wolnej Polski ponad wszystko, że ryzykowaliście wolność własną i byt swoich rodzin, my dzisiaj możemy cieszyć się wolną Polską, a moje pokolenie jest tym pierwszym, którego dzieci nie musiały się martwić, czy rodzice wrócą do domu. Bo moi rodzice i ja nie byliśmy tego pewni - bo rodzice byli na strajkach, bo mogli być aresztowani, bo mogło stać się nawet i najgorsze - mówił prezydent Andrzej Duda.

Prezydent przypomniał, że Solidarność zdecydowała wówczas o ogłoszeniu strajku ostrzegawczego, do którego doszło.

- Największy w naszej historii pokaz solidarności, który wstrząsnął wtedy władzą i w efekcie komuniści cofnęli się, musieli się poddać. 12 maja doszło do zarejestrowania Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność Rolników Indywidualnych - powiedział.

Premier Morawiecki wskazał, że Marzec'81 wpisał się w tę historię polskich miesięcy charakterystycznych na drodze do odzyskania przez Polskę wolności.

- Sierpień, potem marzec, potem grudzień to trzy miesiące, które znaczył szlak w czasie karnawału „Solidarności” - mówił szef rządu.

- Marzec 1981 r. był momentem przełomowym. 40 lat temu, w Bydgoszczy, doszło do pokazu siły po stronie komunistów, którzy siłą chcieli zdławić polską rewolucję wolności – podkreślił premier Mateusz Morawiecki.  - Z tego miejsca kłaniam się nisko bohaterom tamtych dni, najciężej pobitym ofiarom, którzy wtedy stawali w pierwszym szeregu walki w ówczesnej polskiej insurekcji” – dodał.

Jak zaznaczył premier, „Solidarność” była ewenementem w skali świata. Przeniosła ona wartości, o które wówczas walczyła, we współczesne czasy.

- Dzięki Wam, od ponad 30 lat cieszymy się wolną Polską i w wolnej Polsce możemy żyć, kształcić się i pracować – podkreślił szef rządu. - Dziękuję za Waszą determinację, odwagę i wiarę w to, że wspaniały polski ruch, jakim była Solidarność, może być nie tylko zaczynem wolności, ale także zaczynem nowej myśli o nowoczesnym i sprawiedliwym państwie – powiedział.

Uroczystość w Urzędzie Wojewódzkim w Bydgoszczy

W gmachu urzędu, w sali, gdzie rozegrały się historyczne wydarzenia, wręczone zostały odznaczenia zasłużonym osobom. Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski oznaczony został Jan Rulewski.

Krzyże Komandorskie Orderu Odrodzenia Polski otrzymali prof. Wojciech Polak - członek komitetu założycielskiego NZS na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, historyk, przewodniczący Kolegium IPN oraz Marek Majka - działacz Solidarności w Zakładach Chemicznych "Organika- Zachem" i w Bydgoskiej Fabryce Kabli.

- Dzięki niezłomności uczestników wydarzeń Bydgoskiego Marca 1981 roku, Polska stała się państwem prawdziwie niepodległym - powiedział prezydent Andrzej Duda podczas uroczystości wręczenia odznaczeń państwowych.

Premier Mateusz Morawiecki wręczył opozycjonistom okresu PRL medale 100-lecia odzyskania niepodległości. Szef rządu dziękował im za „święty dar niepodległości”.

Wydarzenia Bydgoskiego Marca 1981

19 marca 1981 r. w budynku Urzędu Wojewódzkiego w Bydgoszczy miała miejsce sesja Wojewódzkiej Rady Narodowej, na którą zaproszeni zostali przedstawiciele NSZZ „Solidarność” i mieszkańcy wsi. Zaproszeni związkowcy i rolnicy zamierzali domagać się od władz zgody na rejestrację związku zawodowego rolników indywidualnych. Pomimo uzyskanej wcześniej obietnicy nie zostali dopuszczeni do głosu, ponieważ sesję przedwcześnie zakończono.

Zaproszeni – na znak sprzeciwu – ogłosili pozostanie w sali sesyjnej Urzędu Wojewódzkiego i zagrozili rozpoczęciem strajku okupacyjnego. Po kilku godzinach negocjacji władze wezwały oddziały milicji i ZOMO, które zaczęły siłą usuwać protestujących w sali sesyjnej Urzędu Wojewódzkiego związkowców i rolników. Kilka osób zostało pobitych – Michał Bartoszcze, Jan Rulewski i Mariusz Łabentowicz trafili do szpitala.

Informacje o zajściu szybko rozeszły się po całym kraju. Lokalny incydent przekształcił się w ogólnopolski kryzys społeczno-polityczny, o którym dyskutowano nie tylko w Polsce, ale również poza jej granicami. Na temat kryzysu bydgoskiego wypowiadali się przywódcy i przedstawiciele wielu państw, w tym papież Jan Paweł II.

Po wielu rozmowach zawarto tzw. porozumienie bydgoskie, w którym władze zobowiązały się m.in. do zalegalizowania rolniczej „Solidarności”.

Wystawa zdjęć „Bydgoski Marzec ‘81”

Ekspozycja wielkoformatowych zdjęć poświęconych wydarzeniom Bydgoskiego Marca ‘81 umieszczona jest na ścianie Bydgoskiego Centrum Finansowego, w ścisłym centrum miasta.

Wystawa stanowi wybór zdjęć i opisów dokonany przez historyków Ośrodka Karta w formie ok. 50-metrowego banera rozwieszonego na wysokości ok. 2,5 m nad poziomem chodnika. Autorzy, dzięki starannemu doborowi zdjęć ukazują dramatyzm wydarzeń sprzed 40-lat.

Uroczysta Msza św. w bydgoskiej farze

Wcześniej prezydent Andrzej Duda uczestniczył w piątkowej mszy świętej w katedrze św. Marcina i Mikołaja w Bydgoszczy z okazji 40. rocznicy Bydgoskiego Marca 1981 r. Uroczystej liturgii przewodniczył ordynariusz bydgoski.

W mszy św. wziął też udział m.in. uczestnik wydarzeń sprzed lat Jan Rulewski. Obecny był także wojewoda kujawsko-pomorski Mikołaj Bogdanowicz, parlamentarzyści PiS.