Kujawsko-Pomorski Urząd Wojewódzki w Bydgoszczy

Dzisiejsze spotkanie było możliwością, aby pierwszy raz rozmawiać na temat ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej, która weszła w życie z początkiem roku 2025. W rozmowach udział wzięli: Starosta Świecki Paweł Knapik, a także burmistrzowie, wójtowie, przedstawiciele powiatowych służb, inspekcji i straży oraz pracownicy samorządowi odpowiedzialni za realizację zadań z zakresu obronności, zarządzania kryzysowego oraz innych funkcji powierzonej administracji.

Odbywamy takie spotkania, bo uważam, że warto poznać teren nie tylko od strony przecinania wstęg, ale i od strony roboczych spotkań. Zgadzam się ze słowami, że można świetnie zarządzać urzędem, wiele spraw realizować perfekcyjnie, ale jak przyjdzie sytuacja kryzysowa, to ona zweryfikuje prawdziwe przygotowanie. Zależy mi na wymianie doświadczeń, bo każdy powiat zmaga się z innymi problemami

- powiedział Wojewoda Michał Sztybel, deklarując przekazanie wszystkich istotnych zgłaszanych problemów do odpowiednich instytucji i Ministerstw oraz regularne monitorowanie ich rozwiązania.

Spotkaniu z samorządowcami i przedstawicielami służb z powiatu świeckiego towarzyszył briefing prasowy, w którym wzięli udział Wojewoda Michał Sztybel, Starosta Świecki Paweł Knapik​​ oraz Przedstawiciel Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego KPUW Dyrektor Sławomir Szymański.

Zawsze rozmawiamy z samorządowcami o tematach ogólnych, a także o tematach inwestycji i finansowaniu samorządów. Bardzo duże znaczenie mają inwestycje kolejowe, gdzie zobowiązałem się do rozmów z PKP, aby jednoznacznie określić harmonogram realizacji przebudowy linii kolejowych, które przechodzą przez teren naszego województwa, w tym CPK, bo gminy przygotowują swoje plany ogólne

- taką informację przekazał Wojewoda po pierwszej części spotkania z samorządowcami, która miała miejsce przed konferencją.

Głównym wątkiem poruszanym na dzisiejszym spotkaniu była Ustawa o obronie ludności i ochronie cywilnej:

To jest ten temat, z którym zawsze są związane pytania o schrony, o kwestie,  jak taka obrona ludności miałaby wyglądać i na czym polegać. Pierwszy raz mamy tak kompleksową ustawę w Polsce, pierwszy raz mamy finansowanie ustawy, bo część PKB jest zakotwiczone w przepisie mówiącym o tym, że co roku określona część budżetu państwa musi być przeznaczana na te zadania

- podkreślił Wojewoda.

Nie chciałbym mówić o czasie „W”, bo wolimy odsuwać tę myśl od siebie, ale jesteśmy powiatem, który tych bieżących zagrożeń i ryzyk ma bardzo dużo. Mamy duże rzeki i główne magistrale kolejowe, przez które prowadzony jest transport materiałów niebezpiecznych

- mówił Starosta Świecki Paweł Knapik.

Sławomir Szymański Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego KPUW podkreślił dodatkowo, jak ważny jest element budowania świadomości obrony cywilnej:

Wprowadzono nowe pojęcia jak budowanie świadomości społecznej, jak pomoc humanitarna, pomoc doraźna. Duży akcent ustawy jest kładziony na budowanie świadomości społecznej, bo najlepsze przepisy nigdy nie zastąpią zdrowego rozsądku i naszych umiejętności znalezienia się w sytuacjach trudnych, sytuacjach kryzysowych.

Priorytety i wyzwania samorządów w powiecie świeckim

Podczas rozmów Wojewoda podkreślił swoje zaangażowanie w fundusze drogowe i autobusowe, zachęcając samorządowców do zgłaszania uwag, które mogą pomóc w doskonaleniu przepisów.

Wojewoda wyraził także duże nadzieje na poprawę sytuacji finansowej samorządów, dzięki nowej reformie systemu finansowania:

Nasze rozmowy będą materiałem wyjściowym, który będzie w przyszłości miał wpływ na kwestię finansowania samorządów. Jestem ciekawy Państwa opinii. W przyszłym tygodniu odbędzie się pierwsze spotkanie Rady Samorządowej, którą powołałem jako dodatkowe ciało doradcze i będziemy również pracować nad tymi kwestiami.

Podczas spotkania przedstawiciele władz samorządowych mieli możliwość zgłosić aktualne problemy, z którymi zmaga się lokalna społeczność. Pojawiły się kwestie m.in.  problemów z gospodarką odpadami, rozwoju siatki połączeń autobusowych międzypowiatowych, realizacji transformacji energetycznej, potrzeby dodatkowych środków na utrzymanie OSP i oświaty, czy związane z rozbudową dróg.

Powtarzającym się zagadnieniem była również wysokość dofinansowania w ramach Funduszu Autobusowego, który wg samorządowców jest bezdyskusyjnie bardzo dobrym pomysłem, a komunikacja międzypowiatowa powinna być rozszerzona o sąsiednie powiaty.

Jednym z większych problemów okazała się także transformacja energetyczna, która okazuje się wyzwaniem nie tylko finansowym, ale także organizacyjnym. Zauważono utrudniony dostęp do specjalistów na rynku, którzy zajmują się zmianami źródeł energetycznych, co utrudnia przeprowadzanie inwentaryzacji energetycznych budynków.

Wzmocnienie współpracy w zakresie zarządzania kryzysowego

Wojewoda zauważył, że duża liczba zadań z zakresu zabezpieczenia kryzysowego spoczywa na gminach i powiatach. Zwrócił uwagę, że pierwszy raz na te zadania zostały zabezpieczone środki w wysokości 0,3% PKB. Działania te mają w przypadku wojny umożliwić zabezpieczenie mieszkańców, natomiast w  przypadku zaistnienia sytuacji kryzysowych mają pomóc w przygotowaniu służb cywilnych, aby te mogły sobie radzić bez udziału wojsk.

Plan szkoleń dla Wojewodów i Starostów został rozpisany na 4 dni i będą one realizowane w Akademii Pożarnictwa. Za szkolenia samorządowców odpowiadać będzie Wojewoda, gdzie 80% materiału szkoleniowego ma dotyczyć założeń  całego kraju, a 20% to specyfika danego terenu, bo każde województwo, powiat czy gmina ma inne uwarunkowania lokalne. Należy jednak pamiętać, że fundamentem założeń ustawy jest zasada mówiąca o tym, że zadania spoczywają na wszystkich. W pierwszej fazie oddolne działania cywili i instytucji NGO są najszybsze, a w kolejnym etapie wkraczają skoordynowane działania służb. Podczas spotkania Sławomir Szymański, Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego KPUW, który przedstawił założenia ustawy w skróconej formie oraz omówił główne zadania wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) w zakresie ochrony  ludności  i  obrony cywilnej. W bieżącym roku powinny zostać przygotowanie m. in. plany ewakuacji masowej oraz centralna ewidencja zasobów.

Poruszone zostały również kwestie bezpieczeństwa w kontekście obecnych zagrożeń i działań kryzysowych. Dyrektor Sławomir Szymański przypomniał o znaczeniu odpowiedniego planowania i współpracy w zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi, a także zachęcił do korzystania z aplikacji RSO, jako narzędzia ostrzegania w sytuacjach zagrożeń. Wojewoda apelował o czujność i raportowanie wszelkich nietypowych zdarzeń do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Wyzwania w realizacji zadań zleconych

W ostatniej części spotkania przedstawiciele służb zgłosili najważniejsze problemy społeczne i organizacyjne.

Wojewoda, przy okazji wizyty w powiecie odwiedził także byłą siedzibę Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Świeciu oraz Ośrodek dla Cudzoziemców w Grupie.