Kujawsko-Pomorski Urząd Wojewódzki w Bydgoszczy

Wydarzenie rozpoczęło nadanie jednej z reprezentacyjnych sal w Kujawsko-Pomorskim Urzędzie Wojewódzkim imienia generała Zbigniewa Nowka oraz odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęconej zmarłemu 17 czerwca Zbigniewowi  Nowkowi. Wśród zaproszonych gości byli rodzina generała, jego przyjaciele i współpracownicy oraz przedstawiciele duchowieństwa, służb, urzędów i organizacji, z którymi Generał współpracował.

Aktu odsłonięcia pamiątkowej tablicy dokonali Wojewoda Kujawsko-Pomorski Mikołaj Bogdanowicz oraz Anna i Krzysztof Nowek – żona i syn Generała. Tablicę poświęcił ordynariusz diecezji bydgoskiej bp Jan Tyrawa.

- Zbigniew Nowek pozostawił nam po sobie dzieło swojego pracowitego życia. Życia, które od najwcześniejszych lat przebiegało w służbie dla niepodległości Ojczyzny. (…) Polska zawdzięcza mu wiele. I wiele zawdzięczamy mu my – mieszkańcy województwa kujawsko-pomorskiego. Dziedzictwo Pana Generała, to również kierunkowskaz dla nas. Pamiętam, z jaką pasją mówił o tym, że koniecznie musimy upamiętniać bohaterów walk o niepodległość. Dziś realizujemy jego testament, znakujemy specjalnymi tabliczkami groby Powstańców Wielkopolskich. W Toruniu mamy Rondo Bohaterów Zadwórza. Apelował o ich upamiętnienie Pan Generał – mówił podczas uroczystości wojewoda Mikołaj Bogdanowicz.

- Jesteśmy winni wdzięczność wielkiemu patriocie, jakim był Zbigniew Nowek. Symbolem naszej wdzięczności i naszej pamięci niech będzie dzisiejsza uroczystość i ślad, który po niej zostanie. Mam zaszczyt ogłosić, że sala, w której się znajdujemy od dziś nosi imię Generała Zbigniewa Nowka. Od dziś też Pana Generała będzie upamiętniać tablica zawieszona w tej Sali – dodał przedstawiciel rządu.

Głos zabrała również żona generała pani Anna Nowek. Mówiła m.in.:

- Mój mąż, duchem należał do II Rzeczpospolitej, dla niego Bóg, Honor i Ojczyzna, to nie były puste słowa, to było zobowiązanie, które pozwoliło mu w życiu robić wiele ważnych rzeczy. Między innymi dlatego, jako bardzo młody człowiek, zaangażował się w działalność opozycyjną.

Generała wspominał również marszałek Jan Wyrowiński, który w imieniu środowisk dawnej opozycji antykomunistycznej mówił m.in.:

- W tamtym czasie, po podpisaniu porozumień sierpniowych zachłysnęliśmy się wolnością. Energia nieco młodszego Zbigniewa Nowka, energia tego całego środowiska - następnego pokolenia działaczy opozycyjnych, popychała dorosłą Solidarność do nieco ekspansywniejszego działania. Zawsze czuliśmy oddech tych młodych ludzi, pełnych entuzjazmu i mniej czujących strach na naszych plecach. (…) Pamiętam pewną demonstrację, wielu nas tam wtedy było, ale Zbyszek wraz z Wojtkiem kroczyli w pierwszym szeregu…

Na zakończenie tej części uroczystości, krótką prelekcję wygłosił przyjaciel generała Zbigniewa Nowka - pan profesor Wojciech Polak.

- Nasi przodkowie, gdy umawiali się na jakieś spotkanie, dodawali zawsze na końcu, spotkajmy się np. w poniedziałek o szesnastej, ale mówili jeszcze „jak Bóg pozwoli”. Wszystko jest w rękach Pana Boga, także nasze życie, moment jego końca. W związku z tym, powinniśmy żyć w ten sposób, żeby być gotowi na odejście w każdym momencie. Zbyszek do takich ludzi należał. Wprawdzie snuł plany na przyszłość i to długofalowe, ale był gotowy, bo był człowiekiem dobrym, szlachetnym i czyniącym dobro wokół.

Następnie, przed budynkiem urzędu, odbyła się druga część uroczystości. Wzięły w niej udział rodziny przedstawicieli administracji cywilnej Polskiego Państwa Podziemnego – Bolesława Lipskiego, Zdzisława Brzeskiego i Franciszka Rochowiaka, kombatanci, parlamentarzyści, przedstawiciele duchowieństwa, sądownictwa, Wojska Polskiego, Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, wyższych uczelni, administracji publicznej oraz związków zawodowych i organizacji społecznych.

Po przywitaniu gości, odegraniu i odśpiewaniu Hymnu Państwowego oraz przemówieniach delegacje złożyły wiązanki kwiatów przy tablicy upamiętniającej lokalne władze Polskiego Państwa Podziemnego.

- Dziś, w 80. rocznicę utworzenia Polskiego Państwa Podziemnego, chylimy czoło przed naszymi rodakami, którzy nie wahali się ani chwili, aby przeciwstawić się złu. Oddajemy hołd działaczom Delegatury Rządu RP, która miała być forpocztą niepodległej Rzeczypospolitej po ustaniu działań wojennych.  Ziarno wolności wtedy zasiane wzrosło i dało plon w postaci roku 1980 i 1989, kiedy to Polacy jednoznacznie wybrali swoją przyszłość – przyszłość w demokratycznym kraju, kraju będącym członkiem największej struktury wojskowej – NATO i największej struktury gospodarczej i politycznej – Unii Europejskiej. Na tych dwóch filarach opiera się dziś nasze bezpieczeństwo. Ale nie mniej ważny jest filar trzeci – tożsamość narodowa, wynikająca z pamięci o naszej przeszłości i wdzięczności naszym przodkom – mówił podczas uroczystości przy tablicy upamiętniającej lokalne władze Polskiego Państwa Podziemnego wojewoda Mikolaj Bogdanowicz.

Po tej uroczystości zgromadzeni udali się do sali konferencyjnej im. Bydgoskiego Marca 1981 roku. Tam odbył się minirecital z udziałem mezzosopranistki Anny Baran i Orkiestry Wojskowej w Bydgoszczy oraz wykład dr. Przemysława Wójtowicza z Instytutu Pamięci Narodowej. Można też było obejrzeć okolicznościową wystawę i film “Polska Walcząca”, przygotowane przez IPN.