Łódzki Urząd Wojewódzki w Łodzi

Fundusze europejskie, rządowe programy, inwestycje strategiczne, to tylko niektóre tematy konferencji „Finansowanie jednostek samorządu terytorialnego”, która dziś z inicjatywy senatora Rafał Ambrozik obyła się w Tomaszowie Mazowieckim. W dyskusji, której gospodarzem był prezydent Tomaszowa Mazowieckiego Marcin Witko uczestniczyli samorządowcy z powiatów: skierniewickiego, opoczyńskiego, rawskiego i tomaszowskiego

Wojewoda łódzki Tobiasz Bocheński w trakcie konferencji prasowej podsumowującej debatę podkreślił, że:

Polski Ład to przede wszystkim zrównoważony rozwój regionów. To szansa dla wszystkich samorządów, również tych mniejszych.

Po wprowadzeniu Polskiego Ładu oraz rozwiązań stabilizujących i wzmacniających finanse JST, w 2022 roku samorządy osiągną dochody z tytułu PIT, CIT i subwencji ogólnej na poziomie ok. 146 mld zł. Dochody będą wyższe o 4,3 proc. od dochodów prognozowanych przez same JST.

Rząd premiera Mateusza Morawieckiego od początku wspiera samorządy. Na przestrzeni kilku ostatnich lat sytuacja finansowa JST znacznie się poprawiła. Łączne dochody w latach 2016-2020 to prawie 1,3 bln zł, co oznacza wzrost o ok. 40% w porównaniu do okresu 2011-2015. Wzrosły wszystkie kategorie dochodu:

• 161 mld zł więcej dochodów własnych,

• 40 mld zł więcej środków subwencji,

• 152 mld zł więcej w ramach dotacji celowych.

Samorządowy Polski Ład – trzy podstawowe filary

Pierwszy filar – stabilizacja dochodów bieżących

Samorządowy Polski Ład składa się z trzech podstawowych filarów. Pierwszy to stabilizacja dochodów bieżących. Aby dopomóc w tej stabilizacji, rząd przygotuje w ciągu 2 tygodni ustawę, w której przekażemy 8 mld zł jeszcze w IV kwartale na poczet wydatków przyszłorocznych –  tak, żeby stabilizować wydatki samorządów 

- zaznaczył szef rządu Mateusz Morawiecki.

Samorządy same zdecydują na co będą chciały przeznaczyć wydatki. Jak podkreślił premier algorytm będzie sprawiedliwy dla wszystkich samorządów – uwzględni różnicę dochodów pomiędzy bogatszymi i mniej zamożnymi gminami, miastami czy powiatami. W wyniku tej zmiany dochody bieżące będą wyższe w samorządach w przyszłym roku niż te zaplanowane 5 maja 2021 r.

Drugi filar – dalsza stabilizacja dochodów

Drugim filarem jest dalsza stabilizacja dochodów poprzez wdrożenie rozwiązań stabilizujących i wzmacniających finanse JST:

• docelowe: pewne, przewidywalne dochody JST z tytułu PIT i CIT, reguła dochodowa zapewniająca długookresową stabilizację finansową JST, system wyrównawczy oparty na aktualnych dochodach roku bieżącego;
• proinwestycyjne: nowa subwencja rozwojowa (inwestycyjna), środki z Rządowego Funduszu Polski Ład;
• przejściowe: uelastycznienie zarządzania budżetami JST poprzez modyfikację reguł fiskalnych, wsparcie JST w 2021 r. dodatkowymi środkami w kwocie 8 mld zł na poczet realizacji zadań w 2022 r.

Docelowe rozwiązania stabilizujące

• gwarantowany poziom dochodów JST z tytułu PIT i CIT co najmniej na poziomie roku poprzedniego – gwarancja dochodów dla samorządów;
• wprowadzenie reguły stabilizującej dochody samorządów – dochody samorządowe będą mniej podatne na wahania cyklu koniunkturalnego oraz bardziej odporne na skutki zmian prawnych;
• uproszczenie tzw. janosikowego i oparcie na aktualnych dochodach roku bieżącego – lepsze dopasowanie systemu do aktualnej sytuacji finansowej.

Trzeci filar – rozwój i inwestycje

 Trzeci filar to filar rozwojowy, inwestycyjny. To subwencja inwestycyjna, która będzie przekazywana samorządom co roku przez kolejne lata, do odwołania, którą jesteśmy w stanie wygospodarować dzięki stabilności finansów publicznych.  Po lipcu mamy 30 mld zł nadwyżki. Nasze skrupulatne działania – głównie uszczelniające, walczące z przestępstwami podatkowymi, doprowadziły do uszczelnienia finansów publicznych. Dzięki temu możemy dziś samorządowcom zaproponować Samorządowy Polski Ład składający się z tych trzech źródeł

- powiedział premier Mateusz Morawiecki.

Rozwiązania proinwestycyjne:

1. Wprowadzenie nowej części subwencji ogólnej – części rozwojowej:

• stałe wsparcie JST w obszarze inwestycyjnym;
• subwencja ustalana na podstawie zobiektywizowanego algorytmu, uwzględniającego poziom wydatków majątkowych JST oraz liczbę mieszkańców.

2. Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych:

• zwiększenie skali inwestycji publicznych poprzez bezzwrotne dofinansowanie;
• promesy inwestycyjne udzielane przez Bank Gospodarstwa Krajowego;
• wysokość wsparcia od 80 do 95 % wartości zadania.

Program Inwestycji Strategicznych to dziesiątki miliardów złotych na ważne inwestycje w całej Polsce. Dzięki tym funduszom samorządy będą mogły zrealizować inwestycje drogowe, kolejowe czy kulturalne.