Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej
Artykułów Rolno-Spożywczych w Olsztynie

W II kwartale 2022 roku Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Olsztynie przeprowadziła kontrolę jakości handlowej w zakresie prawidłowości znakowania pieczywa dostępnego w sklepach detalicznych. Kontrolą objęto 9 podmiotów, w których zweryfikowano jakość handlową 16 partii pieczywa w tym pieczywa bezglutenowego i bezlaktozowego.

Parametry fizykochemiczne

W 4 partiach pieczywa z wykorzystaniem badań laboratoryjnych zweryfikowano prawdziwość umieszczonych w oznakowaniu deklaracji w zakresie zawartości glutenu oraz laktozy. Nie stwierdzono nieprawidłowości.

W wyniku przeprowadzonej oceny prawidłowości oznakowania ocenianych partii pieczywa zakwestionowano jakość handlową 1 partii. Stwierdzone w oznakowaniu produktu nieprawidłowości dotyczyły:

• nie podania, w odniesieniu do dozwolonej substancji dodatkowej (kwasu askorbinowego) wykorzystanej podczas produkcji, określenia nazwy kategorii dla zasadniczej funkcji techno-logicznej, którą ona pełni;
• umieszczenia w oznakowaniu komunikatu „referencyjna wartość spożycia dla przeciętnej osoby dorosłej (8400 kJ/2000 kcal)” bez podania procentowych referencyjnych wartości spożycia w odniesieniu do poszczególnych składników odżywczych;
• umieszczenia daty minimalnej trwałości w sposób uniemożliwiający jej rozpoznanie, tj. na samoprzylepnej naklejce umieszczonej na opakowaniu podano ciąg 11 cyfr trudny do odczytania jako data.

Warto wiedzieć, że …

Gluten oznacza frakcję białek występujących w ziarnach zbóż, takich jak pszenica i jej odmiany (np. orkisz, kamut , durum, płaskurka), żyto, pszenżyto oraz jęczmień która może powodować alergie lub reakcje nietolerancji. Kwestie znakowania żywności bezglutenowej szczegółowo regulują przepisy rozporządzenia Komisji (WE) Nr 828/2014 z dnia 30 lipca 2014 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat nieobecności lub zmniejszonej zawartości glutenu w żywności.

Sformułowanie „bezglutenowy” można umieścić w oznakowaniu środka spożywczego przeznaczonego dla konsumenta finalnego, jeżeli zawartość glutenu w tym produkcie nie przekracza 20 mg/kg.

Sformułowanie „o bardzo niskiej zawartości glutenu” można umieścić w oznakowaniu środka spożywczego przeznaczonego dla konsumenta finalnego, jeżeli zawartość glutenu w tym produkcie nie przekracza 100 mg/kg.

Zgodnie z rozporządzeniem (WE nr 1333/2008) dodatek do żywności to każda substancja, która w normalnych warunkach ani nie jest spożywana sama jako żywność, ani nie jest stosowana jako charakterystyczny składnik żywności, bez względu na swoją ewentualną wartość odżywczą, której celowe dodanie, ze względów technologicznych, do żywności w trakcie jej produkcji, przetwarzania, przygotowywania, obróbki, pakowania, przewozu lub przechowywania powoduje, lub można spodziewać się zasadnie, że powoduje, iż substancja ta lub jej produkty pochodne stają się bezpośrednio lub pośrednio składnikiem tej żywności.

Kiedy możliwe jest stosowanie dodatków do żywności:

• musi być bezpieczne tzn. że przy dozwolonym poziomie stosowania nie stanowi zagrożenia dla zdrowia konsumenta finalnego;
• ich zastosowanie musi być niezbędne ze względu technologicznego tzn. cel ich działania nie może być osiągnięty w inny sposób, praktycznie możliwy z punktu widzenia technologicznego i ekonomicznego;
• nie może wprowadzać w błąd konsumentów i musi przynosić im korzyść;
• nie może służyć ukryciu skutków wykorzystania nieodpowiednich surowców.

Nazwa i/lub numer E zastosowanego w procesie produkcyjnym dodatku do żywności powinna zostać umieszczona w wykazie składników. Przed tą nazwą lub numerem E powinna zostać umieszczona nazwa kategorii właściwa dla zasadniczej funkcji technologicznej, którą pełni do-datku do żywności w danym środku spożywczym.

Producent ma obowiązek umieszczenia w oznakowaniu produktu informacji o wartości odżywczej, która musi zawierać następujące elementy wartość energetyczna produktu, ilość tłuszczu, kwasów tłuszczowych nasyconych, węglowodanów, cukrów, białka, soli oraz każdego składnika odżywczego, dla którego złożono oświadczenia żywieniowe lub zdrowotne.

Dodatkowo informacja o wartości odżywczej może zostać uzupełniona wartość procentową referencyjnych wartości spożycia dla poszczególnych składników odżywczych. W takim przypadku w pobliżu powinien być umieszczony komunikat "Referencyjna wartość spożycia dla przeciętnej osoby dorosłej (8400 kJ/2000 kcal)".