Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej
Artykułów Rolno-Spożywczych w Olsztynie

W IV kwartale 2023 roku Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych przeprowadziła kontrole jakości handlowej wyrobów garmażeryjnych wprowadzanych do obrotu luzem (bez opakowania, pakowanych na życzenie konsumenta) w tym głównie produktów nadziewanych typu uszka, krokiety, pierogi. Kontrolą objęto 15 sklepów detalicznych zlokalizowanych na terenie województwa warmińsko-mazurskiego poddając ocenie 51 partii wyrobów garmażeryjnych w tym 3 partie oceniano pod względem paramentów fizykochemicznych.

W wyniku przeprowadzonych kontroli zakwestionowano jakość handlową 20 skontrolowanych partii. Wszystkie oceniane partie spełniały wymagania w zakresie parametrów fizykochemicznych.

Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły m.in.:

• nieumieszczenia w miejscu dostępnym konsumentowi ani w żadnym innym miejscu wykazu składników wykorzystanych do przygotowania produktów z uwzględnieniem substancji lub produktów powodujących alergię lub reakcje nietolerancji lub też wykaz składników został umieszczony w sposób niedostępny dla konsumenta,
• niewyszczególnienia w wykazie składników wyrobu gotowego wszystkich składników wykorzystanych podczas produkcji, tj.: nie podano nazw składników wchodzących w skład składnika złożonego jakim jest np. bułka tarta, Vegeta, w tym składników mogących powodować alergie lub reakcje nietolerancji np. seler, mąka pszenna,
• wyróżnienia w wykazie składników nazwy składników takich jak: pieczarki, cukier majeranek w ten sam sposób, co składniki mogące powodować alergie i reakcje nietolerancji, co może wprowadzać konsumenta w błąd.

Warto wiedzieć, że …

W wykazie składników powinny zostać wymienione wszystkie składniki wykorzystane przy wytwarzaniu środka spożywczego w odpowiedniej kolejności, tj. od tego, którego jest najwięcej do tego, którego jest najmniej. Szczególnie istotne jest umieszczenie w wykazie składników nazw składników powodujących alergie lub reakcje nietolerancji. Wymienione składniki alergenne obecne w produkcie gotowym (bez względu na to, czy pełnią one funkcję w wyrobie gotowym czy też nie) muszą zostać wyróżnione na przykład za pomocą czcionki, stylu czy też podświetlenia tła. Działanie to ma ułatwić osobą cierpiącym na alergie lub reakcje nietolerancji wybór odpowiednich dla nich produktów.

Brak wykazu składników nie zwalnia producentów z konieczności poinformowania konsumentów o obecności w produkcie składników powodujących alergie lub reakcje nietolerancji. W takim przypadku nazwa substancji lub produktu powodujących alergie lub reakcje nietolerancji muszą zostać wymienione po słowie „zawiera”.

Wykaz substancji lub produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji znajduje się w załączniku II rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004.

Wśród nich znajdują się:

1. Zboża zawierające gluten, i produkty pochodne z wyjątkiem: syropów glukozowych na bazie pszenicy zawierających dekstrozę; maltodekstryny na bazie pszenicy; syropów glukozowych na bazie jęczmienia; zbóż wykorzystywanych do produkcji destylatów alkoholowych, w tym alkoholu etylowego pochodzenia rolniczego;
2. Skorupiaki i produkty pochodne;
3. Jaja i produkty pochodne;
4. Ryby i produkty pochodne, z wyjątkiem: żelatyny rybnej stosowanej jako nośnik preparatów zawierających witaminy lub karotenoidy; żelatyny rybnej lub karuku stosowanych jako środki klarujące do piwa i wina;
5. Łubin i produkty pochodne;
6. Orzeszki ziemne (arachidowe) i produkty pochodne;
7. Mleko i produkty pochodne (łącznie z laktozą), z wyjątkiem: serwatki wykorzystywanej do produkcji destylatów alkoholowych, w tym alkoholu etylowego pochodzenia rolniczego, laktitolu;
8. Soja i produkty pochodne, z wyjątkiem: całkowicie rafinowanego oleju i tłuszczu sojowego; mieszaniny naturalnych tokoferoli (E306), naturalnego Dalfatokoferolu/octanu Dalfatokoferolu, naturalnego bursztynianu Dalfatokoferolu pochodzenia sojowego; fitosteroli i estrów fitosteroli otrzymanych z olejów roślinnych pochodzenia sojowego; estru stanolu roślinnego produkowanego ze steroli olejów roślinnych pochodzenia sojowego;
9. Mięczaki i produkty pochodne;
10. Gorczyca i produkty pochodne;
11. Dwutlenek siarki i siarczyny w stężeniach powyżej 10 mg/kg lub 10 mg/litr w przeliczeniu na całkowitą zawartość SO2 dla produktów w postaci gotowej bezpośrednio do spożycia lub w postaci przygotowanej do spożycia zgodnie z instrukcjami wytwórców;
12. Seler i produkty pochodne;
13. Nasiona sezamu i produkty pochodne;
14. Orzechy (migdały, orzechy laskowe orzechy włoskie, orzechy nerkowca, orzeszki pekan, orzechy brazylijskie pistacje/orzechy pistacjowe orzechy makadamia lub orzechy Queensland) a także produkty pochodne.