Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej
Artykułów Rolno-Spożywczych w Olsztynie

Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Olsztynie przeprowadziła kontrole doraźne mające na celu weryfikację poprawności informacji przekazywanych konsumentowi ostatecznemu w odniesieniu do produktów do wytworzenia których wykorzystano surowce będące tańszymi zamiennikami np. wyroby mlekopodobne, czekoladopodobne, miód sztuczny itp. Kontrolą objęto 15 producentów żywności oraz 21 placówek gastronomicznych. Łącznie kontrolą objęto 53 partie w tym: 11 partii dań, 8 partii pieczywa, 1 partię wyrobu półcukierniczego, 27 partii wyrobów cukierniczych, 6 partii pizzerinek. Pod względem parametrów fizykochemicznych oceniono 3 partie surowców wykorzystywanych do produkcji.

W zakresie parametrów fizykochemicznych nieprawidłowości nie stwierdzono.

W zakresie oznakowania produktów stwierdzono nieprawidłowości w odniesieniu do 27 kontrolowanych parti.

Nieprawidłowości dotyczyły m.in.:

• użycia w nazwie produktów odniesienia do składników, które nie zostały wykorzystane podczas ich wytwarzania, np.
  • przetworów mlecznych np. ser, śmietana itp., podczas gdy w rzeczywistości do przygotowania produktu wykorzystano wyroby mlekopodobne, tj. produkty, które w swoim składzie zawierają tłuszcze roślinne
  • miodu, podczas gdy w rzeczywistości do przygotowania produktu wykorzystano miód sztuczny
  • czekolady, podczas gdy w rzeczywistości do przygotowania produktu wykorzystano wyroby czekoladopodobne
  • mąki razowej w chlebie razowym, podczas gdy w rzeczywistości do przygotowania produktu wykorzystano mąkę żytnią typ 720 oraz mąkę pszenną typ 550 natomiast mąka żytnia razowa typ 2000 stanowiła tylko niewielki dodatek
• do wyprodukowania chleba żytniego razowego wykorzystano „barwnik E150c” karmel amoniakalny niedozwolony do stosowania w chlebie i bułkach
• nie umieszczenia w lokalu gastronomicznym w miejscu dostępnym konsumentowi ani w żadnym innym miejscu wykazu składników wykorzystanych do przygotowania dania z uwzględnieniem substancji lub produktów powodujących alergię lub reakcje nietolerancji
• umieszczenie w wykazie składników nazw składników niewykorzystanych do produkcji, np. ser, śmietanka, czekolada miód, podczas, gdy do wytworzenia produktów wykorzystano tańsze zastępniki tych produktów np. analogi sera, wyroby czekoladopodobne, miód sztuczny
• nie umieszczenie w wykazie składników nazw wszystkich składników wykorzystanych podczas wytworzenia produktu w tym dozwolonych substancji dodatkowych np. karagen, barwniki: żółcień chinolinową (E 104 ), pąs 4R (E 124) i azorubina (E 122)
• nie zachowanie właściwej kolejności składników użytych do wytworzenia środka spożywczego, które to powinny zostać wymienione w kolejności malejącej, rozpoczynając od tego, którego jest najwięcej, a kończąc na tym, którego jest najmniej
• w oznakowaniu produktu nie umieszczono informacji „Produkt zawiera barwniki: żółcień chinolinową (E104), Pąs 4R (E124) i żółcień pomarańczową (E 110), azurbina (E 122): może mieć szkodliwy wpływ na aktywność i skupienie uwagi u dzieci”, podczas gdy produkt ten zawierał w swoim składzie wspomniane barwniki.

Warto wiedzieć, że …

Zgodnie z przepisami prawa przetwory mleczne to produkty uzyskiwane wyłącznie z mleka przy założeniu, że można dodać substancje konieczne do ich wytworzenia, o ile nie stosuje się ich do zastąpienia – w całości lub w części – jakichkolwiek naturalnych składników mleka. Wyłącznie dla przetworów mlecznych są zarezerwowane nazwy takie jak: masło, ser, jogurt, śmietana.

Produkty zawierające w swoim składzie składniki mleczne oraz tłuszcz niemleczny - obcy np. tłuszcze pochodzenia roślinnego nie mogą być opatrzone nazwami zarezerwowanymi dla przetworów mlecznych. Nazwa wyrobów mlekopodobnych powinna wyraźnie wskazywać, z jakiego rodzaju produktem mamy do czynienia, np. produkt seropodobny.

Czekolada to wyrób otrzymany z wyrobów kakaowych i cukrów. Zawiera nie mniej niż 35% suchej masy kakaowej, w tym nie mniej niż 18% tłuszczu kakaowego i nie mniej niż 14% beztłuszczowej suchej masy kakaowej.

Czekoladą nie jest wyrób, w którym podczas produkcji tłuszcz kakaowy zastąpiono tłuszczem roślinnym w ilości wyższej niż 5% całkowitej masy produktu końcowego pomniejszonej o masę dodanych składników produktu. Jest to wyrób czekoladopodobny.

Miód to naturalnie słodka substancja produkowana przez pszczoły Apis mellifera z nektaru roślin lub wydzielin żywych części roślin, lub wydzielin owadów wysysających żywe części roślin, zbieranych przez pszczoły, przerabianych przez łączenie specyficznych substancji z pszczół, składanych, odwodnionych, gromadzonych i pozostawionych w plastrach miodu do dojrzewania.

Miód sztuczny powstaje na drodze hydrolizy dwucukru sacharozy (cukru stołowego, buraczanego) z dodatkiem syropu skrobiowego w środowisku wodnym, w podwyższonej temperaturze, z użyciem kwasu jako katalizatora reakcji.