Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie, mając na uwadze problem związany z corocznym wzrostem wytwarzanych osadów ściekowych w wyniku rozbudowy sieci kanalizacyjnych, czy oczyszczalni ścieków i zagospodarowaniem tych odpadów, przeprowadził w 2021 r., w ramach wyznaczonego na lata 2021 – 2022 ogólnopolskiego cyklu kontrolnego, kontrole wytwórców komunalnych osadów ściekowych oraz podmiotów zagospodarowujących ustabilizowane komunalne osady ściekowe.

Z funkcjonujących na terenie województwa podkarpackiego 34 oczyszczalni ścieków powyżej 10 000 RLM w roku 2021 wybrano i skontrolowano w ramach przedmiotowego cyklu 17 wytwórców komunalnych osadów ściekowych. Ponadto, w roku 2021 r. w ramach cyklu przeprowadzono 14 kontroli władających powierzchnią ziemi, gdzie stosowane były osady ściekowe oraz 5 kontroli podmiotów eksploatujących instalację do przetwarzania m.in. komunalnych osadów ściekowych.

Podczas kontroli instalacji oczyszczalni ścieków, które przekazują komunalne osady ściekowe do rolniczego wykorzystania, przeprowadzono badania komunalnych osadów ściekowych w zakresie: odczyn pH, sucha masa, substancja organiczna, azot ogólny, fosfor ogólny, wapń, magnez, ołów, kadm, rtęć, nikiel, cynk, miedź, chrom, obecność bakterii chorobotwórczych z rodzaju Salmonella, liczba żywych jaj pasożytów jelitowych. Pobór próbek i analizy wykonane zostały przez Centralne Laboratorium Badawcze w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska Oddział w Rzeszowie. Najczęściej stwierdzane podczas kontroli nieprawidłowości dotyczyły:

• stosowania ustabilizowanych komunalnych osadów ściekowych bez powiadomienia wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska o zamiarze ich stosowania, lub przed upływem ustawowego terminu 7 dni od dnia zawiadomienia,
• poboru próbek gruntów, na których zastosowano ustabilizowane komunalne osady ściekowe przez laboratoria lub jednostki badawcze nie posiadające akredytacji lub certyfikatu, zgodnie z art. 147a ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska,
• stosowania ustabilizowanych komunalnych osadów ściekowych na terenach objętych zakazami określonymi w art. 96 ust. 12 ustawy o odpadach,
• stosowania ustabilizowanych komunalnych osadów ściekowych z przekroczeniem dopuszczalnych dawek określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie komunalnych osadów ściekowych.

Nieprawidłowości stwierdzono podczas 14 kontroli, wskutek czego w 2021 r. wydano 13 zarządzeń pokontrolnych zobowiązujących skontrolowane podmioty do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości, nałożono 10 grzywien w drodze mandatu karnego oraz udzielono 10 pouczeń w trybie art. 41 ustawy Kodeks Wykroczeń. W wyniku stwierdzonych naruszeń w 2021 r. wydane zostały 2 decyzje – jedna decyzja wymierzająca administracyjną karę pieniężną w wysokości 10 000 zł za przetwarzanie odpadów bez zezwolenia, o którym mowa w art. 41 ustawy o odpadach (zgodnie z art. 194 ust. 4 tej ustawy), a druga decyzja wstrzymująca na podstawie art. 32 ust. 1a ustawy o odpadach, działalność kontrolowanego podmiotu w zakresie przetwarzania odpadów, z uwzględnieniem terminu bezpiecznego dla środowiska wstrzymania działalności.

Ponadto, w ramach działań pokontrolnych, inspektorzy WIOŚ w Rzeszowie kierowali zawiadomienia zawierające informację o wynikach kontroli do właściwych organów. Skierowane zostały: 3 wnioski do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zawierające informacje o ustaleniach kontroli oraz 1 wniosek do Starosty Stalowowolskiego z informacją, że skontrolowany podmiot naruszył warunki decyzji tego organu, udzielającej pozwolenia na wytwarzanie odpadów w zakresie przekroczenia dopuszczalnej ilości wytworzonych ustabilizowanych komunalnych osadów ściekowych. W jednym przypadku ustalenia kontroli inspektorów Inspekcji Ochrony Środowiska stanowiły podstawę do zawiadomienia Prokuratora w trybie art. 304 § 2 ustawy Kodeks postępowania karnego oraz art. 15 ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska o możliwości popełnienia przestępstwa z art. 183 § 1 Kodeksu karnego w zakresie zanieczyszczenia powierzchni ziemi na skutek nieprawidłowego gospodarowania. Decyzją Prokuratora, na podstawie art. 17 § 1 pkt. 2 Kodeksu postępowania karnego, śledztwo w tej sprawie zostało umorzone.

Na 2022 rok zaplanowano skontrolowanie 13 wytwórców komunalnych osadów ściekowych eksploatujących oczyszczalnie położone w aglomeracji powyżej 10 000 RLM oraz kilka podmiotów zagospodarowujących komunalne osady ściekowe wytworzone w wyznaczonych do kontroli oczyszczalniach.