Nowe wymagania UE dotyczące stosowania w żywności substancji dodatkowej – dwutlenek tytanu (E171)
18 stycznia 2022 r. zostało opublikowane rozporządzenie Komisji (UE) 2022/63 zmieniające załączniki II i III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 w odniesieniu do dodatku do żywności ditlenek tytanu (E 171) (Dz. Urz. UE L 11 z dnia 18.10.2022, str. 1).
Rozporządzenie to jest stosowane od 7 lutego 2022 r. i przewiduje 6 miesięczny okres przejściowy dotyczący stosowania w żywności dwutlenku tytanu oraz wprowadzania do obrotu żywności zawierającej tę substancję dodatkową.
Zgodnie z tym przepisem do dnia 7 sierpnia 2022 r. żywność wyprodukowana zgodnie z przepisami obowiązującymi przed dniem 7 lutego 2022 r. mogła być nadal wprowadzana do obrotu. Po tej dacie żywność może pozostać na rynku do swojej daty minimalnej trwałości lub swojego terminu przydatności do spożycia.
Powyższe oznacza, że po upływie okresu przejściowego – po dniu 7 sierpnia 2022 r. – nie można stosować dwutlenku tytanu do produkcji żywności, ani wprowadzać do obrotu żywności zawierającej tę substancję.
Termin „wprowadzenie na rynek” (do obrotu) został zdefiniowany w art. 3 pkt 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. WE L 31 z 01.02.2002, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 6, str. 463). Zgodnie z ww. definicją termin ten oznacza posiadanie żywności w celu sprzedaży, z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży lub innej formy dysponowania, bezpłatnego lub nie oraz sprzedaż, dystrybucję i inne formy dysponowania.
Zgodnie z ww. definicją żywność wyprodukowana, zapakowana i oznakowana, przechowywana w magazynie przed zakończeniem okresu przejściowego tj. przed 7 sierpnia 2022 r. przewidzianego w ww. rozporządzeniu jest żywnością wprowadzoną do obrotu i może być sprzedawana również po dniu 7 sierpnia 2022 r., do upływu jej terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości.
Powyższy okres przejściowy dotyczy również sytuacji, w której żywność zawierająca dwutlenek tytanu może być użyta jako składnik innego, wieloskładnikowego środka spożywczego. Z tego względu, że środki spożywcze muszą być produkowane na zasadach obowiązujących w dacie ich produkcji, po dniu 7 sierpnia 2022 r. nie można również użyć do produkcji żywności innych środków spożywczych zawierających w swoim składzie dwutlenku tytanu, nawet tych wyprodukowanych przed upływem okresu przejściowego, które same mogą pozostać w obrocie do czasu upływu ich terminu przydatności do użycia lub daty minimalnej trwałości. Przykładowo wyprodukowany lukier z dodatkiem tego barwnika (ani sam barwnik) nie będzie mógł być oferowany do sprzedaży, ani stosowany do produkcji np. wyrobów cukierniczych, jak również wybory cukiernicze z ich użyciem (barwnika, bądź lukru) nie będą mogły być produkowane i sprzedawane. Zatem po upływie okresu przejściowego tj. po dniu 7 sierpnia 2022 r. nie można wykorzystać do produkcji żywności dwutlenku tytanu, ani innych środków spożywczych / składników zawierających dwutlenek tytanu (wyprodukowanych zgodnie z przepisami obowiązującymi w dacie ich produkcji).
Przepisy powyższe dotyczące okresu przejściowego nie dotyczą wprowadzanej do obrotu w państwach trzecich żywności, która ma być przedmiotem importu do Unii Europejskiej, ustanawiają jednak wymagania dla produktów importowanych na rynek UE. Oznacza to, że po dniu 7 sierpnia 2022 r. nie można dokonać przywozu na teren Unii Europejskiej dwutlenku tytanu, a także żywności zawierającej dwutlenek tytanu z państw trzecich, nawet jeżeli żywność ta została wyprodukowana w czasie okresu przejściowego.
Należy podkreślić, że zgodnie z generalną zasadą prawa żywnościowego – żywność znajdująca się w obrocie nie może być niebezpieczna dla zdrowia i życia człowieka, a odpowiedzialność za jej bezpieczeństwo ponosi producent lub podmiot wprowadzający ją do obrotu. Wynika to z art. 14 i 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002.