24 marca - Światowy Dzień Gruźlicy
Światowy Dzień Gruźlicy, obchodzony z inicjatywy WHO od 1982 roku, upamiętnia odkrycie przez Robota Kocha bakterii, które wywołują gruźlicę.
Gruźlica należy do najczęstszych chorób zakaźnych na świecie i stanowi globalne zagrożenie dla zdrowia.
Drogi zakażenia i przebieg choroby
Gruźlica jest przenoszona głównie drogą kropelkową. Rzadziej do zakażenia dochodzi drogą pokarmową, m.in. poprzez spożycie skażonego mleka zakażonej krowy, a także poprzez kontakt bezpośredni z uszkodzoną skórą lub błonami śluzowymi.
Okres wylęgania choroby jest trudny do określenia. Bakterie po wniknięciu do organizmu zostają w większości wypadków wyeliminowane, jednakże część z nich może pozostać w stanie uśpienia w organizmie zakażonej osoby, nie powodując objawów chorobowych. Na skutek aktywacji bakterii poprzez spadek odporności w wyniku np. niedożywienia może dojść do rozprzestrzenienia się prątków gruźlicy w całym organizmie, a następnie rozwój choroby w zajętych narządach lub tkankach. Najczęstszą postacią choroby jest gruźlica płuc.
Objawy
W przypadku zachorowania na gruźlicę objawy mogą być bardzo zróżnicowane. Mogą one mieć charakter ogólny (np. gorączka, osłabienie organizmu, brak apetytu, utrata masy ciała) lub miejscowy, w zależności od atakowanego narządu. Najczęstszym objawem gruźlicy płuc jest długotrwale utrzymujący się kaszel, ponadto mogą wystąpić duszności, bóle w klatce piersiowej czy krwotoki płucne. Niecharakterystycznymi objawami gruźlicy pozapłucnej mogą natomiast być obrzęki, bolesność ruchowa, powiększenie obwodowych węzłów chłonnych, upośledzenie funkcjonowania zaatakowanych narządów.
Szczepienia
Szczepienie BCG jest bezpłatne i obowiązkowe do 15. roku życia. Powinno być przyjęte w pierwszej dobie życia dziecka lub przed wypisem z oddziału noworodkowego
Podanie jednej dawki szczepionki BCG przeciw gruźlicy chroni dziecko przed najcięższymi postaciami gruźlicy (gruźlica rozsiana i gruźlicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych) i znacznie zmniejsza ryzyko zachorowania na tę chorobę.
Źródło: GIS