Światowy Dzień Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc (POChP)
Światowy Dzień Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc obchodzony jest corocznie od 2002 roku w ramach programu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i amerykańskiego Narodowego Instytutu Serca, Płuc i Krwi (NHLBI). Celem obchodów jest popularyzacja wiedzy na temat Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc (POChP), profilaktyki tej choroby oraz metod leczenia.
Tegoroczny Światowy Dzień Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc obchodzony jest 16 listopada pod hasłem „Twoje płuca na całe życie”. Owo hasło ma na celu podkreślenie, że utrzymanie zdrowych płuc przez całe życie jest integralną częścią naszego przyszłego zdrowia i dobrego samopoczucia.
POChP to powszechna przewlekła choroba płuc, której można zapobiegać i którą można leczyć. Charakteryzuje się ona trwałym, postępującym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe i wiąże się z nasiloną przewlekłą odpowiedzią zapalną dróg oddechowych i płuc na szkodliwe cząstki lub gazy. Schorzenie to występuje zarówno u kobiet jak i mężczyzn na całym świecie i stanowi trzecią przyczynę zgonów na świecie – w 2019 roku ponad 3 miliony osób zmarły wskutek powikłań choroby.
Wśród przyczyn rozwoju choroby wymienia się:
-
palenie tytoniu i/lub bierne narażenie na dym tytoniowy (POChP w 80% rozwija się na skutek palenia tytoniu!)
-
ekspozycja na pyły, opary i chemikalia
-
zanieczyszczenia powietrza wewnątrz pomieszczeń
-
wcześniactwo
-
zaburzenia rozwojowe płuc u płodu
-
częste lub ciężkie infekcje dróg oddechowych w dzieciństwie
-
astma w dzieciństwie
-
rzadka choroba genetyczna – niedobór alfa-1 antytrypsyny
POChP należy podejrzewać, jeśli dana osoba ma określone objawy, a diagnozę potwierdza badanie oddechowe zwane spirometrią. Spirometria jest głównym badaniem w diagnostyce POChP, które umożliwia wykonanie pomiaru objętości i pojemności płuc a także określenie szybkości przepływu znajdującego się w płucach i oskrzelach powietrza przez różne odcinki dróg oddechowych w fazie wdechu i wydechu.
Objawy POChP obejmują:
-
duszności – początkowo sporadycznie, później nawet w czasie spoczynku
-
trudności w oddychaniu
-
świszczący oddech
-
przewlekły, męczący kaszel
-
odkrztuszanie plwociny
-
zmęczenie
POChP często współistnieje z innymi chorobami takimi jak choroby serca, osteoporoza, zaburzenia mięśniowo-szkieletowe, rak płuc, depresja, zaburzenia lękowe, zaburzenia pamięci.
Postępujące POChP i towarzyszące chorobie duszności powodują, że osoby chore mają trudności z wykonywaniem czynności dnia codziennego. Konsekwencją powyższego są pojawiające się w dalszej perspektywie czasowej ograniczenia w zakresie wykonywania pracy zarobkowej i domowej, życia towarzyskiego a także wzrost kosztów leczenia.
Jak poprawić ogólne zdrowie i spowolnić rozwój POChP?
Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc (POChP) jest chorobą nieuleczalną, jednak wczesna diagnoza i leczenie są niezbędne w celu spowolnienia postępu objawów chorobowych i ograniczenie zaostrzeń POChP. Pomocne w poprawie ogólnego zdrowia, spowolnieniu rozwoju POChP i zwiększeniu tolerancji wysiłku są:
-
zaprzestanie palenia tytoniu
-
unikanie przebywania w zanieczyszczonych, zadymionych pomieszczeniach
-
podejmowanie systematycznej aktywność fizyczna dostosowana do swoich możliwości i stanu swojego zdrowia
-
ograniczenie ryzyka rozwoju infekcji płuc poprzez m.in. szczepienia ochronne przeciwko pneumokokom, grypie i koronawirusowi
-
korzystanie z programów rehabilitacji oddechowej dedykowanej chorym na POChP mająca na celu poprawę funkcjonowania i jakości życia osób chorych (w tym: nauka oddechu, porady dotyczące diety i ćwiczeń)
-
przyjmowanie leków przepisanych przez lekarza
Najskuteczniejszą metodą profilaktyki POChP jak i spowolnienia rozwoju choroby jest rzucenie palenia!
Źródło:
-
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/chronic-obstructive-pulmonary-disease-(copd)
-
Tomalak W. i wsp. (2004). Zalecenia polskiego towarzystwa ftyzjopneumonologicznego dotyczące wykonywania badań spirometrycznych. Pulmonologia i Alergologia, 72, 3-32.
-
https://www.mp.pl/pacjent/pochp/podstawoweinformacje/54198,przewlekla-obturacyjna-choroba-pluc-pochp