Bezpieczeństwo żywności
16.04.2024
Kiedy robimy zakupy, chcemy mieć pewność, że kupujemy bezpieczną żywność. Co to oznacza?
Bezpieczna żywność to taka, która nie spowoduje szkody ani zagrożenia dla zdrowia konsumenta. Aby zapewnić nam dostęp do takiej żywności, podmioty działające na rynku spożywczym (np. rolnik, przedsiębiorca, sklepikarz) muszą zapewnić odpowiednie warunki na wszystkich etapach jej produkcji i obrotu nią.
Żywność u producenta i w sklepie
Za bezpieczeństwo żywności odpowiada podmiot działający na rynku spożywczym, zarówno ten, który ją wyprodukował, jak i ten, który wprowadza ją do obrotu (dotyczy to również importera, dystrybutora).
Żywność, którą kupujemy i spożywamy, nie podlega procedurze „dopuszczania” do obrotu przez organ urzędowej kontroli żywności (czyli np. Państwową Inspekcję Sanitarną). To podmioty działające na rynku spożywczym (czyli producenci, dystrybutorzy, importerzy) mają obowiązek zapewnić, na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji, bezpieczeństwo tej żywności dla zdrowia konsumentów. Żywność, którą produkują i wprowadzają do obrotu, musi być zgodna z wymaganiami prawa żywnościowego[1]. Określają one:
- wymagania zdrowotne, które żywność musi spełniać
- wymagania higieniczne, które muszą być spełniane zarówno na etapie produkcji, jak i na etapie sprzedaży (w całym łańcuchu żywnościowym) wszystkich środków spożywczych.
Podmioty mają także obowiązek m.in.: [2]:
- zapewnienia możliwości śledzenia (traceability) produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności tj. identyfikowania dostawców i odbiorców środków spożywczych,
- bezzwłocznego powiadamiania właściwych organów w przypadku podejrzenia, że żywność nie jest bezpieczna oraz bezzwłocznego wycofania jej z obrotu,
- prowadzenia systematycznej kontroli wewnętrznej, tj. analizy ryzyka i oceny skuteczności własnych procedur.
Zadaniem organów urzędowej kontroli żywności jest sprawdzanie (kontrolowanie), czy podmiot działający na rynku spożywczym spełnia wymagania prawa żywnościowego, a żywność produkowana bądź wprowadzana przez niego do obrotu – jest bezpieczna dla konsumenta.
Podstawa prawna
[1] Art. 14 i 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. WE L 31 z 1.2.2002, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 6, str. 463, z późn. zm.).
[2] Art. 18 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. WE L 31 z 01.02.2002, str. 1, z późn. zm.).