Ospa wietrzna
według stanu na dzień 17.10.2023 r.
W klimacie umiarkowanym zachorowania na ospę wietrzną najczęściej odnotowywane są późną zimą i wczesną wiosną. Choroba ta, powszechnie uznawana za łagodną, może mieć groźne powikłania. Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny – PIB w Warszawie, w 2022 r. w całym kraju zarejestrowano 171706 przypadków zachorowań na ospę wietrzną (zapadalność: 453,9 na 100 tys.), a w 2021 r. – 57669 przypadków (zapadalność: 151,1) W woj. łódzkim w 2022 r. zapadalność na ospę wietrzną, w porównaniu do roku ubiegłego, wzrosła z 121,8 do 336,1.
Ospa wietrzna wywoływana jest przez wirus varicella-zoster i cechuje się bardzo wysoką zaraźliwością. Szerzy się przede wszystkim drogą kropelkową, bezpośredniego kontaktu z chorym, a także kontaktu z przedmiotami zanieczyszczonymi wydzielinami z dróg oddechowych chorego. Głównymi objawami choroby są: występująca na całym ciele swędząca wysypka, gorączka, złe samopoczucie, bóle głowy i mięśni, powiększenie węzłów chłonnych.
Ospa wietrzna występuje zwykle u dzieci i najczęściej przebiega łagodnie. Ryzyko pojawienia się powikłań po zachorowaniu – takich jak wtórne zakażenia bakteryjne skóry, bakteryjne zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie serca – zwiększa się wraz z wiekiem. Wirus pozostaje po przechorowaniu w zwojach nerwowych i może uaktywnić się, wywołując półpasiec. Warto pamiętać, że ospa wietrzna jest szczególnie groźna dla kobiet w ciąży i noworodków.
Najskuteczniejszą ochroną są szczepienia. Zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych na rok 2023, szczepienia przeciwko ospie wietrznej są obowiązkowe dla:
1) dzieci i młodzieży do ukończenia 19. roku życia, które nie chorowały na ospę wietrzną:
a) z upośledzeniem odporności wrodzonym lub nabytym o wysokim ryzyku ciężkiego przebiegu choroby,
b) przed planowanym leczeniem immunosupresyjnym lub chemioterapią;
2) dzieci i młodzieży do ukończenia 19. roku życia, które nie chorowały na ospę wietrzną, z otoczenia osób określonych w pkt 1;
3) dzieci i młodzieży do ukończenia 19. roku życia, które nie chorowały na ospę wietrzną, przebywających albo zakwalifikowanych do pobytu w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych, zakładach opiekuńczo-leczniczych, rodzinnych domach dziecka, domach dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, domach pomocy społecznej, placówkach opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych, interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych, żłobkach lub klubach dziecięcych.
Szczepienia przeciwko ospie wietrznej figurują również w PSO jako szczepienia zalecane dla osób, które nie chorowały na ospę wietrzną i nie zostały wcześniej zaszczepione w ramach szczepień obowiązkowych albo zalecanych, w szczególności:
1) kobiet planujących zajście w ciążę;
2) uczniów i studentów szkół i uczelni medycznych lub innych szkół i uczelni prowadzących kształcenie na kierunkach medycznych oraz
3) pracowników ochrony zdrowia.
Więcej informacji na stronie Szczepienia info.