Szczepienia obowiązkowe – zawsze TAK
Szczepienia uznawane są za jedno z największych osiągnięć współczesnej medycyny. Chronią nas przed 26 chorobami i zlikwidowały jedną z najgroźniejszych chorób zakaźnych, ospę prawdziwą, która przed wprowadzeniem szczepień uśmiercała co trzeciego mieszkańca ziemi. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) szczepienia każdego roku ratują przed śmiercią ok. 2,5 mln osób na całym świecie. Stosowane regularnie i na masową skalę sprawiły, że znacznie zmniejszyła się w Polsce zapadalność m.in. na odrę, świnkę, różyczkę czy wirusowe zapalenie wątroby typu B.
Niestety od kilku lat rośnie w Polsce liczba osób uchylających się od obowiązkowych szczepień ochronnych. Z danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny wynika, że w czasie ostatnich 5 lat liczba uchyleń od szczepień obowiązkowych zwiększyła się niemal dwukrotnie, od 40,3 tys. uchyleń w 2018 roku do 72,7 tys. uchyleń w 2022 roku. (2019 r. – 48609 uchyleń; 2020 r.– 50575 uchyleń; 2021 r. – 61368 uchyleń; 2022 r. – 72722 uchyleń). W porównaniu do 2021 r., liczba przypadków uchylania się od obowiązkowych szczepień w 2022 r. zwiększyła się więc o około 20%.
Problem ten zauważalny jest również w województwie łódzkim.
Wykonanie poszczególnych obowiązkowych szczepień ochronnych w województwie łódzkim w 2022 r. utrzymywało się dla większości szczepień na poziomie porównywalnym do roku wcześniejszego. W 2021 r., podobnie jak w latach wcześniejszych, nastąpił dalszy spadek wykonania szczepień obowiązkowych. Najistotniejsze spadki tyczyły się szczepień wykonywanych u dzieci w 1 – 2 roku życia oraz dawek przypominających.
W województwie łódzkim systematycznie, z roku na rok, rośnie liczba osób, które odmawiają wykonania obowiązkowych szczepień ochronnych. W 2022 r. do organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej zgłoszono informacje o 4169 rodzicach/opiekunach dzieci odmawiających wykonania obowiązkowych szczepień u swoich dzieci. Odnotowano wzrost w stosunku do poprzedniego roku, w którym zgłoszono informacje o 3395 takich rodzicach/opiekunach. Jako najczęstsze przyczyny odmów (39%) wskazywano wpływ ruchów antyszczepionkowych, wystąpienie NOP, wpływ środowisk propagujących medycynę alternatywną, odrębności kulturowe, religijne lub etniczne. Pod koniec 2022 r. liczba niezaszczepionych dzieci w związku z uchylaniem się od obowiązku szczepień na terenie woj. łódzkiego wyniosła 2891 (w roku 2021 – 2482).
Jakie konsekwencje przed nami? Niezaszczepienie dziecka może okazać się śmiertelnie groźne dla jego zdrowia. A zwiększająca się liczba osób niezaszczepionych, czyli zmniejszający się odsetek osób uodpornionych – rodzi ryzyko epidemii różnych chorób, występujących teraz sporadycznie.
W ostatnim czasie wokół szczepień ochronnych narosło wiele mitów i półprawd. Należy podkreślić, że szczepionki należą do najskrupulatniej przebadanych i najbezpieczniejszych preparatów medycznych. Podlegają wielu rygorystycznym wymogom w zakresie produkcji, kontroli jakości przed dopuszczeniem do obrotu oraz monitorowania jakości i działań niepożądanych po wprowadzeniu ich do obiegu.
Istotnym elementem kontroli bezpieczeństwa szczepionek jest monitorowanie niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP). Niepożądany odczyn poszczepienny to nieprawidłowa reakcja organizmu pojawiająca się po zastosowaniu szczepionki, a przyczyną NOP może być m.in. działanie samej szczepionki (np. uczulenie na jej składnik) czy nieprawidłowe jej podanie. W 2022 r. na terenie województwie łódzkiego odnotowano 154 przypadki niepożądanych odczynów poszczepiennych. W zdecydowanej większości były to łagodne niepożądane odczyny poszczepienne, czyli takie, które nie mają szczególnie dużego nasilenia i charakteryzują się występowaniem miejscowego obrzęku kończyny, miejscowego zaczerwienienia, gorączki. Zarejestrowano także 13 przypadków poważnych NOP-ów i 3 przypadki ciężkich NOP-ów.
Pamiętajmy, szczepienia obowiązkowe są nie tylko obowiązkiem. To także przejaw rozsądku, gest altruizmu wobec społeczeństwa oraz wielka troska o najbliższych.
według stanu na dzień 17.10.2023 r.